Берілістің негізгі геометриялық параметрлері

• 
  тегеріш үшін
  

δ₁ = 90⁰ - δ₂ =90⁰-75,96⁰ = 14,04⁰ (105)

Конустық арақашықтық:

• 
  сыртқы
  

R_e=0,5×m_e× ^{2 2}=0,5×4,2262×√21² 84²=182,96 мм (106)

1 2

• 
  орташа
  

F =F
₌2×T₂×10³₌2×442,87×10³_{=2901,21 Н (113)}

t1 t2 _d2
305,3

Тегеріштің өстік күші F_a1=F_r2=F_t1×tgα×sinδ₁=2901,21×tg20⁰×sin14,04⁰=256,17 Н, (114)
мұндағы α– тіс профилінің бұрышы. Тегеріштің радиалды күші

F_r1=F_a2=F_t1×tgα×sinδ₁=2901,21×tg20⁰×cos14,04⁰=1024,4 Н. (115)

Дөңгелектің сыртқы орташа жылдамдығын анықтаймыз

v=^ω1×d1 =^65,88×83,38 =2,75 м\с. (116)

2000 2000

Берілістің дəлдік дəрежесі– 8, сонда v<5 .

^{H d}e2
d_e2×v_H

мұндағы K_H – жүктеме коэффициенті.

K_H= K_Hα×K_Hβ× K_Hv, (118)

мұндағы K_Hα – тіс аралығына жүктемені бір қалыпты еместік үлестірім коэффициентін ескеру;

K_Hv– іліністе пайда болған динамикалық жүктемені ескеру коэффициенті; K_Hα=1 – түзутісті берілістер үшін, K_Hv=1,08 тең.

K_H=1×1,21×1,08=1,31

_{σ =}1900 _√10³×442,87×1,31×4_=469,36<σ



=609,1 МПа

^H 355 355×0,85 ^HP

мүмкін болады.

2. Тістерді беріктікке шың жүктемеге әсер етуін тексеруді есептеу

Есептің мақсаты шың моментінің əсер етуінде қалған деформацияны немесе тістердің морттық бұзылуын алдын алу болып табылады.

^{σ = σ ×}√ ^{Tn =609,1×}√^{2=861,4<σ =2,8× σ =2,8×640=1792 МП (119)}

Hmax H HPmax T
^Tном

мұндағы σ_T– материалдың аққыштық шегі. Беріктігі қамтамасыз етілген.

3. Йілу кезінде берілісті төзімділікке тексеруді есептеу

_σF2₌2330×T₂×K_F× _{F2 , (120)}
d_e2×b×m_e×v_F

мұндағы Y_F2– дөңгелеу тісінің форма коэффициенті; K_F – жүктеме коэффициенті, Y_F2=3,58 тең.

мүмкін болады. Тегеріш үшін

1
zv = ^z1 = ²¹ ≈22 (124)

cosδ₁ cos14,04⁰

_{σ =}σ_F2×Y_F1=70,2×4,09_=80,2≤σ
=308,57 МПа , (125)

F1
мұндағы Y_F1=4,09 тең.
^YF2
3,58 ^FP

4. Дөңгелек тістерінің статикалық емес беріктікке қысқа уақытта әсер ететін шың моменттерін тексеру

Есептің мақсаты шың моментінің əсер етуінде қалған деформацияны немесе тістердің морттық бұзылуын алдын алу болып табылады.

σ_Fпик=σ_F1× ^Tn ≤ σ_FPmax (126)

^Tном

^σFPmax
₌^σFlim ^×YNm ^× _{, (127)}
^SFmin

мұндағы Y_Nmax=4 – ұзақ тұрақтылық болатты жақсарту кезіндегі максималды мүмкін мəнінің коэффициенті;

k_st=1,2 – жиіліктің жүктеменің шың қосымшасына əсер ету

коэффициенті.

σ_Fпик=80,2×2=160,4<σ_FPmax=^540×4×1,2=1481,14 МПа.

1,75

Беріктігі қамтамасыз етілген.

6. Ашық цилиндрлік берілісті есептеу

1. 
   Тісті дөңгелектің материалы және тістерін беріктендіру тәсілі
   

Кинематикалық есепте ұсынылған жетек білігінің индексін келесі түрде ауыстырамыз, берілісте тезжүргішті болып табылатын біліктің индексі «1» болады, бəсеңдеткіштің индексі «1» болады, ал жайжүргіштікі – индекс «2», бұл есепті ыңғайлы етіп есептеумен байланысты.

Ашық тісті берілістер тістер бетінің төзімділігі түйіспелі кернеу бойынша есептелмейді, сондықтан осы берілістерде тіс бетіндегі абразивті тозу процесі тез болады, олардың уатылу процесіне қарағанда материал қабатының беті айнымалы түйіспелі кернеуде пайда болады. Ашық цилиндрлі берілістің есебін ұсынылған ашық тісті беріліс есебі бойынша қосымша əдістемемен есептейміз.
Материал номенклатурасын қысқарту мақсатында тегершік пен дөңгелек үшін бір болатты 40Х таңдаймыз.
Тегершік пен дөңгелек үшін тістер бетінің жұмыстық қаттылығын белгілейміз – НB 300 термиялық өңдеумен жақсарту.

2. Мүмкін кернеуді анықтау

Тісті берілістің беріктікке есебін мүмкін түйіспесімен σ_HP жəне июлу σ_FP кернеуімен орындайды. Бұл кернеулер ГОСТ 21354-87 көрсетілген, бірақ коэффициентер қатарысыз көп жағдайда тең немесе жақын бірліктер тəуелділікпен анықтайды.

Мүмкін түйіспелі кернеу материалдың түйіспелі қауіпті қажуын туындатпайды

^σHP
=^σHlim×ZN , (128)
^SHlim

мұндағы σ_Hlim– тістердің активті беттерінің түйіспелі төзімділік шегі, циклдардың базалық сандарына сəйкес N_Hlim кернелер өзгерісі, МПа;

S_Hmin – беріктік қорының минималды коэффициенті;
Z_N– ұзақ тұрақтылық коэффициенті, қызмет уақыт əсерін ескеру жəне жүктеме берілісінің мезгілі;
S_Hmin=1,1 – тісті дөңгелекті бірдей құрылымды материалды
жақсартуда;
Z_N=1 – ұзақ уақыт жұмыс істейтін беріліс үшін
(ресурспен L_h˃36000 сағ).

σ_Hlim=2×HB+70=2×300+70=670 МПа (129)

σ_HP =^670×1 = 609,1 МПа.

1,1

3. Мүмкін йілу кернеуі

Беріктікке есептеу кезіндегі мүмкін йілу кернеуі

σ_FP=^𝜎Flimb × Y × Y
, (130)

^SFmin ^{a N}

мұндағы σ_Flimb – йілу кезіндегі тістің төзімділік шегі, кернеудің базалық цикл санына сəйкес жəне қажудың қисаюы эксперименталді негізде анықталады, МПа;

S_Fmin– беріктік қорының минималді коэффициенті;
Y_a– екі жақты қосымшалы жүктеме əсерін ескеретін

коэффициент;
L_h>36000 сағ).

Y_N – ұзақ тұрақтылық коэффициенті;

S_Fmin=1,75 – орауыштан жасалған тісті дөңгелектер үшін;
Y_a=1 – бір жақты қосымша жүктемеде;
Y_N = 1 – ұзақ уақыт жұмыс істейтін беріліс үшін (ресурспен

σ_Flimb=1,8×HB=1,8×300=540 МПа (131)

σ_FP=⁵⁴⁰ × 1 × 1 = 308,57 МПа.

1,75

U²×†_ba×σ²
a_W≥K_α×(U+1)×^{√ Hβ} ,
HP
(132)

мұндағы K_α – қосымша коэффициент;

K_α =49,5 – түзутісті берілістер үшін;
T₂ -дөңгелекте номиналды айналу моменті, Hм;

Hβ

Hβ
⁰ – тістің жасалуына дейін түйіспелі линияның ұзындығы бойынша жүктеменің бірқалыпты емес үйлесімдігін ескеру коэффициент, ⁰
=1,14 тең;

Hβ
⁰ коэффициентін тістердің жұмыс бетінің қаттылығына
байланысты қабылдаймыз, тіректің орналасуы жəне коэффициенті ѱ_bd .
Цилиндрлік берілістің тісті дөңгелек тəжі енінің салыстырмалы диаметр коэффициенті

ψ_bd =0,5× ψ_ba ×(U+1) (133)

Цилиндрлік берілістің тісті дөңгелек тəжі енінің салыстырмалы өсаралық арақашықтығының коэффициенті, ψ_ba =0,315 тең.

ψ_bd =0,5×0,315×(3,15+1)=0,65

a ≥49,5×(3,15+1)׳
10³×1339,25×1,14 _{=225,15 мм.}

^{W √}3,15²×0,315×609,1²

Жақын стандартты мəнге дейін қабылдаймыз a_W=250 мм.

2. 
   
   жүктеу 2,38 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: