9
15-тапсырма.
Жаднамаларды пайдалана отырып, сәйкес сөйлемдерді суреттердің жанына жаз.
• Суретке түсіруге болмайды.
• Иттерді қыдыртуға болмайды.
• От жағуға болмайды.
• Құстар мен жануарларды мазалауға болмайды.
• Гүлдерді жұлуға болмайды.
• Шулауға болмайды.
16-тапсырма.
Берілген сөздерді пайдаланып жаз мезгілі бойынша диалог құрып сөй-
лесіңдер.
Керекті сөздер: жылы, жаңбыр, қапырық, ыстық, ағаштар, күн,
шомылады.
Үлгі:
– Бүгін ауа райы қандай?
– Бүгін ауа райы жылы.
17-тапсырма.
Сөзжұмбақты шеш. Берілген сөздерді «Қазақстан» жазуы пайда болуы үшін
дұрыс орналастыр.
Керекті сөздер: Қостанай, Ақтөбе, Қызылорда, Алматы, Семей,
Атырау, Қарағанды, Теміртау, Нұр-Сұлтан.
Қ
А
З
А
Қ
С
Т
А
Н
10
ДЕНСАУЛЫҚ – ЗОР БАЙЛЫҚ
1-тапсырма.
Берiлген сөздерге кесте арқылы септiк жалғауларын тiркеп жаз.
Атау
Кім? Әсел
Не?
Кітап
Ілік
Кімнің?
Ненің?
Барыс
Кімге?
Неге?
Табыс
Кімді?
Нені?
Жатыс
Кімде?
Неде?
Шығыс
Кімнен?
Неден?
Көмектес Кіммен?
Немен?
2-тапсырма.
Берілген сөздерге сәйкес әр септіктің тұсына «+» белгісін қой.
Атау
септік
Ілік
септік
Барыс
септік
Табыс
септік
Жатыс
септік
Шығыс
септік
Көмектес
септік
Сәбидің
+
Нұр-Сұлтанға
Орманды
Димамен
Әжеге
Күн
Қорапта
Борды
Көше
Ауылға
11
3-тапсырма.
Көп нүктенің орнына тиісті септіктерді жаз.
Жақша ішіндегі сұрақтарды қазақ тіліне аударып жаз.
Өлеңді көшіріп жаз.
Жеті септік
Атау айтты:
(Кто) бұл бұзған ережені?
(Что) бұл соққан терезені?
............... ілді:
(Кого) ісі дүрліктірген?
(Чей) буы желіктірген?
............... білмек:
(Кому) сотқар ерегесті?
(К чему) істеді дөрекі істі?
............... таппақ:
(Кого) бұның басынғаны?
(Что) көздеп тасынғаны?
............... жатыр:
(У кого) кегі келесі? – деп,
(Где) кетті есесі? – деп.
............... шықты:
(От кого) алған үлгісі? – деп,
(От чего) туған бұл ісі? – деп.
Ал ..........................
(С кем), – деді, –
Адасып жүр?
(С чем) оған қарасып жүр?
Жеті септік сұрақтарын
Жатқа білгін, шырақтарым!
4-тапсырма.
Сұрақтардың орнына керекті сөздерді қойып, көшіріп жаз.
Септік жалғаулардың түрін анықта.
Керекті сөздер: дүкенге, сөрелерінде, орамал, түбіттен, ешкінің,
көршісін, көршімен.
1. Раушан (қайда?) барды.
2. Дүкен (неде?) әртүрлі заттар қойылыпты.
3. Раушан дүкеннен (не?) сатып алды.
4. Орамал (неден?) тоқылған екен?
5. (Ненің?) түбіті жылы.
6. Ол дүкенде (кімді?) кездестірді.
7. Содан кейін (кіммен?) үйге қайтты?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
12
5-тапсырма.
Көп нүктенің орнына тиісті жалғауларды қойып оқы.
Көп нүктенің орнына тиісті жалғауларды қойып жаз.
Қай септіктердің жалғауын қойдың? Септіктерді ата.
Керекті жалғаулар: -ны, -ті, -да, -та, -ты.
Бақша... баптай білем,
Күрек... саптай білем.
Су... жүзе білем,
Ат... шаба білем.
Қонақ... күте білем,
Мінеки, бәрін білем.
(М. Құрманалин)
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
6-тапсырма.
Тиісті септік жалғауларын қойып, жаңылтпаштарды жаз.
Септік жалғаулар түрін ажырат.
Керекті жалғаулар: -ті, -ді, -дан.
Үйір-үйір үйрек... ,
Үйір... кім үйретті?
Үйір-үйір үйрек... ,
Үйір... өзім үйреттім.
Ақ мата... ақ мақта ақ па,
Ақ мақта... ақ мата ақ па?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
