-дәріс. Ағынды желінің компоновкасы. Тамақ өндірісінде қолданылатын ағынды желілер

2) Кәсіпорынның функциональды звенолары. Кәсіпорындардың басқару және тұрмыстық қамсызданыдыру бөлімшелері. Әлеуметтік-тұрмыстық қамсыздандыру және жабдықтау.

3) Инженерлік қамсыздандыру және ағын сулар мен қалдықтарды жою. Сумен қамсыздандыру. Шеберхана
1) Тамақ өнеркәсіптік кәсіпорындар территориясы кіретін және өндірістік зоналардан, сонымен қатар өндірісті инженерлі қамсыздандыру және қатынас жолының зоналарынан құрылады. Кіретін зонасында жұмысқа келген және жұмысты аяқтаған персоналды, сонымен қатар басқа да адамдарды қабылдайтын бөлімі салынады. Сонымен қатар адамадар мен көлік құралдарының қозғалысына бақылау жүргізіледі. Бұл бөлімге көлік құралдарын қоятын алаңы, зауыт басшылығы бөлімі, персоналдарды тұрмыстық қамсызданыдыру бөлімі, мысалы, киім ілетін орындар, асхана бөлмелері, кәсіби біліктілікті жоғарлату үшін сабақ өткізетін аудитриялар мен кітапханалар кіреді.

Өндірісітік зоналар құрамына негізгі және қосымша өндірістік участоктар кіреді.

Бұл зона өндіріс саласына тәуелсіз әртүрлі шамадағы немесе формадағы бір немесе бірнеше бөлімдерден туруы мүмкін. Ірі көлемді жобалаудың элементерін қолдану жобалау процесін жеңілдетеді және бөлмелерді түбегейлі реконструкция жүргізбей жабдықтарыды жаңартуға мүмкіндік береді. Бөлімдерді жалғай салу немесе үстіне салу негізінен біріңғай модульдік жүйелермен қабылданған түрі жеңілдетіледі. Егер де мүмкін болған жағдайда, бөлімдер мен олардың типтік жобаларын немесе қайталап қолданатын жобалары қолданылуы қажет. Бұл сонымен қатар өндірісті инженерлік қамсыздандыру және қатынас жолдарының зоналарына энергия жабдықтау қондырғылары (электрлі жабдықтау, сығылған ауа, бу, газ) техникалық қондырғылар (насос станциялары, суға арналған резервуарлар, ағынды суды тазартуға араналған жабдықтар), шеберханалар, қоймалар, гараждар аккумулятор батареяларын қуаттандыру, мен автокөліктерді қоюға аранлаған автотұрақтар кіреді.

Тамақ өнеркәсіптік кәсіпорындардың басты жобаның компоновкасын дұрыс таңдаудағы басты мәселе өндірісті түрін ұйымдастыру, өнім өндіру кезіндегі қозғалыс ағыны, қатынас жолдарының жүйесі болып келеді. Әрі, кәсіпорының қоршаған ортасында адамдар толық қанды жұмыс істейтінін ескере кеткен жөн.

Өндірістік ғимаратының жабық жолдары болмағандықтан зауыт басқарма ғимараты бөлек салыну мүмкін немесе өндірістік ғимарат қатарына салынады.

Әлеуметтік-тұрмыстық қамсыздандыру бөлімдері негізінен түскі ас ішетін залдар, тағам өнімдерін қабылдау бөлімі, медициналық пункты, демалу комнаталары, киім шешу орндарынан тұрады.
3) Тамақ өнеркәсібіне көп мөлшерде су қажет. Бактериалдық тұрғыдан және де физика-химиялық құрамдарына байланысты суға жоғары талап қойылады. Көп жағдайда кәсіпорындарға суды қалалық сумен жабдықтау жүйесінен алады. Егер де, мұндай жолмен толық көлемде сумен жабдықтау мүмкін болмаса, онда, әсіресе сүт зауыттарына артезианды құдық құрылғыларынан алу керек немесе арнайы сумен жабдықтау жүйелерін құру қажет.

Шеберхана түрі және көлемі кәсіпорін қуатына мен өндірістік профиліне байланысты салыну қажет. Шеберхана станоктарды, жабдықтарды, автокөліктерді, ғимараттардың инженерлік жабдықтарын эксплуатациялық басқару және өлшеуге арналған жабдықтарын, сонымен қатар ғимараттың өзін жөндеу үшін қолданылады.

Шеберхана ғимараттардың инженерлік жабдықтарын эксплуатациялық басқару, аппаратураларды өлшейтін, электротехникалық жабдықтарды жөндеу үшін қажет. Кейбір кәсіпорындарда көп мақсатта қолданатын ғимараттары салынған, мұнда шеберханалар мен қоймалар, сонымен қатар гараждар, трансформатор подстанциялары, насостар, судайындау қондырғылары және т.б. салынады.

11-дәріс. Ет өндірісінде қолданылатын ағынды желілер. Тауықтарды, бройлерлерді және балапандарды өндеуге арналған В2-ФЦЛ ағынды желісі.

Құстарды өңдеудің технологиялық процессі келесідей жүзеге асады. Өңделуге түсетін құстарды кеңістіктегі конвейерге аяқтарынан іледі, бұл цехтың ішінде жеке бөлінген арнайы бөлмелерде аспаларға құстарды ілу жүргізіледі.

Құстарды электрлі есенгіретуге арналған аппаратқа түседі, есенгіретілген құсты қан жинауға арналған науаның үстінде қолмен бауыздау жүргізіледі. Науаның үстінде ілінген құсты 120 с аралықта қансыздандырады.

Қансызданған құсты температурасы 5…54⁰ С аралығында жылумен өңдеу аппартына түседі.

Құсты жылумен өңдеуден кейін қауырсындарын жұлуға арналған автоматтарға түседі. Автоматтарға үздіксіз температурасы 45…48⁰ С су берілуі керек, бұл қауырсын жұлуға және жуу қажеттілігін қамтамассыз етеді. Қауырсындарын жұлғанан кейін құс ұшасы ұрып – тазалау машинасына түседі, мұнда ұшаға жабысқан жүндерден тазарту жүргізіледі, сонымен қатар құс ұшаларын 28…30⁰ С температурадағы сумен жуылады.

Өңдеуден кейін ұшалардың өкпелерін, бүйректерін, ішек – қарындарының сыртқы қабықтарынан тазартады. Тазарудан кейін температурасы 180⁰ С сумен жууға арналған ұрып – жуғыш машинасымен жуылады. Ұшаны жуғаннан кейін ішін жару конвейерінен салқындатуға жіберетін конвейерге қайта ілінеді.

Ішек қарынынан тазартылған ұшаларды салқындату мұзды сумен суытатын қондырғыда жүзеге асырылады. Су температурасы бірінші сатыда 8-12⁰С, ал екінші сатысында 1⁰С болады.

Өңделген ұшаны семіздігіне және өңделу сапасына қарай іріктеліп өлшенеді және таңбалайды. Әмбебап автоматтарында құстың жұлынатын қауырсындары сонымен қатар жұлуға дейінгі орындары гидронауалардағы сумен жуылады және жуылған қауырсын қауырсын өңдейтін бөліміне өтеді. Науа цехтың полында жасалынып үсті тор шарбақпен жабылған.

Тауықтарды, бройлерлерді және балапандарды өңдеуге арналған В2-ФЦЛ ағынды желісі құсты қабылдау бөлімінен, өңдеу желісінен, ішек қарынындарын тазарту және тоңазыту, іріктеу бөлімі және өңделген ұшаларды қаптау, қауырсын өңдеу, техникалық қалдықтарын өңдеу процестерінен тұрады.

Ал құстардың аяқтарынан кесу құс ұшаларын бірінші реттік өңдеу конвейерлерінде жүргізіледі. Сою желісіндегі технологиялық операциялар орындалғаннан кейін құс ұшаларын аяқ буындарынан ішін жаратын конвейерге іледі. Ілінген ұшалар тазалық сарапшылар үстеліне келіп түседі. әр бір ұшаның ішкі органдары тексеріледі. Жарамсыз ішкі органдарын ұшалардан бөлек алып техникалық қалдықтар жинайтын гидротасмалдау науасына тасталынады, ал жарамсыз ұшалар ішін жару конвейерінен алынып арнайы бактарға тасталынып тазалық сарапшылар бұйрығымен басқа қолданыстарға жіберіледі.

1. 
   Жабдықтардың классификациялары: әрекетіне қарай жұмыс істейтін машиналар мен аппараттардың классификациялары;
   
2. 
   шикізатқа байланысты өндіру тәсілдерінің технологиялық кұрлымдары.
   

Жабдықтардың сиппаттамасы технологиялық процестердің жұмысына сәйкес желідегі орналасу және қосылу жүйелігімен жүргізіледі.

Т1-ОУК құбырлы пастерлегіші (2 сурет). Жабық ағында үздіксіз бастапқы майлылығы 30-40% кілегейді пастерлеу үшін арналған. Оның толық жинағына кіретіндер: құбырлы жылу алмастырғыш, пастерленбей қалған кілегейді қайтаратын клапаны, бу қысымын автоматты реттейтін және бақылайтын құралдарымен бірге бу құбыры, Г2-ОПБ 36-11-1,2,8-20 ортадан тепкіш электосорғысы, ТСМ-100 дистанциялық монометрлі термометрі, екі конденсат ажыратқыштары, құбыр жүйелерінің комуникациялары және қосалқы бөлшектің толық жинағы.

Құбырлы пастерлегіш бумен қыздырылатын бір-бірінің үстіне орналасқан екі цилиндрлі – жылу алмастырғыштардан тұрады. Цилиндрінің ұзындығы 1200 мм, қабының диамелті 350 мм, бу жейдесінің диаметрі 250 мм болады. Цилиндрдің бүйіріне құбырлы дискілер дәнекерленген және 24 құбырлары бар. Құбырларының сыртқы диаметрлері 30 мм, ішкі диаметрлері 26-27мм болады. Құбырлы дискілер және құбырлары тот баспайтын 12Х18Н10Т маркалі болаттан жасалынған. Құбырлы дискілерінің бүйірлерінде құбырларды қостап қосатын каналдармен жалғанған. Цилиндрдің сыртынан бірінші (астыңғы) және ақырғы (үстіңгі) келте құбыр түрінде штуцермен бірге шығып тұрады.

Цилиндрлерінің бүйірлері бірі екіншісіне оқшауланбауын және қымтауларын жүзеге асыратын резеңкелі тығыздағыштарымен нығыз қақпақпен жабылған.

Сорғымен сорылатын сұйық, бірінші құбырға беріледі, сосын каналға, мұнда араласып келесі құбырға өтеді, сосын қайтадан каналға, сөйтіп барлық құбыр жүйесімен өтіп шығады. Цилиндрлерінің булы жейдесіндегі бу шығатын жері пластиналы-шағылыстырғыш металынан жасалған.

15 - дәріс. Күнбағыс майын өндіретін өндірістік ағынды желісі.

Дәріс жоспары:

1. 
   Технологиялық жабдықтардың классификациясы және койылатын негізгі талаптар.
   
2. 
   Желіні ұйымдастыру, жабдықтар таңдау және негізгі есептелінуі.
   

Өсімдік майлардың өндірісі түзеледі операциялардың үлкен сандары, жүруде қайсылардың майлыда шикізат күрделі физика-химиялық процестерді ағады.

Технологиялық схема суреттеуі күнбағыс тұқымдарының кептіруінен бастаймыз.

Майлы өсімдіктердің басым көпшілік тұқымдары күзет орнына ­ пают жинаудан кейін дымқылдықпен, знамен үйлесімді асатынның ­ сақтауға арналған технологиялық өңдеу.

Көп таралған әдіспен ең дымқылдық төмендеулері туралы ­ мянды жылы кептіру келеді , қайсыда кептіргіш агент арқасында тұқымдардың жылытуы болады (ауа қоспасының және әдеттегі аздардың) және қашықтау буланушының ылғал тұқымдарынан мыналар жанында.

Шахталық үлгі кептіргіштері кең қолданылады. сушиль арқылы Высушиваемыелер тұқымдар жүреді ­ шахтаны, қайда газауалық қоспа шахтадан қорап орналасқан, шығарып салушы және шығарушылар.

Тұқымдар, қораптар аралық өз салмақ әрекеті астында түсе, ауа қоспасымен және қыздырылады газдардың, арнайы оттықтан түсетіндерді. Ылғал, тұқымдарда, мыналар жанында буланады, ал кептірілген тұқымдар үшін ­ анамен салқындататын камерада суылады, қайда жанұялы көпшілік арқылы атмосфералық ауаны үрлейді. Кептіру басқарылады бірді; сатылы және екі сатылы тәртіпке. Кептіргіш шахта екі сатылы кептіру жанында биікпен екі бөлімге сынған: үстіге ­ оған бөлімнің (бірінші сатының) кептіргіш агент - температураларында, төменгі бөлімде кептіру жүзеге асады (екінші өсім) жоғары температуралар жанында тұқымдардың досушкуы жүргізеді. Кептіргіш камераға бір адымдық кептіру жанында воздуxa қоспасын әпереді және бірдей температура түтіндік газдары. Жақсаруына арналған ­ шахталық кептіргіштердің боттары кептіру тәсілдері рециркуляциялауды қолданады, және алдын ала жылумен бидайдың дәндерін өңдейді.

3 ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ САБАҚТАР
№ 1 лабораториялық жұмыс

Тақырып: «Тауықтарды, бройлерлерді және балапандарды өңдеуге арналған цехты оқып үйрену»
1. Жұмыстың мақсаты.

Тауықтарды, бройлерлерді және балапандарды өңдеуге арналған цехты құрайтын жұмысшы адамдардың қатысуымен атқарылатын, конструкторлы орындалу күрделігі бойынша технологиялық жабдықтардың классификацияларын; әрекетіне қарай жұмыс істейтін машиналар мен аппараттардың классификацияларын; шикізатқа әсер ету тәсілдері; технологиялық құрлымдарын жете меңгеру.

Құстарды өңдеудің технологиялық процессі келесідей жүзеге асады. Өңделуге түсетін құстарды кеңістіктегі конвейерге аяқтарынан іледі, бұл цехтың ішінде жеке бөлінген арнайы бөлмелерде аспаларға құстарды ілу жүргізіледі.

Құстарды электрлі есенгіретуге арналған аппаратқа түседі, есенгіретілген құсты қан жинауға арналған науаның үстінде қолмен бауыздау жүргізіледі. Науаның үстінде ілінген құсты 120 с аралықта қансыздандырады.

Қансызданған құсты температурасы 5…54⁰ С аралығында жылумен өңдеу аппартына түседі.