П.П.Блонский (1884-1941) – 200-ге тарта педагогикалық, психологиялық және философиялық еңбектердің авторы.
П.П.Блонский өзінің педагогикалық көзқарастарын «Халық мектебінің мақсаттары мен міндеттері” (1916) атты еңбегінде ұсынды. Кеңестік мектептерде оның сол көзқарастары мейілінше дамытылды. Оның еңбегіндегі елеулі жаңалықтар:
оқыту мен тәрбие беру ісін баланың жас ерекшелігіне лайықтап ұйымдастыру;
баланың жеке басын құрметтеу, баланың талабы мен ынтасын ескеру;
ақыл-ой, адамгершілік, эстетикалық және еңбек тәрбиесін жан-жақты жүргізу;
еңбек тәрбиесі мен политехникалық білім беру.
Қазан төңкерісінен кейінгі кезеңдегі П.П.Блонский еңбектері негізінен педагогика ғылымының политехникалық білім беру негіздерін анықтауға арналды.
Оның “Еңбек мектебі“ және т.б. еңбектерінде оқыту мен тәрбиелеудің көкейтесті ұстанымдары сақталды, ол:
еңбекке оқытудың жалпы білім берумен тығыз байланысын қамтамасыз ету;
жалпы және политехникалық білім беруді ғылым табыстарымен байланыстырып жүргізу;білім беруді баланың жас және жеке бас ерекшеліктеріне лайық ұйымдастыру.
П.П.Блонскийдің мектепке дейінгі педагогика, адамгершілік және жыныстық тәрбие мәселелеріне арналған еңбектерінің де маңызы зор болды.
Ол мектептегі педагогикалық үдерісті баланың жас және жеке бас ерекшеліктеріне байланысты ұйымдастырудың маңызына ерекше мән берді.
П.П.Блонский өз еңбектерінде екі мәселеге ерекше назар аударды:
— бала психикасын дамытуды, психиканы эволюция нәтижесі деп қарастыруды ұсынды;
— баланы зерттегенде оған біртұтас көзқарас тұрғысынан (оның тәндік және психикалық қасиеттерін өзара байланыс пен өзара әрекеттестікте) қарауды ұстанды.
Оның еңбектері педология арнасында зерттелді. Ол 1934, 1936 жылдары шыққан педология оқулықтарында балалардың жас ерекшеліктерін түрлі кезеңдерге бөліп, оның оқу-тәрбиемен байланысын атап көрсетті.
«Ғылыми психология очерктері” (1921), «Психологиялық очерктер” (1927) атты еңбектерінде психикалық тіршіліктің қалыптасуы мен дамуы және психикалық қызметтің деңгейлері туралы өзіндік пікір ұсынды: ұйқыдан (қарапайым психикалық күй) жоғары зияттық істерді атқаруға дейінгі психикалық қызметтің ережелеріне сипаттама жасады. Сонымен қатар, жас кезеңдеріне қарай, ойлау қызметін эксперимент барысында тексеруге ұмтылды.
Ес-жады теориясын, оның түрлі кезеңдерін зерттеді. Адам іс-қылықтарының негізі эмоцияға байланысты деп есептеді. Сонымен қатар, түрлі психикалық құбылыстар мен үдерістердің өзара әрекеттестігіне баса назар аударды.
Достарыңызбен бөлісу: |