Пәндердің ОҚУ-Әдістемелік кешені

Нақты өнімділікті арттыру келесі жағдайларды жоғарлату негізінде іске асырылады:

а) технологиялық өнімділікті П^//, яғни процестің өзін қарқындату есебінде;

б) өңдеудің үздіксіздік кэффициенті η^//, яғни бос жүріске кететін, кідірістерге, жұмысшы құралдың объектіге кіру уақыттарын қысқарту есебінде;

в) машинаны пайдалану коэффициенті η^/, яғни цикльдік емес шығындарды қысқарту және ауысымдылықты ұлғайту есебінде.

Аналогтық қатынастар болады және нақты өнімділік үшін келесі түрде анықталады:

Машинаның П^Т арттыру мақсатында η^//<0,5 болғанда,тбірінші жағдайда бос жүріске және көмекші операцияларға кететін уақыттарды қысқарту, мүмкін болған жерлердегі барып қайтатын жұмыс құралдарын бірқалыпты айнымалы жұмыс құралдарымен ауыстыру, уақытта орындалатын операцияларды біріктіру. Өнімді өңдеу процесін қарқындатып, η^//>0,5 технологиялық өнімділікті арттырған жағдайда ғана теориялық өнімділіктің көтерілгенін анғаруға болады.

Пайдалану коэффиценті η^/≤0,5 болғанда нақты өнімділікті көтерудің қарапайым және тиімді тәсілі машинаның цикльдік емес тоқтауларын қысқарту, ал пайдалану коэффиценті η^/>0,5 болған жағдайда теориялық өнімділікті арттыру керек. Неғырлым тиімдірегі ол, бір мезгілде пайдалану коэффиценті мен теориялық өнімділікті арттырғанда ған қол жеткізуге болады.

Теориялық өнімділік машинаның сыныптарына, жұмыс құралдарының жылдамдығы мен жеке операцияларды біріктірудің дәрежесіне және өңделетін объектінің геометриялық параметрлеріне тәуелді.

мұндағы Е - өнімнің сиымдылығы (өңделетін объектінің немесе материалдың бір сәтте машинада болған мөлшері);

τ_Т – технологиялық циклдің уақыты.

Машинадағы өнімнің сиымдылығы берілген объектінің даналық өндірілуі, бір ағында параллельді өтетін ағындардың сандарындағы j объектілердің сандарына Z байланысты анықталады:

E=jZ/τ_Т=j/τ_p=( 1/ τ_p)_j=1. (4.11)

Ағынды машиналарда технологиялық циклдің уақыты мен сиымдылық келесі қатынастар арқылы анықталады:

τ_Т =L/υ_ср; Е=AL, (4.12)
Осының негізінде машина өнімділігі келесі қатынаспен табылады:
П^т =Аυ_ср=Е/L=Е/(τ_Тυ_ср), (4.13)
мұндағы L – машинадағы өнімнің жүріп өткен жолы; υ_ср – машинадағы өнімнің орташа қозғалыс жылдамдығы; А – пропорциональдық коэффициент.
Өзін-өзі тексеру сұрақтары.

1. Технологиялық машиналар қандай белгілерге байланысты жіктеледі? 2. Машинаның жұмысшы құралдары қалай жіктеледі? 3. Технологиялық машиналар қандай сыныптар мен топтарға бөлінеді? 4. Технологиялық машиналар атоматтандырылған дәрежелеріне қарай қалай жіктеледі? 5. Өнімділік дегеніміз не? 6. Өнімділіктің қандай түрлерін білесіз? 7. Машинаның пайдалану коэффициенті (теориялық өнімділігі) нені сипаттайды? 8. Машинаның нақты өнімділігін қалай көтеруге болады?

А.Е. Проников. Надежность машин,-М.: Машиностроение,1978.

Соколов В.И. Основы расчета и конструирования машин и аппаратов пищевых производств. - М.: Колос, 1992. – 399 с.

Харламов С.В. Практикум по расчету и конструированию машин и аппаратов пищевых производств. – Л.: Агропромиздат. Ленинградское отд-ние, 1991. – 256 с.

В.М. Соколов. Основы расчета и конструирования деталей и узлов пищевого оборудования. - М.: Машиностроение,1970. – 422 с.