174
getmaxx() функциясы экранның оң жақтағы ең шеткі нҥктесінің x
координатасын анықтайды, ал getmaxy() функциясы — экранның ең тӛменгі у
нҥктесінің координатасын анықтайды.
Сызықтар түсін тағайындау функциясы setcolor(col);
мҧндағы сol – тҥс атауы немесе тҥс коды. Сызық және мәтіндер тҥсі осы
функциямен беріледі. Ал сызық типі setlinestyle() функциясы арқылы
тағайындалады.
Тҥстер бҥтін сан тҥріндегі кодпен немесе константа тҥрінде бас әріппен
жазылатын ағылшынша тҥс атауларымен беріледі.
Тҥстердің стандартты белгіленулері тӛмендегідей:
Кӛмескі тҥстер Кодтары
Ашық тҥстер
Кодтары
Қара (BLACK)
0
Қара қошқыл (DARKGRAY)
8
Кӛк (BLUE)
1
Кӛкшіл (LIGHTBLUE)
9
Жасыл (GREEN)
2
Ақ жасыл (LIGHTGREEN )
10
Кӛгілдір (CYAN)
3
Ақшыл кӛк (LIGHTCYAN)
11
Қызыл (RED)
4
Қызғылт (LIGHTRED)
12
Кҥлгін (MAGENTA)
5
Қызғыш (LIGHTMAGENTA)
13
Қоңыр (BROWN)
6
Сары (YELLOW)
14
Сҧр (LIGHTGRAY)
7
Ақ (WHITE)
15
Мысалы: setcolor(YELLOW); setcolor(3); setcolor(5);
Экранның фоны түсін ӛзгерту функциясы
setbkcolor (түсі);
Мысалы: setbkcolor(BLUE); setbkcolor(14);
Мәтін шығару функциялары
Графикалық режимде экранға мәтін шығарарда символдар кӛлемін,
бағытын (тік, кӛлденең), бекітілген бірнеше қаріп тҥрінің бірін таңдау
мҥмкіндіктері бар. Осындай символдар параметрлері мынадай функция
арқылы беріледі:
settextstyle(Қаріп, Бағыты, Кӛлемі);
outtextxy және outtext функциялары арқылы шығарылатын мәтіндердің қаріп
тҥрін, кӛлемін және бағытын тағайындайды. Қаріп (шрифт) параметрі ретінде
тӛмендегі константалардың бірін пайдалануға болады.
Константа Мәні
Қаріп типі
DEFAULT_FONT
0
Стандартты. Әрбір символ 8 х 8 пиксел кӛлемдегі
квадрат ішіне шығарылады.
TRIPLEX_FONT
1
Triplex шрифті (TRIP.CHR файлы)
SMALL_FONT
2
Майда шрифт (LITT.CHR файлы)
SANSSERIF_FONT
3
SansSerif тік шрифті (SANS.CHR файлы)
GOTHIC_FONT
4
Готикалық шрифт (GOTH.CHR файлы)
175
Орыс қаріптері тек стандартты тҥрде ғана (default_font) шығарылады.
Бағыты параметрі берілген мәтінді тік немесе кӛлденең беруді тағайындайды,
оның мәндері:
HORIZ_DIR
0
Символдар солдан оңға қарай жазылады
VERT_DIR
1
Символдар тӛменнен жоғары қарай жазылады
Кӛлемі 1-ден 10-ға дейін ӛзгере алады. Бҧл шама DEFAULT_FONT
стандартты қарпі (8х8 пиксел) ҥшін әр символды неше есе ҥлкейту керек
екендігін кӛрсетеді (стандартты матрица 8*8 болғандықтан, егер кӛлемі 4 болса,
онда символдар 32*32 пикселдік матрицаға дейін ҥлкейеді). Ал қалған қаріптер
ҥшін бҧл параметр сызықтық емес, экспоненциалдық масштабтау шкаласын
кӛрсетеді. Символдың негізгі нҧсқасы кӛлемі 4-ке тең болып саналады,
сондықтан ол 7 болса, онда символдар 2 есе ӛседі; егер 8 болса - 3 есе; ал 9
болса - онда 4 есе ҧлғаяды. Символдар әрқашанда ҥздіксіз жіңішке сызық-
тармен жазылады.
Экранға мәтін шығару функциясы – outtext (“Мәтін”);
қостырнақшаға алынған мәтінді курсор тҧрған орыннан бастап экранға
шығарады. Мәтін ішінде басқару символдары болмауы тиіс, мысалы, \n.
Шығарылатын символдар тҥсі setcolor, шрифт типі — settextstyle
функцияларымен беріледі. Мысалы:
setcolor(4); moveto(250,10);outtext(“Омаров Марат”);
Экрандағы кӛрсетілген орынға мәтін шығару функциясы –
outtextxy(x, y, “мәтін”);
Курсорды алдымен х, у нҥктесіне орналастырып алып барып, мәтінді экранға
шығарады. Мәтін шығарылған соң, курсор бҧрынғы орнында (х,у) қалады.
Шығарылатын символдар тҥсін – setcolor(), қаріп типін — settextstyle() функциясымен
беруге болады. Мысалы:
setcolor(4); outtextxy(250,2,"Омарова Айман");
Компьютер бейнежадына пиксел жазу функциясы –
putpixel(x, y, Түсі);
координатасы (х, у) пиксел-нҥктені Түсі санына байланысты бояп шығады. Түсі
ағылшынша сӛзбен немесе кодпен беріледі. Бҧл функцияны цикл ішіне
орнатып, сызықтар сызуға болады. Мысалы:
setcolor(BLUE);
for(x=20; x<=200; x++)
putpixel(x,100, BLUE);
for(y=100; y<=280;y++)
putpixel(200,y, BLUE);
line(200,280,20,100);
Түрлі сызықтар салу үш функция арқылы орындалады:
1) line (x1, y1, x2, y2);
A(20,100)
B(200,100)
C(200,280)
11.2 сурет. Тҥзу сызықтар салу
176
x1,y1 нҥктесінен x2,y2 нҥктесіне дейін сызық сызады, бірақ мҧнда курсор орны
ӛзгермейді.
2) lineto (x, y);
Курсор тҧрған нҥктеден х,у нҥктесіне дейін сызық салады, мҧнда курсор
бҧрынғы орнынан жаңа орынға ауысады.
3) linerel (dx, dy);
Курсор тҧрған х, у нҥктесінен х+dx, у+dy нҥктесіне дейін сызық салады, яғни
сызық координаталары салыстырмалы тҥрде беріледі. Мҧнда да курсор
бҧрынғы орнынан жаңа орынға ауысады.
Сызықтар осыған дейінгі setcolor() функциясы тағайындаған тҥспен және
setlinestyle() функциясы арқылы орнатылған стильмен сызылады. Мысалы,
ромб сызудың екі тәсілін келтірейік.
1 тәсіл
setcolor (GREEN);
moveto(100, 10); lineto(50, 90); lineto(100, 170);
setcolor(RED); lineto(150, 90); lineto(100, 10);
2 тәсіл
setbkcolor (WHITE); setcolor (GREEN);
line(100, 10, 50, 90); line(50, 90, 100, 170);
setbkcolor (RED);
line(100, 170, 150, 90); line(150, 90, 100, 10);
11.2. Сызық стильдерін беру
Геометриялық фигуралар сызықтарының қалыңдығы мен түр сипатын
беру функциясы
setlinestyle(tip, obr, tol);
сызықтар стилін береді, мҧндағы tip – алдын ала анықталған константа, ол
сызық ти-пін береді. tol – сызық қалыңдығын анықтайтын константа
(NORM_WIDTH
– қалыпты, THICK_WIDTH – қалыңырақ). Егер
программалаушы анықтаған сызық типі қолданылатын болса, онда obr мәні
тӛрт таңбалы оналтылық константа және ҧзындығы 16 пиксел сызық кесіндісін
кодтау ҥлгісі болуы тиіс.
tip константасының мҥмкін мәндері (сызықтық элементтер ҥшін)
0 SOLID_LINE (жай сызық )
1 DOTTED_LINE (пунктир сызық – нҥктелерден тҧрады)
2 CENTER_LINE (штрих-пунктир сызық – нҥктелер мен сызықшалардан тҧрады)
3 DASHED_LINE (DOTTED_LINE сызығынан ҧзындау келген пунктир сызық)
4 USERBIT_LINE (программалаушы анықтаған сызық)
tol – қалыңдық параметрінің мҥмкін мәндері
1
NORM_WIDTH (қалыңдығы бір пиксел)
3
THICK_WIDTH (қалыңдығы ҥш пиксел)
Obr параметрі tip константасы мәндері 4-ке тең болғанда ғана жҧмыс істейді
(қалған жағдайларда ол қарастырылмайды, сондықтан оны 0 деп алуға болады).
Оның кӛмегімен кез келген периодты тҥрде қайталанатын сызық тҥрін бере
Достарыңызбен бөлісу: |