ПоәК 042-18-38-57/03-2014 №1 басылым

жүктеу 7,58 Mb.

бет	50/70
Дата	19.01.2022
өлшемі	7,58 Mb.
	#33367

1 ... 46 47 48 49 50 51 52 53 ... 70

3d97b076-453c-11e4-973d-f6d299da70eeУМКД ЖБТФ

- қармау

10.2. Бэта-ыдырау

«Бэта-ыдырау» термині ядролық түрленудің үш типін белгілейді: электронды β^- және позитронды β⁺ ыдыраулар, сондай-ак электронды қармау (баска аты - е- қармау немесе К-кармау).

Түрленудің алғашқы екі түрінде ядро электрон (позитрон ) және электронды антинейтрино (электронды нейтрино _е) шығарады.

β- электрондар ядроның ішінде ядродағы нуклонның бір түрінен басқа

түріне - нейтроннан протонға немесе протоннан нейтронға - түрленген
кезде өтетін проңестердің нәтижесінде туындайды.
(β^--ыдырау)

(β⁺- ыдырау)
Мүнда және - нейтро мен протонның белгіленуі.

Н ейтронның тыныштык энгергиясы сутегі атомының тыныштык

энергиясынан 782 кэВ-ка артык. Осы энергияның есебінен нейтронның
протонға өздігінен түрленуі - ыдырау және ядродан тыс түрленуі орын
алады. Шынында да, [3 - электрондар еркін нейтрондардың радиоактивті
ыдырауы кезінде туады жэне 782 кэВ энергияға ие.

Еркін протондар үшін /3⁺- ыдырау байкалмайды, бірак та ядрода

байланған протон үшін бөлшектердің ядролык әсерлесуінен, бүл реакция
энергетикалык түрғыдан мүмкін болады.

Бэта-ыдырау кезінде шығарылған электрондардың энергетикалык спектрі β-спектр энергиясының жоғарғы шекарасына

Е_тах дейін жойылатын үздіксіз болып табылады. Бэта-ыдырау кезінде
ядроның жоғалтатын толык энергиясы барлық уакытта Е_тах-ға тең, бірак ол
электрон мен антинейтрино арасында әртүрлі таралады. Электрон энергиясының максимал мэні Е = Е_тах барлык энергияны электрон алып кететінін білдіреді, электрон энергиясының нөлдік мәні барлық энергия антинейтриномен кететініне сәйкес келеді.

Еркін нейтрондардың β^--радиоактивтілігі үшін Е_тах =782 кэВ.

е - қармау немесе К -қармау жағдайында протонның нейтронға
түрленуі мына схема бойынша жүреді:

Осы кезде ядроға жақын атомның К - кабатынан бір электрон
жоғалады.

Протон нейтронға түрленіп, К -электронды «қармап» алғандай болады.

Бэта-ыдыраудың бұл типінің ерекшелігі ядродан тек _е антинейтрино
ұшып шығатынында. Атомның К -кабатынан бір электронның жоғалуы
атомның ішкі электрондық қабықшаларынының арасында сипаттамалың
рентген сәулеленумен бірге жүретін электрондың ауысуларға әкеледі.

жүктеу 7,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 46 47 48 49 50 51 52 53 ... 70