Бақылау сұрақтары:
Алгоритм дегеніміз не? Олардың құрылымы жағынан
түрлерін атаңыз.
Программа дегеніміз не? Программаның негізгі
элементтері.
Turbo Pascal тіліндігі программа, оның жазылу ережесі.
Turbo Pascal тіліндегі программаның құрылымына
тоқталыңыз.
Программалаудың кезеңдерін атаңыз, олардың
ерекшеліктері?
Блок-схема дегеніміз не? Блок-схемадағы белгілеулерді
айтыңыз?
Блок-схема арқылы программаның қандай құрылымда
екендігін түсіндіріңіз.
Оператор дегеніміз не?
Turbo Pascal тіліндегі меншіктеу операторы, оның жалпы
жазылуы, орындалуы қандай?
Берілгендер мәнін енгізу операторы.
Мәліметтерді экранға шығару операторы.
Шартты және таңдау операторлары
Мақсаты: Тармақталу алгоритмдерін программалауда қолданылатын Turbo Pascal операторлары қызметімен танысу, оларды қолдану дағдысын қалыптастыру. Шартты және таңдау операторларының қысқа және толық формалары.
Жұмыстың орындалу тәртібі:
1. Теориялық мәліметтермен танысу.
2. Жеке нұсқада тапсырмалар орындау.
3. Бақылау сұрақтарына жауап беру.
4. Сабақты қорытындылау.
Әдістемелік нұсқаулар
Паскаль тілінде тармақталу алгоритмдерін программалауда шартсыз көшу goto, шартты көшу if, таңдау case операторлары қолданылады.
Операторлардың жалпы жазылуы:
1. Шартты көшу операторы
If <шарт> Then Begin
<1-оператор>;
<2-оператор>;
<п-оператор>;
End
Else
Begin
<1-оператор>;
<2-оператор>;
...
;
End;
2. Таңдау операторы:
Case S of
Cl: 1-оператор;
C2: 2-оператор;
...
Cn: n-оператор;
Else
оператор;
End;
3. Шартсыз кошу операторыны:
GOTO белгі;
Бұл операторлардың қолдану ережелері жоғарыда айтылды. Зертханалық жұмысты орындауда, есептің берілуімен толық танысқаннан кейін блок схема жазыңыз. Есептің программасын құрарда қай операторларды пайдалану маңызды екендігін анықтаңыз.
1-мысал, х аргументі үшін у функцияны есептеу
Program esepl;
Var x,y:real;
Begin
Writeln('x=?');
Readln (x);
If (x>=(-3)) and (x<=3) then y:=sqr(x)*x else y:=6;
Writeln (‘y=’,y:4:0);
Readln;
End.
2-мысал, Үш қарбыздың үлкенін анықтау. Бұл мысалда қарбыздарды а,Ь,с үш айнымалымен белгілейміз. Алғаш олардың екеуін, яғни, а және b қауынды салыстырып, үлкенін үшінші с қауынмен салыстырамыз. Сөйтіп, үлкен қауынды анықтауға болады. Қауындардың өлшемін пернетақтадан еңгіземіз.
Program esep2;
Var a,b,c, max: integer;
Begin
Writeln('үш қауынның өлшемін еңгіз');
Readln (a,b,c);
If a>b then max:=a else max:=b;
If c>max then max:=c;
Writeln ('үш қауынның үлкені =',max);
Readln;
End.
Достарыңызбен бөлісу: |