127
31. Енгiзiлген сӛз тіркесін керiге айналдыратын, яғни символдарды керi тәртiпте
орналастыратын программа қҧрыңдар.
32. Енгiзiлген сӛздiң палиндром болатынын/болмайтынын анықтайтын программа
қҧрыңдар.
33. Пернетақтадан енгiзiлген символдарды ASCII кестесiнде нӛмiрлерiнiң ӛсу ретi
бойынша сҧрыптайтын программа жазыңдар.
34. Бос орындармен бӛлініп жазылған ҥш сӛзден тҧратын сӛйлемдегi ең қысқа сӛздiң
ҧзындығын есептеп шығаратын программа жазыңдар.
35. Экранға жылжымалы жолды шығаратын программа жазыңдар.
36. Сӛйлемдегi жҥйелі жақшаға алынған мәтіндерді және жақшаның ӛзiн ӛшіретін
программа қҧрыңдар.
37. Ҧзындығы 25 символдан артпайтын сӛз тіркесін алып, одан мҥмкіндігінше
бірнеше жаңа сӛз қҧрастырыңдар.
38. Сӛз тіркесіндегі кездесетін ―а‖ әрпін ―ә‖ әрпімен ауыстыратын программа қҧру
керек.
39. Пернелерден енгізілген сӛздің ҧзындығын анықтайтын программа жазу қажет.
Программаны whіle do циклі арқылы ҧйымдастырып, программа жҧмысын аяқтауды
‗999‘ тіркесін енгізу арқылы жҥзеге асыру керек.
40. Берілген тіркес қҧрамындағы сӛздер бос орын арқылы бӛлініп жазылған деп
есептеп, олардың ішіндегі ең ҧзын сӛзді табу керек.
Есептер
1 нұсқа
1. Қҧрамына сандар кіретін сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L жҧп сан
болса, онда тіркестегі барлық екілік сандарды ӛшіріп тастаңдар.
2. Берілген сӛз тіркесінің дәл ортасында тҧрған сӛзді керісінше жазып шығыңдар.
2 нұсқа
1. Берілген сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L жҧп сан болса, онда
тіркестегі алғашқы сӛзді ӛшіріңдер, ал тақ сан болса, соңғы сӛзді ӛшіру керек.
2. Берілген сӛз тіркесінде палиндром сӛз бар екенін анықтап, ол жайлы мәлімет беру
керек.
3 нұсқа
1. Берілген сӛз тіркесінің ішінде ДОС сӛзіне кіретін символдардың нешеу екенін
анықтаңдар.
2. Берілген сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L >10 болса, соңғы сӛзді
ӛшіріп тастаңдар.
4 нұсқа
1. Берілген сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L тақ сан болса, онда
тіркестің дәл ортасындағы символды анықтау керек, ал жҧп болса – тіркес
ортасындағы екі символды анықтау керек.
2. Берілген сӛз тіркесінің ішіндегі барлық ! белгісін ? белгісіне алмастырыңдар.
5 нұсқа
1. Берілген тіркес ішіндегі бос орын таңбаларын астын сызу ( _ ) таңбасына
алмастырыңдар.
2. Берілген сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L >10 болса, соңғы сӛзді
ӛшіріп тастаңдар.
128
6 нұсқа
1. Берілген сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L 3-ке қалдықсыз бӛлінетін
болса, тіркестегі екінші сӛзді ӛшіріп тастаңдар.
2. Берілген сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L 5-ке қалдықсыз бӛлінетін
болса, тіркестегі барлық жақша тҥрлерінің санын анықтаңдар.
7 нұсқа
1. Екі сӛйлемнен тҧратын сӛз тіркесінің сӛйлемдерінің орындарын алмастырыңдар.
2. Берілген сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L 3-ке қалдықсыз бӛлінетін
болса, тіркестегі екінші сӛзді ӛшіріп тастаңдар.
8 нұсқа
1. Берілген сӛз тіркесінің алғашқы нҥктесіне дейінгі символдарды ―с‖ әрпіне
алмастырыңдар.
2. Берілген сӛз тіркесіндегі бірінші және соңғы сӛзді керісінше жазып шығыңдар.
9 нұсқа
1. Берілген сӛз тіркесінің алғашқы сӛзі мен екінші сӛзін керісінше жазып шығыңдар.
2. Бірнеше сӛйлемнен тҧратын сӛз тіркесіндегі екінші сӛйлем ішіндегі ―Е‖ әрпінің
санын анықтаңдар.
10 нұсқа
1. Берілген сӛз тіркесінде жақшалар бар. Алғашқы жақшалар ішіндегі сӛзді
анықтаңдар.
2. Берілген сӛз тіркесіндегі ең ҧзын сӛздің енін тауып, оны керісінше жазып шығыңдар.
11 нұсқа
1. Сӛз тіркесі берілген. Оның ішіндегі леп белгілерін нҥктемен алмастырып, нҥкте-
лер санын анықтаңдар. Леп белгісі жоқ болса, ол туралы мәлімет беріңдер.
2. Қҧрамына сандар кіретін сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L жҧп сан
болса, онда тіркестегі барлық екілік сандарды ӛшіріп тастаңдар.
12 нұсқа
1. Сӛз тіркесі берілген. Оның ішіндегі нҥктелерді ҥш нҥктемен алмастырып,
нҥктелер санын анықтаңдар, нҥкте жоқ болса, ол жайлы мәлімет беріңдер.
2. Берілген сӛз тіркесінің ҧзындығын – L анықтап, егер L тақ сан болса, онда тіркестің
соңғы сӛйлемін анықтау керек, ал жҧп болса – тіркес ортасындағы символды анықтау
керек.
13 нұсқа
1. Сӛз тіркесі берілген. Оның ішінде ҥтірлер бары белгілі. Алғашқы ҥтір мен соңғы
ҥтірдің қай позицияда тҧрғанын және олардың арасында неше символ бар екенін
анықтаңдар.
2. Бірнеше сӛйлемнен тҧратын сӛз тіркесіндегі соңғы сӛйлем ішіндегі ―А‖ әрпінің
санын анықтаңдар.
129
8 ҚОЛДАНУШЫ ФУНКЦИЯСЫН ПАЙДАЛАНУ
С тілінде стандартты функциялармен қатар қолданушы (тҧтынушы, прог-
раммалаушы) ӛзі қҧрастырған функцияларымен де жҧмыс істеу мҥмкіндігі
жасалған. Ол функцияны алдын ала main функциясына дейін толық анықтау
керек немесе оны алдын ала қысқаша сипаттап алып, main функциясынан кейін
толық анықтауға болады. Сондықтан, тҧтынушы функциялары декларациясы
екі тҥрде: қысқаша сипаттау тҥрінде (main функциясына дейін) және анықтау
тҥрінде (main функциясынан кейін немесе дейін) толық берілуі мҥмкін.
Функцияны алдын ала сипаттау барысында программалық файлдың басында
оның прототипі кӛрсетіледі, ӛйткені main функциясында оның айнымалылары
типтері белгілі болуы тиіс. Ол келесі тҥрі жазылады:
<нәтиже_типі> <функция _ аты>(<тип> <айнымалы1>,
<тип> <айнымалы2>, …<тип> <айнымалыN>);
Прототиптегі жай жақшаларға алынған айнымалылар идентификаторларын
кӛрсетпесе де болады, ӛйткені тілдің компиляторы оларды ӛңдемейді.
Параметрлер тізімімен берілген fun функциясын сипаттаудың мысалы:
float fun(int, float, int, int);
Функция прототипі компиляторға программа мәтінінде негізгі
программадан (main()) кейін оның толық анықтамасы келтірілетінін білдіреді.
Функцияның толық анықталуының жазылу тҥрі тӛмендегідей:
<нәтиже_типі> < функция _ аты >(параметрлер тізімі)
{
функция коды
}
Нәтиже_типі return операторының кӛмегімен функцияның шақырылу
нҥктесіне қайтарылатын мәннің типін кӛрсетеді. Егер функция типі
кӛрсетілмесе, қайтарылатын мән int типті деп саналады. Параметрлер тізімі
ҥтірмен ажыратылған типтер мен параметрлер аттарының тізбегінен тҧрады.
Егер функцияның параметрлері болмаса да, жай жақшалар бәрі бір міндетті
тҥрде кӛрсетілуі тиіс.
Return операторы берілген функциядан бірден шығып, нәтиженің оны
шақырушы функцияға қайтарылуын қамтамасыз етеді, яғни бҧл оператор
функция жҧмысы нәтижесін қайтару қызметін атқарады. Функция тҧлғасында
бірнеше return операторы болуы немесе бірде бір рет кездеспеуі де мҥмкін
екендігін айта кеткен жӛн. Мҧндай жағдайда шақырушы функцияға қайту оның
тҧлғасындағы соңғы оператор орындалғаннан кейін барып жҥзеге асырылады.
Екі бҥтін санның ішіндегі кішісін анықтайтын функцияның мысалы:
int mini(int x, int y)
{ int t;
if (x
else t=y;
return t;
}
Достарыңызбен бөлісу: |
