Өзіндік тексеру сұрақтары:
1.Өндіріске инвестициялар тарту тиімділігі
2.Инвестициялық шешімдерді қабылдау
3.Инвестицияны өндіріске тарту үшін қабылданатын шешімдер
3. ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАР
1 тақырып. Басқару есебі туралы негізгі түсінік
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
Басқару және қаржылық есеп жүйелерінің салыстырмалы сипаттамасы.
Өндірістік есептің мәні және міндеттері.
Шығындардың жиынтық есебі, өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау.
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Ержанов А.К. Басқару есебі. Алматы, 2009
Дәуренбекова, Ә.Н. Шығындарды басқару. Алматы, 2009
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
2 тақырып. Шығындардың жіктелуі
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Шығындар және олардың жіктелуінің жалпы түсінігі.
2. Өндіріс шығындарының элементтері, шығындардың пайда болу орындары.
3. Өндіріс көлеміне қарай шығындар жіктемесі.
4. Өзіндік құнға қатысуына қарай шығындар жіктемесі.
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
1.Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
2.Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
3.Мырзалиев, Б.С. Бухгалтерский учет на предприятиях и организациях: Практикум.- Алматы, 2008
3 тақырып. Өндірістік шығындар есебін ұйымдастыру
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
Калькуляциялау объектілері.
Талдамалық есепті ұйымдастыру.
Есептер:
1.Өнімнің өзіндік құнын құрайтын шығындарды анықтаңыздар.
Негізгі материалдар
|
8000
|
Еңбек ақы шығындары
|
3000
|
Еңбек ақыдан аударымдар
|
450
|
Өндірістік үстеме шығындар
|
2100
|
Есептік кезең басындағы аяқталамаған өндіріс қалдықтары
|
?
|
Есептік кезең соңындағы аяқталмаған өндіріс қалдығы
|
2000
|
Өндірістік өзіндік құн
|
?
|
2.Өндірістік есептің шоттарын жинақтаңыздар:
Шаруашылық операция мазмұны
|
Дебет
|
Кредит
|
Негізгі өндіріске материалдар жіберілді
|
?
|
?
|
Негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбек ақы есептелді
|
?
|
?
|
Еңбек ақыдан аударымдар жасалды
|
?
|
?
|
Негізгі құралдардың амортизациясы есептелді
|
?
|
?
|
Негізгі өндіріс шығындары жинақталды
|
?
|
?
|
Негізгі өндірістен дайын өнім шықты
|
?
|
?
|
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
4 тақырып. Өндірістік шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау әдістері. Үрдіспе – үрдіс калькуляциясы
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.Шығындар есебінің әдістері.
2.Калькуляциялаудың әдіс-тәсілдері.
3.Үрдіспе - үрдіс әдістің ерекшілігі.
4.Есептегі натуралдық өлшемдер.
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Ержанов А.К. Басқару есебі. Алматы, 2009
Дәуренбекова, Ә.Н. Шығындарды басқару. Алматы, 2009
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
5 тақырып. Тапсырыстық калькуляция
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.Тапсырыстық әдістің ерекшілігі.
2.Тапсырыс бойынша өзіндік құнның калькуляциясы.
Есеп
Тапсырыс карточкасының негізінде өзіндік құнды анықтаңыздар
Калькуляция баптары
|
Тапсырыс б/ша шығындар
|
Даярлау шығындары
|
Өнімнің өзіндік құны
|
Шикізат пен материалдар
|
106470
|
97560
|
97560
|
Қайтарылған қалдықтар
|
-
|
8910
|
-8910
|
Технологиялық мақсаттағы отын мен энергия
|
4000
|
3800
|
3800
|
Еңбек ақы шығындары
|
46300
|
46300
|
46300
|
Еңбек ақыдан аударымдар
|
6945
|
6945
|
6945
|
Үстеме шығындар
|
2540
|
2356
|
2356
|
Ақаудан болған жоғалту
|
-
|
2300
|
2300
|
Жиыны
|
?
|
?
|
?
|
Тапсырыс негізіндегі өзіндік құнды анықтаңыздар.
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
1.Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
2.Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
3.Мырзалиев, Б.С. Бухгалтерский учет на предприятиях и организациях: Практикум.- Алматы, 2008
6 тақырып. Функционалды калькуляция
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.Функционалды калькуляция мәні
2.Өнімнің өзіндік құнын функционалдық әдіспен есептеу
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
7 тақырып. Нормативтік калькуляция
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
Нормативтік әдістің ерекшілігі.
Нормативтік калькуляциялар.
Нормалардан ауытқуларды есепке алу
Есептер
1.Қолданылып жүрген нормалар бойынша өнімнің бір өлшем бірлігіне кеткен материалдардың шығындары 25600 теңге сомасында қарастырылған. «Шикізат пен материал» бабы бойынша ай басында аяқталмаған өндіріс қалдығы 14580 теңгені құраған.Өнімнің өлшем бірлігіне жаңадан белгіленген норматив 25300 теңге құраған. Осы баптар бойынша нормалардың өзгеру индексін табыңыз,аяқталмаған өндірістің баға айырмасы қалай анықталады.
2.Нормалардан ауытқуларды ескере отырып,өзіндік құнды анықтаңыздар (1000 дана өнімге)
Шығын баптары
|
Мөлшері
|
Нормалық бағасы,тг
|
Іс жүзіндегі баға,тг
|
Ауытқу
|
Материалдық шығындар,кг
|
1 466
|
235-00
|
228-60
|
?
|
Жалақы,сағат
|
23
|
350
|
360
|
?
|
Жалақыдан аударымдар, пайыз
|
15
|
?
|
?
|
?
|
Үстеме шығындар,тг
|
1850
|
-
|
-
|
-
|
Жиыны
|
-
|
-
|
-
|
?
|
Ауытқуларды анықтап, жиынын табыңыздар.
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Ержанов А.К. Басқару есебі. Алматы, 2009
Дәуренбекова, Ә.Н. Шығындарды басқару. Алматы, 2009
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
8 тақырып. Шығындар баптары бойынша ауытқу есебі және талдау
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
Шикізат құнын есептеу.
Өндірістік қалдықтар есебі.
Еңбек ақы шығындары.
Басқа шығындардың есебі.
Есептер:
Консерв өндірісінің іс жүзіндегі калькуляциясын есептеңіздер, 1000 дана өнім
Шығындар түрлері
|
Мөлшері,кг
|
Бағасы,теңге
|
Шикізаттар:
|
|
|
Сиыр еті
|
349130
|
180
|
Сиыр майы
|
22008
|
128
|
Сүт
|
245
|
22
|
Жұмыртқа
|
125
|
100
|
Көмекші материалдар:
|
|
|
Тұз
|
25
|
18
|
Пияз
|
62
|
22
|
Қара бұрыш
|
16
|
250
|
Лавр жапырағы
|
4,5
|
56
|
Мускат
|
5,5
|
36
|
Ыдыс және орау материалдары
|
56
|
17,5
|
Этикетка
|
3
|
37
|
Желім,вазелин
|
4,5
|
69
|
Еңбек ақы шығындары
|
|
67500
|
Энергия шығындары
|
|
7500
|
Үстеме шығындары
|
|
8200
|
Өндірістік өзіндік құн
|
|
?
|
Коммерциялық өзіндік құн
|
|
2700
|
Толық өзіндік құн
|
|
?
|
Шығын түрлерін жеке-жеке есептеп, барлық шығындарды анықтаңыздар.
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
1.Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
2.Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
3.Мырзалиев, Б.С. Бухгалтерский учет на предприятиях и организациях: Практикум.- Алматы, 2008
9 тақырып. Стандарттық калькуляция
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.«Стандарт - кост» әдісінің маңызы мен мәні
2.Стандартты шығындарды анықтау
3.Стандартты және іс жүзіндегі шығындардың ауытқуларын есептеу
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Ержанов А.К. Басқару есебі. Алматы, 2009
Дәуренбекова, Ә.Н. Шығындарды басқару. Алматы, 2009
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
10 тақырып. Өзіндік құнды шығындарды толық үлестіру бойынша (абзорпшен - костинг) және айнымалы шығындар бойынша калькуляциялау
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.Өзгермелі шығындар бойынша өзіндік құнның калькуляциясы.
2.«Директ - костинг» әдісі
3.Абзорпшен – костинг әдісі
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
1.Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
2.Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
3.Мырзалиев, Б.С. Бухгалтерский учет на предприятиях и организациях: Практикум.- Алматы, 2008
11 тақырып. Зиянсыздықты талдау
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.Өндірістің зиянсыздығын талдау әдістері
2. «Критикалық нүкте» қалай табылады?
3.Зиянсыздықтың модельдері
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Ержанов А.К. Басқару есебі. Алматы, 2009
Дәуренбекова, Ә.Н. Шығындарды басқару. Алматы, 2009
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
12 тақырып. Кешенді өндіріс шығындарының есебі талдау әдістері. Жанама өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Кешенді өндіріс шығындарының есебі
2. Қосалқы өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
13 тақырып. Бюджеттеу, бюджет түрлері және бюджеттік шешім
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.Бюджеттеудің мәні мен мағынасы
2.Бюджеттеудің түрлері
3.Бюджеттің жоспардың орындалуына әсері
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
1.Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
2.Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
3.Мырзалиев, Б.С. Бухгалтерский учет на предприятиях и организациях: Практикум.- Алматы, 2008
14 тақырып. Басқару шешімдерін қабылдау
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.Шешімдер қабылдауға әсер ететін факторлар
2.Басқару шешімдерін қабылдауға қойылатын талаптар
3.Шығындардың басқару шешімдеріне әсері
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
Ержанов А.К. Басқару есебі. Алматы, 2009
Дәуренбекова, Ә.Н. Шығындарды басқару. Алматы, 2009
Назарова В.Л. Басқару есебі Алматы,2005
Тайгашинова, К.Т. Управленческий учет.- Алматы, 2008
15 тақырып. Ұзақ мерзімді инвестициялық шешімдер қабылдау
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1.Инвестициялық жобалар тиімділігі
2. Инвестициялық шешімдер қабылдаудағы критериилер
Әдістемелік нұсқаулар- алғашқы қайнар көздермен жұмыс жасау, қойылған сұрақтар негізінде өзіндік талдау , қорытынды жасау.
Әдебиеттер
1.Алданиязов, К.Н. Управленческий учет и анализ.- Алматы, 2008.
2.Управленческий учет / Хорнгрен Ч. – М., 2005
3.Мырзалиев, Б.С. Бухгалтерский учет на предприятиях и организациях: Практикум.- Алматы, 2008
4. СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ
4.1 Өздік жұмыстарды орындауға жалпы нұсқаулар
«Басқару есебі» пәнінен өздік жұмыстарды өткізудің әдістемелік нұсқауы студенттердің ілгерілемелі қаржылық есеп пәнінен оқу барысындағы алған білімдерін дамытуға, тереңдетуге және нақтылай түсуге көмектеседі.
Басқару есебі- кәсіпорынның қалыпты шаруашылық қызметін жүргізу үшін жоғары оқу орындарында оқитын студенттерге өндірістік есепті дамытуға арналған бірқатар құрылымнан тұрады. Курстың басты мақсаты – халықаралық бухгалтерлік есеп стандарттары бойынша басқарушылық есепті студенттерге меңгерту. Оларға басқарушылық есеп ақпараттарын қалай қолдану қажеттілігін және осы ақпараттардың қайдан алынғандығы жайлы түсінікпен таныстыруды көздейді. Сонымен қатар мұнда есеп стандарттарындағы өзгерістер де қарастырылады.
Студенттерге басқарушылық есепті оқытуда бағдарлама, яғни осы пәнді оқытуда жұмыс бағдарламасы жасалған. «Басқару есебі» пәнінен өздік жұмыстарды жүргізуге арналған әдістемелік нұсқаулар осы пәннің типтік бағдарламасы негізінде жасалды. Ол студенттерге ілгерілемелі қаржылық есеп курсының өздік жұмыстарын жүргізуді ұйымдастыруға көмектеседі. «Басқару есебі» пәнінен жүргізілетін өздік жұмыстар бекітілген жоспарға сәйкес, есептер шығару, студенттердің теориялық білімдерін бекіту мақсатында жүргізіледі.
«Басқару есебі» пәнінен жүргізілетін өздік жұмыстар бекітілген жоспарға сәйкес, есептер шығару, студенттердің теориялық білімдерін бекіту мақсатында жүргізіледі.
«Басқару есебі» пәнінен өздік жұмыстарды жүргізуге арналған әдістемелік нұсқаулар пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіреді.
4.2 Реферат тақырыптарының тізімі
Қаржылық есеп пен басқарушылық есептің ұқсастықтары мен ерекшеліктері
Аяқталмаған өндірістің есебі
Стандарт – кост жүйесі
Материалдық шығындардың есебі
Калькуляция баптары бойынша өндірістік шығындарды есептеу
Көмекші өндірістің есебі
Директ – костинг жүйесі
Өндірістік шығындардың жиынтық есебі
Қорлардың деңгейін жоспарлау және бақылау
Бюджеттік бақылау
Шешімдер қабылдаудағы релевантты шығындар
Трансферттік бағаның құрылуы
Кешенді өндіріс шығындарының есебі және қосалқы өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау
Шығындардың толық үлестірілуі мен өзгермелі шығындар бойынша өзіндік құнның калькуляциясы
Өндірістік есептін шотттар жүйесі, талдамалық есепті ұйымдастыру.
Көмекші өндіріс жұмыстары мен қызметтерінін өзіндік құнын калькуляциялау мен өндіріс шығындары есебінің ерекшеліктері.
Шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудын процестік әдісі.
Шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудын сатылық әдісі.
Шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудын тапсырыстық әдісі.
Шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудын нормативтік әдісі.
Аяқталмаған өндірістің бағалануы, түгенделуі және есебі.
Материалдық шығындардың есебі
Еңбек ақы шығындарының есебі
Дифференциалданған есеп: ұзақ мерзімді шешімдер қабылдау
Дифференциалданған есеп:қысқа мерзімді шешімдер қабылдау
Калькуляция бірліктері, объектілері және әдістері
Бюджеттеу – қысқа мерзімді жоспарлау
Тура және жанама, тұрақты және ауыспалы шығындар
Өндірістік есеп бойынша құжаттар айналымы
Стандартталған шығындарды қалыптастыру
«Шығын – көлем - табыс» деңгейін анықтау
Өнімді өндіру және сату деңгейін талдау
Дайын өнімнің есебі
Абзорпшен – костинг әдісі
Еңбек ақы шығындарын есепке алу
Өндірістік есеп шоттары
Зиянсыздықтың бухгалтерлік моделі
Зиянсыздықтың экономикалық моделі
Өндіріске инвестиция салу тиімділігі
Өндірістік есептің ақпараттық базасы
Достарыңызбен бөлісу: |