Программирование на языке Паскаль

Компьютерлік графика

• Компьютер көмегімен суреттер және графиктер салуға болады.Суреттерді программа арқылы салу үшін арнайы процедуралар және функциялар қолданылады.
• Компьютер көмегімен салынған суреттер компьютерлік графика деп аталады.

• Координаталар жүйесі

• (0,0)

• (x,y)

• X

• Y

• x

• y

Курсорды басқаратын және оны кез келген экран нүктесіне орналастыратын процедура

• Go to XY (Х,У:bate)-курсорды координаталары Х,У болып келетін экран нүктесіне көшіреді.
• Window(Х1,У1,Х2,У2: bate) –экранда терезе құру процедурасы.

Графикалық процедуралар және функциялар

• Процедураларсыз күрделі программалар құруға  болмайды. Pascal-дағы ірірек бірліктер бұл – көптеген процедуралары мен функциялары бар программалық модульдер. Модульдер – тәуелсіз программалар. Модульді программаға қосу үшін оның атын көрсету (нұсқау) жеткілікті:
• USES модуль аты
• Компьютермен текстік және графикалық режимде жұмыс істеу үшін сәйкес стандартты кітапханалық модульдерді қосу қажет:
• USES crt
• Crt модулін пайдалана отырып, экранға шығатын символдардың түсін, мөлшерін, экранның түсін өзгертуге болады.
• USES graph

Графикалық режимге көшу процедурасы

• Графикамен жұмыс жасаудың алдында монитордың ең келісімді бейнережимін орнату керек. driver:=detect командасы detect стандартты костантаның көмегімен драйвердің типін анықтайды. 
• Graph модулінің  InitGraph процедурасы драйвердің типін орналасуын  және оның жұмысы режимін (шешілуін, палитра типін) көрсете отырып, графикалық режимді іске қосады.
• ЖАЗЫЛУЫ:
• Initgraph  (driver var, mode var:integer);

• driver var, mode var - бүтін типтегі екі айнымалы

Графикалық режим процедуралары мен функциялары.

• CloseGraph процедурасы графикалық режимнен шығару қызметін атқарады.
• GetGraphMode : integer- функциясы графикалық режимнің ағымдағы мәнін көрсетеді.
• SetGraphMode(Mode:integer) –процедурасы графикалық режимді орнатады және экранды тазалайды.
• Моde –орнатылатын режим коды,осы процедура көмегімен графикалық режимге көшуге және кері өтуге мүмкіндік береді.

Move To (X,Y:integer) –курсорды көрсетілген жаңа координаталарға жылжыту.

• Move To (X,Y:integer) –курсорды көрсетілген жаңа координаталарға жылжыту.
• MoveRel (DX DY:integer) –курсорды тұрған нүктесінен әрі қарай (оңға/ төмен) жылжыту.
• Restore CRTMode – процедурасы графикалық режимнің алдыңғы режимді қалпына келтіру.
• Get X:integer –функциясы Х координатасының ағымдағы мәнін береді.
• Get Y:integer –функциясы У координатасының ағымдағы мәнін береді.

• Графикалық режим процедуралары мен функциялары.

Текст түрлерін ауыстыруда Text Color процедурасы қолданылады, мұндағы Color -түс нөмірі. (Түстер төмендегі кестеге сәйкес белгіленеді. )

Түстің номері	Түстің аты	Тұрақты
0	Қара	Black
1	Көк	Blue
2	Жасыл	Green
3	Көгілдір	Cyan
4	Қызыл	Red
5	Күлгін	Magenta
6	Қоңыр	Brown
7	Ақ	LightGray
8	Сұр	DarkGray
9	Көгілдір көк	Light Blue
10	Ашық  көгілдір	Light Green
11	Ашық  жұпаргүл түсті	Light Cyan
12	Ашық қызыл (алқызыл)	Light Red
13	Ашық күлгін	Light Magenta
14	Сары	Yellow
15	Ақ,  ашық ақ	White

• Түстерді басқару

• Сызықтың түсі мен қалыңдығы, нүктенің түсі:
• Pen ( 1, 255, 0, 0 );
• Құю-дың түсі мен стилі:
• Brush ( 1, 0, 255, 0 );
• Мәтін түсі:
• TextColor ( 0, 0, 255 );

• Сызық қалыңдығы

• R(red)
• 0..255

• G(green)
• 0..255

• B(blue)
• 0..255

• 0 – өшіру
• 1 - қосу

• R

• G

• B

• R

• G

• B

• Графикалық бағдарламалау процедуралары. Модуль Graph

Графикалық элемент	Паскальда жазылуы
Нүкте	PutPixel(x,y,t)
Кесінді	Line (x1,y1,x2,y2)
Сызық	LineTo(x,y)
Тік төртбұрыш	Rectangle (x1,y1,x2,y2)
Боялған төртбұрыш	Bar(x1,y1,x2,y2)
Шеңбер	Circle(x,y,r)
Эллипс	Ellipse(x,y,b,s,rx,ry)
Боялған Эллипс	Fillellipse (x,y,r1,r2)
Доға	Arc(x,y,b,s,r)
Сектор	Sector (x,y,b,s,rx,ry)
Сызықтың түсі	SetColor(t)
Фон түсі	SetBkColor
Сызықтың түсі	SetLine (tp, 0, te)
Бояудың түсі	SetFillStyle(t1,t2)

Экранды тазалайтын процедуралар

• Clrscr - экран не терезені тазалайды.Курсор экранның сол жақ жоғарғы бөлігіне көшеді, мәтіндік режимде жұмыс атқарады.
• ClrEol -курсордан жол соңына дейінгі символдарды өшіреді.
• DelLine -курсор орналасқан жолдағы символдарды өшіреді.
• InsLine -курсор орналасқан бөлікке жаңа жол енгізеді, төменгі символдар бір қатар төмендейді.

• "Ойлан, тап"

• Паскаль тілін 1968-1971 жылдары швейцариялық
• ғалым .... ... қолайлы программалау тілі
• ретінде ұсынған болатын.
• Паскаль тіліндегі программа 3 бөліктен тұрады: ...........,
• ......, ......
• Кез келген программаның алғашқы жолы ............ сөзінен
• басталатын оның тақырыбынан тұрады.
• Одан кейін программаның ішкі объектілерінің ........... жазылады

• Никлаус Вирт

• Тақырып,

• Сипаттау бөлімі

• Операторлар бөлімі

• PROGRAM

• Сипаттау бөлімі

• Сергіту сәті

Ғажайып алаң

• Егер 9 саны енгізілсе, бұл бағдарламаны орындағанда қандай сан шығады?
• Var x,y:real;
• begin
• readln (x);
• If x =0 then y:=sqr (x) else y:= sqrt (x);
• writeln (y);
• end.

• = 3

Ғажайып алаң

• Егер 9 саны енгізілсе, бұл бағдарламаны орындағанда қандай сөз шығады?
• Var а:byte;
• begin
• readln (a);
• If a mod =2 then writeln (‘жұп сан’)
• else writeln (‘тақ сан’);
• readln (a);
• end.

Ғажайып алаң

• Егер 64 саны енгізілсе, бұл бағдарламаны орындағанда қандай сан шығады?
• Var x,y:real;
• begin
• readln (x);
• If x =0 then y:=sqr (x) else y:= sqrt (x);
• writeln (y);
• end.

• = 8

Ғажайып алаң

• Егер 14 саны енгізілсе, бұл бағдарламаны орындау нәтижесінде қандай сөз шығады?
• Var а:byte;
• begin
• readln (a);
• If a mod =2 then writeln (‘жұп сан’)
• else writeln (‘тақ сан’);
• readln (a);
• end.

Ғажайып алаң

• Егер 6 саны енгізілсе, бұл бағдарламаны орындағанда қандай сан шығады?
• Var x,y:integer;
• begin
• readln (x);
• y:= x div 2;
• for i:=1 to y do
• x:= x+2; y:=x+1;
• write (x);
• end.

• X=8

Ғажайып алаң

• Егер 4 саны енгізілсе, бұл бағдарламаны орындағанда қандай сан шығады?
• Var k,a:integer;
• begin
• readln (k);
• a:=k+10;
• k:=k+a;
• write (k);
• end.

• k=18

Ғажайып алаң

• Егер 9 саны енгізілсе, бұл бағдарламаны орындағанда қандай сан шығады?
• Var x,y:real;
• Begin
• Readln (x);
• If x =0 then y:=sqr (x) else y:= sqrt (x);
• Writeln (y);
• End.

Ақпараттық диктант

• Ол WINDOWS – бағдарламасымен бүкіл әлемге
• компьютердің жаңа қызметін ашып берді?
• Ол ең алғашқы программашы ғалым
• Ол ХІХ ғасырдағы ең алғашқы электронды
• есептеуіш машинаны шығарды
• Бірінші советтік ЭЕМ-ға 1950 жылдары
• басшылық жасаған академик ғалым

• Билл Гейтс

• Ада Лавлейс

• Джон Нейман

• С.А .Лебедев

Танымдық сұрақ алаңы

• Ақпаратты адамнан ЭЕМ-ге беруге арналған құрылғы.
• Программалау тілінің авторы?
• Жиымдардың типін программада сипаттау
• операторы?
• Шектеулі тип дегеніміз не?
• Тұрақты және айнымалы шамалардың
• айырмашылығы неде?

Шығармашылық бөлім

• Еркін тақырыпта геометриялық фигуралар
• көмегімен компьютерде Paint редакторында сурет салу.
• Сурет салу кезеңдері:
• - Құралды таңдап алу - Сызықтың қалыңдығын,қылқаламның түрін немесе
• төртбұрыштың типін тағайындау - Кескіннің түсін таңдау
• - Сурет салатын түсті таңдау үшін,палитрадағы қажетті
• түстің төртбұрышына тышқан нұсқағышын
• орналастырып,сол жақ батырмасын шерту керек. - Фонның түсін таңдау

Өзіңді өзің тани біл!

• Суретті сол жақтан бастап салса – көп ойланатын тұлға.
• Суретті ортадан бастап салса – жан-жақты тұлға.
• Суретті төмен бөліктен бастап салса -өзін көрсетуге бейім емес тұлға.
• Егер суретті толық аяқтаса, онда шапшаң адамдар болып есептеледі.

Графикада түстер немен беріледі?

• Графикада түстер немен беріледі?
• Графикалық режимге көшу процедурасы.
• Графикалық режимнен шығу процедурасы.

• Қорытынды.

• Оқушыларды бағалау.
• Үйге тапсырма: Графика. Графикалық процедура және функциялар.

жүктеу 26,25 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: