Пәннің оқу әдістемелік кешені «Статистика» пәнінің типтік оқу бағдарламасы негізінде құрастырылған. Типтік оқу бағдарлама ҚР-ның БҒМ-нің 11. 05. 05. ж. №289 бұйрығымен бекітілген және қолданысқа енгізілген

Егер жиынтық бірліктері бір ғана белгі бойынша топталған болса, жай топтау деп, ал екі немесе одан да көп белгілеріне қарай топталған, бөлінген болса онда оны күрделі топтау деп атайды. Күрделі топтау кезінде зерттелетін жиынтық бірліктері бір ғана белгіге сай негізгі топқа бөлінеді. Содан соң әрбір топ басқа белгілері бойынша келесі шағын топтарға жіктеледі.

Статистикалық мәліметтерді топқа бөлу кезінде әрбір топқа көптеген сандық бірліктердің енгізілуі керек, және оның мағынасы анық көрсетілуі тиіс. Мұның барлығы топтау көрсеткіштерінің сандық және сапалық белгілеріне қатысты.

Егер топтау негізі сапалық белгілеріне қарай берілген болса, онда топтар саны сол белгілердің санына сәйкес келеді. Мысалы, халықтың жыныстық құрамы екі топқа-еркектер мен әйелдерге бөлінсе, ал ұлттық құрамы – сол жерде қанша ұлт тұратын болса, сонша топқа бөлінеді, т.с.с.

Егер топтау негізінде сандық белгілер алынатын болса, онда топтар саны сол белгілердің мөлшеріне (көлеміне) және олардың өзгермелілігіне байланысты болады.

Жиынтық бірліктерінің санына байланысты алынатын топтар саны (n) американ ғалымы Стерджесстің формуласымен анықталады: n = 1+3,322 ln N

Интервал немесе деңгей аралығы дегеніміз әр топтағы белгінің ең үлкен және ең кіші мәндерінің арасындағы айырмашылық.

Деңгей аралығының тұрақты шамасы өзгерменің өрісін (Х_көп -Х_аз) топтар санына (n) бөлгенге тең болады.

Х_көп; Х_аз--- топтау белгісінің ең үлкен және ең кіші сандық мәндерінің шамасы

Ол екі түрлі тәсілмен жүргізіледі:

1) Бастапқы топтастырылған ұсақ топтардың деңгей аралығын қосып, яғни оларды көбейту арқылы ірі топтарға айналдыру;

2) Әр жерде жиналып, әр түрлі өңделген топтық көрсеткіштерді бір-бірімен салыстыру үшін бір жүйеге келтіру керек болғанда проценттік үлесі бойынша қайта топтастыру.

Статистикалық таратпалы қатарлар деп, қоғамдық құбылыстар мен процестер туралы сандық көрсеткіштерді өздеріне тән өзгермелі белгілеріне қарай белгілі бір тәртіп бойынша ретке келтіріп, топқа бөлуді айтады.