Тақырыпты  пысықтауға  арналған  сұрақтар

48 
Кәгіпкерлік қызметті ұйымдастыру
1.7  Кәсіпкерлердің шаруашылық
 
серіктестермен  (әріптестермен)
 
келісімшарттық қарым-қатынасы
Кәсіпкерлік  қызметті  жүзеге  асыру  кезінде  іскерлік  жэне 
әріптестік  байланыстарды  қалыптастыру,  дамыту  және  нығайту 
мәселесіне  назар аудару  қажет.  Ол өнім  өндіруге қажетті  шикізат- 
тар мен  материалдарды, қүрал-жабдықтарды сатып алу,  сондай-ақ 
өндірілген  дайын  өнімдерді  сату  кезінде  маңызды  рөл  атқарады. 
Яғни,  кәсіпкер  немесе  кәсіпорын  иесі  мен жабдықтаушылар (жет- 
кізушілер),  тұтынушылар  арасында  өнімді  (жұмысты,  қызметті) 
сату  мен  сатып  алу  жөнінде  жасалатын  өзара  келісімнің  немесе 
коммерциялық мэміленің маңыздылығы жоғары.
Коммерциялық  мэміле  жөнінде  қарастырмас  бұрын  алды- 
мен  мэміле  түсінігіне  тоқталайық.  Қазақстан  Республикасының 
Азаматтық  кодексінде  (147-бап)  мэміле  деп  азаматтар  мен  заңды 
тұлғалардың  азаматтық  құқықтары  мен  міндеттерін  белгіле- 
уге,  өзгертуге  немесе  тоқтатуға  бағытталған  әрекеттерін  айта- 
ды.  Мәмілелер  бір  жақты  жэне  екі  немесе  көп  жақты  болуы 
мүмкін.  Мәмілелер  ауызша  немесе жазбаша  нысанда  (жай  немесе 
нотариалдық) жасалады.
Коммерциялық  мэміле  деп  келісімде  белгіленген  шарттарға 
сәйкес  тауарды  (жүмыс  орындауды,  қызмет  көрсетуді)  жеткізу 
бойынша екі немесе одан да көп тараптардың арасында жасалатын 
келісімді  айтамыз.  Мүндай  мәмілелерді  әр түрлі  белгілері  бойын­
ша жіктеуге болады.
Мәмілеге қатысушыларға байланысты  ішкі және халықаралық 
болып  бөлінсе,  маңыздылық  дәрежесі  бойынша  негізгі  жэне 
көмекші болып бөлінеді.
Халықаралық  мэмілеге  эр  түрлі  елдердің  өкілдері  қатысса, 
ішкі  мэмілеге бір тараптың ғана өкілдері  қатысады.
Тәжірибеде  коммерциялық мәмілелерді  іске асырудың  негізгі 
үш  әдісі  қолданылады.  Олар төмендегілер:
1)  тікелей өндірушімен жасалатын  мәміле;
2)  делдалдар арқылы жасалатын мәміле;

жүктеу 7,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: