Пән бағдарламасының (syllabus) титулдық парағы

1 Акционерлік қоғамның өндірістік, экономикалық, техникалық және қаржылық қызметін кешендік бағалау. Жалпы экономикалық көрсеткіштерді талдау. Қаржылық жайын талдау. Төлем қабілеттілігінің көрсеткіштері. Қаржылық тұрақтылықтың көрсеткіштері.

2 Инвестициялық белсенділіктің күшейуіне әсер ететін факторлар. Акционерлік қоғамның инвестициялық тартымдылығының мазмұны және міндеттері.

Акционерлік меншік – бұл жеке меншіктің дамуы және трансформациясы үдерісінің өндіріс ауқымының, технология дәрежесінің, қаржы-экономикалық ұйымдастыру жүйесінің дамуының белгілі бір сатысында акционерлердің ерікті қатысуы негізінде өндірісті ұйымдастырудың өзгеше қалыбының (формасының) қалыптасуына алғы шарттарын қалыптастыратын заңды нәтижесі.

Ұйымдастырудың акционерлік қалыбы бір кәсіпорынға көптеген тұлғалардың, тіптен өздері алуан түрлі себептермен байланысты кәсіпкерлік қызметпен айналыса алмайтындардың да, капиталын бір кәсіпорынға тартуға мүмкіндік береді. Сондай-ақ, тұлғаның капиталының жоғары деңгейде әртараптандырылуымен қоса, жауапкершіліктің салынған салым мөлшерінде ғана шектелуі ғылыми-технологиялық ілгерлеушіліктің жетістіктерін енгізу үдерісін елеулі түрде шапшаңдата отырып, тәуекелі дәрежесі үлкен болса да, болашағынан үміті зор жобаларға қаржы салуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, қажеттілік туындаған кезде кәсіпкердің жауапкершілігі ауқымын шектеуге мүмкіншілігі бар меншіктің акционерлік қалыбының басқа да көптеген артықшылықты жақтары бар. Ұйымның мұндай қасиеттері оны кез-келген салада қолдануға мүмкіндік береді және мұнысымен де ол әмбебап болып табылады.

Соңғы жағдаяттың экономикалық тұрақсыздықпен байланысты орасан үлкен шығындар мен өтеуге қолда бар барлық мүліктің жеткіліксіздін туындатуы мүмкін қарыздарға алып келетін, өндірістегі алдын ала болжанбаған оқыс жағдайлар жағдайында маңыздылығы арта түседі. Мұндай жауапкершілікті жағдайларға өзге ұйымдастырушылық-құқықтық қалыптағы жеке кәсіпкерлер мен кейбір заңды тұлғалар жиі ұшырасып жатады. Акционерлік қоғам материалдық және басқа да ресурстарды, барлық қатысушылардың жеке және қоғамдық мүдделерін ескере отырып, әлде қайда ұтымды пайдалануға мүмкіндік береді.

Барлық әлемде ірі кәсіпорындар мен ұйымдарды заманауи ұйымдастырудың негізгі қалыбы болып табылатын акционерлік қоғам жеке тұлғалардың, алуан түрлі корпорациялар мен басқа да органдардың мүліктерін біріктіру негізінде экономиканы ұйымдастырудың әлде қайда жетілген құқықтық тетігі болып саналады.

Бірлестіктің мұндай түрінің негізгі белгілері болып:

• 
  акционерлік капиталдың айналыста еркін жүретін үлестер – акцияларға теңдей етіп бөлінуі;
  
• 
  қоғамның міндеттері бойынша қатысушылардың тек қоғам капиталына қосқан салымдары шамасында ғана жауапкершілікте болуы;
  
• 
  қатысушыларының саны мен акционерлік капиталдың мөлшерін оңай өзгертуге мұрсат беретін бірлестіктің жарғылық қалыбы;
  
• 
  жалпы басшылықтың қоғамның ерекше органы – қоғамды басқару органы (дирекция) қолына шоғырлана отырып, кәсіпорынды тікелей басқарудан бөлінуі.
  

Біріншіден, қоғамның жарғылық қорды ұлғайтуға һәм өз қызметінің аясын кеңейту үшін акционерлерден қосымша қаражаттар тартуға қабілетті. Сонымен қоса, қоғам акцияларының қайыра сатылып алынбай, тек акционерлер арасында саудалануы себепті, аталмыш қаражаттар (қоғамның толықтай таратылуы жағдайын есепке алмағанда) қайыра өтеуді талап етпейді;

Екіншіден, қоғам қызметін жалпы басқарудың кәсіпорынды тікелей басқарудан ажыратылуы, әлде қайда сәйкес келетін басқарушылар мен директорларды таңдап алып, жалдауға мүмкіндік береді және қоғамның тиімді жұмыс істеуіне әрбір акционер өзінің қосқан үлесімен жауапкершілікте болуы, акционерлерді басқарушы персоналдарды таңдау шараларына жауапкершілікпен қарауға итермелейді.

Үшіншіден, кәсіпорынның барлық еңбек ұжымын, олардың әрқайсысына қоғам акциясын сата отырып (кейде, тіптен тегін тарату арқылы), нақты меншік иесіне айналдыруға мүмкіндік қалыптасады. Бұл кәсіпорынның еңбек өнімділігіне, ресурстардың ұтымды жұмысалуына нәтижесінде өндірістің тиімді жұмыс істеуіне негіз қалайды.

Төртіншіден, қоғам қызметтерінің нәтижесіне ортақ мүдделілік қалыптастыру үшін акционерлер құрамына қоғамның тұрақты контрагенттерін тарту мүмкіндігі болады.

Бесіншіден, басқа да қоғамдардың бағалы қағаздарын сатып ала отырып, бір-бірінің жұмыстарына ортақ қызығушылықтағы ұйымдардың меншіктік және басқаруға қатысу құқықтарымен байланысты туындайтын қатынастардың бірегей торын (байланыс кеңістігін) құруға мүмкіндік алады.

Алтыншыдан, акционер қоғамның жарғылық капиталына салған үлесін тіптен, қоғам таратылған жағдайларда да жоғалтпайды деп айтуға болады. Өйткені, мұндай кезде белгілі тәртіппен акционерлер үлестері қайтарылады.

Жалпы алғанда, акционерлік қоғамның басқа да шаруашылық жүргізуші бірлестіктерден негізгі арттықшылықтары ретінде келесілерді атауға болады:

• 
  акцияларын шығару арқылы қосымша инвестиция таратуға қабілетті;
  
• 
  жалпы экономикалық мүдде және кәсіпорын қызметінің тиімділігі жағдайындағы акционерлер жауапкершілігінің шектеулілігі;
  
• 
  кәсіпкерлік тәуекелдің аздығы;
  
• 
  бір саладан келесі салаға қаржы ауыстырудағы бөгеттің, қиыншылықтың аздығы;
  
• 
  акционерлік қоғам қызметінің акционерлер құрамына аз тәуелділігі және т.т..
  

1 Жеке меншіктің акционерлік нысаны дамуының жалпы заңдылықтары.

2 Дамыған елдердегі акционерлік меншіктің өнеркәсіптік экономикадағы рөлі мен орны. Қнды қағаздарға капиталды салудың нысандары мен әдістері, әртүрлі елдерде акциоенрлік меншікке тұрғындарды тарту.

3 Акционерлік меншіктің дамуындағы қаржылық институтардың рөлі (банктер, сақтандыру және инвестициялық компаниялар, қарызға беретін, қайырымдылық, зейнет қорлары және тағы басқа мекемелер). Шетелдегі акционерлік қоғамдарды басқару.

Қоғамды құру туралы шешім қабылдаған бір немесе одан да көп жеке немесе заңды тұлғалар құрылатын акционерлік қоғамның құрылтайшылары болып табылады. Мемлекеттік органдардың және мемлекеттік мекемелердің меншік иесінің келісімінсіз акционерлік қоғамның құрылтайшысы болуға немесе оның акцияларын сатып алуға құқығы жоқ.

Акционерлік қоғамның құрылтайшылары акционерлік қоғам құруға және ол мемлекеттік тіркелгенге дейін туындаған ұйымдастырушылық шығындарды төлеу бойынша ортақ жауапкершілікте болады. Кейіннен мұндай шығындарды акционерлердің жалпы жиналысы мақұлдаған жағдайда ғана аталмыш қоғам өз құрылтайшыларына өтеп береді. Акционерлік қоғам құрылтайшылары жиналысының шешімі бойынша құрылады.

Мынадай өлшемдерге сәйкес келетін қоғам жария компания болып танылады:

- қоғам өзінің жай акцияларын, осы акцияларды инвесторлардың шектеусіз тобына ұсына отырып, бағалы қағаздардың ұйымдастырылмаған немесе ұйымдастырылған нарығына орналастыруды жүзеге асыруға тиіс;

- қоғамның орналастырылған жай акцияларының жалпы санының кемінде отыз пайызы, олардың әрқайсысы қоғамның орналастырылған жай акцияларының жалпы санынан қоғамның жай акцияларының бес пайызынан аспайтын акционерлерге тиесілі болуға тиіс;

- қоғамның жай акцияларының сауда-саттық көлемі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес болуға тиіс;

- қоғамның акциялары Қазақстан Республикасының аумағында жұмыс істейтін қор биржасының тізімдер санатында болуға тиіс, енгізілуі және онда болуы үшін қор биржасының ішкі құжаттарымен бағалы қағаздарға және олардың эмитенттеріне арнайы (листингілік) талаптар белгіленеді не олар өңірлік қаржы орталығы арнайы сауда алаңдарының тізіміне енгізіледі.

Жария компанияның жарғысында:

- корпоративтік басқару кодексінің;

- корпоративтік хатшы лауазымының;

- корпоративтік веб-сайттың;

- "алтын акцияға" тыйым салудың болуы көзделуге тиіс.

Уәкілетті орган қоғамды жария компания деп тануды немесе одан жария компанияның мәртебесін қайтарып алуды қоғамның өтініші негізінде өзі белгілеген тәртіппен жүргізеді.

Қоғам қатарынан соңғы үш айдың ішінде қоғам өзінің жай акцияларын, осы акцияларды инвесторлардың шектеусіз тобына ұсына отырып, бағалы қағаздардың ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған нарығына орналастыруды жүзеге асырмаса, қоғамның орналастырылған жай акцияларының жалпы санының кемінде отыз пайызы, олардың әрқайсысы қоғамның орналастырылған жай акцияларының жалпы санынан қоғамның жай акцияларының бес пайызынан аспайтын акционерлерге тиесілі болмаса, қоғамның жай акцияларының сауда-саттық көлемі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайларда жария компания мәртебесінен айырылады.

Уәкілетті орган – бағалы қағаздар нарығын реттеу мен қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган.

Акционерлік қоғамның бірінші құрылтайында құрылтайшылар:

1) Қоғамды құру туралы шешім қабылдайды және қоғамды құрудың бірлескен тәртібін белгілейді;

2) Құрылтай шарттарын жасайды;

3) Жарғылық капиталға құрылтайшылар төлейтін капиталдың мөлшерін белгілейді;

4) Жарияланған акциялардың, соның ішінде құрылтайшылар төлеуге тиісті акциялардың санын белгілейді;

5) Қоғамның атынан қол қоюға өкілетті адамдарды сайлайды;

6) Құрылатын акционерлік қоғамның жарғылық капиталына құрылтайшылар төлеуге енгізетін мүліктерін бағалайтын өкілетті адамдарды белгілейді;

7) Қоғамның органдары құрылғанға дейін қоғамның қаржы-шаруашылық қызметін жүзеге асыруға және үшінші тұлғалар алдында қоғамның мүдделерін білдіруге өкілетті адамдарды сайлайды;

8) Қоғамның жарғысын бекітеді.

Акциялар орналастырыла бастағанға дейін құрылтайшылардың кейіннен бірнеше жиналысын өткізуге жол беріледі. Бұл орайда құрылтай жиналыстарына құрылтай шартының барлық тараптары қатысқан жағдайда ғана бірінші құрылтай жиналысында қабылданған шешімдерге өзгерістер мен толықтырулар енгізуге жол беріледі.

Қоғамның бірінші құрылтай жиналысында әрбір құрылтайшының бір дауысы болады. Егер құрылтай шартында өзгеше белгіленбесе, кейінгі құрылтай жиналыстарында да әрбір құрылтайшының бір дауысы болады. Құрылтайдың шешімдері қоғамның барлық құрылтайшылары қол қоюға тиісті хаттамамен рәсімделеді.

Құрылтай шартында (жалғыз құрылтайшының шешімінде):

1) қоғамның құрылтайшылары туралы мәліметтер, соның ішінде:

- жеке тұлғаға қатысты: аты-жөні, азаматтығы, тұратын мекен-жайы және жеке басын куәландыратын құжат деректері;

- заңды тұлғаға қатысты: оның атауы, орналасқан мекен-жайы, мемлекеттік тіркеуден өткені туралы деректер;

2) қоғамның құрылуы туралы жазба, қоғамның толық және қысқартылған атауы, сондай-ақ оның құрылу тәртібі;

3) құрылтайшылар төлейтiн акциялардың алдын ала төлем мөлшерi, сондай-ақ оны төлеудiң мерзiмдерi мен тәртiбi;

4) акциялар шығаруды мемлекеттік тіркеуден өткізгеннен кейін қоғамның құрылтайшылар арасында орналастырылатын жарияланған акцияларының саны, түрлері және нақтылы құны;

5) оның құрылтайшыларының құқықтары мен міндеттері және қоғамның құрылуына байланысты шығыстарды бөлу, сондай-ақ құрылтайшылардың қоғамды құру жөніндегі қызметін жүзеге асырудың өзге де талаптары;

6) қоғамды құру және мемлекеттік тіркеу үрдісінде оның мүдделерін білдіру тапсырылатын адамдардың өкілеттіктерін белгілеу;

7) қоғам құрылтайшыларының кейінгі жиналыстарын шақыру мен өткізу тәртібі, сондай-ақ әрбір қоғам құрылтайшысының кейінгі құрылтай жиналыстарындағы дауыс саны;

8) қоғамның жарғысын бекіту туралы жазба көрсетіледі.

Акционерлік қоғам жарғысы қоғамның заңды тұлға ретіндегі құқықтық мәртебесін анықтайды. Акционерлік қоғам жарғысына:

1) Қоғамның толық және қысқартылған атауы;

2) Қоғамның атқарушы органының орналасқан жері;

3) Жарияланған акциялардың саны, түрлері және акционерлік қоғамның құрылтайшылары туралы мәліметтер;

4) Құрылтайшылар төлейтін жарғылық капиталдың мөлшері, жарияланған акциялардың саны, түрлері, нақтылы құны;

5) Қоғам органдарын құру тәртібі және осы органдардың құзіреті аясы;

6) Қоғам органдарының қызметтерін ұйымдастыру тәртібі;

7) Акционерлік қоғам акционеріне қоғамның қызметі туралы ақпараттар беру тәртібі;

8) Қоғам қызметтерінің тоқтатылуы талаптары белгіленеді.

7. Практикалық сабақтардың мазмұны, сағаттарда олардың көлемі

Тақырып 1. Акционерлік қоғамдар және олардың түрлері.

Сабақты өткізу әдістері: дискуссия, экономикалық мәселелерді интерактив талқылау, баяндама жасау.

Тәжірибелік сабақтың сұрақтары:

- Акционерлік қоғам түрлері. Ашық халықтық қоғам.

- Акционерлік қоғам барлық түрлерінің жарғылық капиталының минималды деңгейі.

- Акционерлік қоғамның басқа шаруашылық серіктестік түрлерінің айырмашылығы.

Әдебиеттер: [1-3, 4-8]
Тақырып 2. Акционерлік қоғамды басқару

Сабақты өткізу әдістері: дискуссия, экономикалық мәселелерді интерактив талқылау, баяндама жасау.

Тәжірибелік сабақтың сұрақтары:

• 
  Акционерлік қоғамды қайта құру және жою (қосу, бірігу, бөлу, қайта құрылу, бөліп шығару).
  
• 
  Қоғамды міндетті қайта құру талаптарын орындамау салдары.
  

- АҚ-ды жою.

- Қоғамды жою барысында несие берушілердің талаптарын қанағаттандыру.

- Жойылған АҚ-ның мүлік бөлу.

Әдебиеттер: [1-3, 4-8]

Тақырып 3. Бағалы қағаздар және олардың жіктелуі

Сабақты өткізу әдістері: дискуссия, экономикалық мәселелерді интерактив талқылау, баяндама жасау.

Тәжірибелік сабақтың сұрақтары:

- Акцияларды шығару нысандары (атаулы, ұсынушыға).

- Құнды қағаздардың мазмұны.

- Акциялардың номиналдық және курстық құны.

- Имитенттер мен инвесторларға арналған акциялардың түрі типтерінің артықшылықтары мен кемшіліктері.

- Қазақстан Республика аумағында шығарылатын құнды қағаздардың түрлері. Қоғамның акцияларды тарату тәсілдері.

Әдебиеттер: [4-8]

Тақырып 4. Инвестициялық портфель теориясы

Сабақты өткізу әдістері: дискуссия, экономикалық мәселелерді интерактив талқылау, баяндама жасау.

Тәжірибелік сабақтың сұрақтары

• 
  Портфельдің күтілетін табыстылығын анықтау. Портфель тәуекелдігін анықтау. Портфель диверсификациясы.
  
• 
  Құнды қағаздар портфелін басқаруды ұйымдастыру. Портфельдік стратегиялар. Инвестициялық портфель мониторингі.
  
• 
  Сабақты өткізу әдістері: тәжірибе есептерді шығару
  

Әдебиеттер: [4-8]
Тақырып 5. Акционерлік қоғамда капиталды басқару

Сабақты өткізу әдістері: дискуссия, экономикалық мәселелерді интерактив талқылау, баяндама жасау.

Тәжірибелік сабақтың сұрақтары

- Акционерлікменшікті өзгерту тәсілдері.

- Акционерлік меншікті қайта өзгерту. Акционерлік капиталды бағалау әдістері. Табысты капитализациялау әдістері.

- Нолдік, тұрақты және айнымалы өсім моделі.

- «Баға-табыс» қатына негізделген модельдер

Әдебиеттер: [1-3, 4-8]

Тақырып 6. Акционерлік қоғамдардың дивиденд саясаты

Сабақты өткізу әдістері: дискуссия, экономикалық мәселелерді интерактив талқылау, тәжірибе есептерді шығару, баяндама жасау.

Тәжірибелік сабақтың сұрақтары

- Акциялай төленетін дивидендтер және акцияларды бөлу.

- Акционерлік қоғамдардың табыстылығын болжау.

Әдебиеттер: [4-8]
Тақырып 7. Акционерлік қоғамның инвестициялық тартымдылығын бағалау

Сабақты өткізу әдістері: дискуссия, экономикалық мәселелерді интерактив талқылау, тәжірибе есептерді шығару, баяндама жасау.

Тәжірибелік сабақтың сұрақтары

- Инвестициялық белсенділіктің күшейуіне әсер ететін факторлар.

- Акционерлік қоғамның инвестициялық тартымдылығының мазмұны және міндеттері.

Әдебиеттер: [4-8]

Тақырып 8. Акционерлік қоғамның құрылуы мен қызметі етуінің шетелідк тәжірибесі

Сабақты өткізу әдістері: дискуссия, экономикалық мәселелерді интерактив талқылау, тәжірибе есептерді шығару, баяндама жасау.

Тәжірибелік сабақтың сұрақтары

- Акционерлік меншіктің дамуындағы қаржылық институтардың рөлі (банктер, сақтандыру және инвестициялық компаниялар, қарызға беретін, қайырымдылық, зейнет қорлары және тағы басқа мекемелер).

- Шетелдегі акционерлік қоғамдарды басқару.

Әдебиеттер: [4-8]

1. 
   Өзіндік жұмыстың тапсырмалары
   

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ үшін тапсырмалар монографияларды, оқулықтарды, ақпараттың басқа көздерін қарастыра отырып, төменде көрсетілген барлық сұрақтарды әзірлеуді және рефераттарды жазуды ескереді.

1 Тақырып Акционерлік қоғамдар және олардың түрлері

Өндіріс дамуындағы акционерлеудің мағынасы. Берілген фирма түрінің ерекшелік белгілері.

2 Тақырып Акционерлік қоғамды басқару

Акционерлік қоғамның құрылтайшылары, акционерлері, олардың құқықтары және міндеттемелері. АҚ-ды рәсімдеу тәртібі. АҚ-ды рәсімдейтін орган.

3 Тақырып Құнды қағаздар және олардың жіктелуі

Қазақстан Республика аумағында шығарылатын құнды қағаздардың түрлері. Қоғамның акцияларды тарату тәсілдері. Акцияларды төлеу және сатып алу. Акцияларды біріктіру және бөлу. Құнды қағаздарды шығару нысандары мен мазмұны. Акциялардың қосымша эммиссиясы.

4 Тақырып Инвестициялық портфель теориясы

Портфельдің күтілетін табыстылығын анықтау. Портфель тәуекелдігін анықтау. Портфель диверсификациясы. Морковецтың диверсикация стратегиясы. Тәуекелді активтерден портфельді таңдау. Қажетті және тиімді портфель.

5 Тақырып Акционерлік қоғамда капиталды басқару

Акционерлік қоғамның бастапқы құрылымы. Акционерлікменшікті өзгерту тәсілдері.

6 Тақырып Акционерлік қоғамдардың дивиденд саясаты

Акционерлік қоғамдардың табыстылығын болжау. Пайданы болжау. Пайданы болжау әдістері.

7 Тақырып Акционерлік қоғамның инвестициялық тартымдылығын бағалау

Акционерлік қоғамның өндірістік, экономикалық, техникалық және қаржылық қызметін кешендік бағалау. Жалпы экономикалық көрсеткіштерді талдау. Қаржылық жайын талдау. Төлем қабілеттілігінің көрсеткіштері. Қаржылық тұрақтылықтың көрсеткіштері. Инвестициялық белсенділіктің күшейуіне әсер ететін факторлар.

8 Тақырып. Акционерлік қоғамның құрылуы мен қызмет етуінің шетелдік тәжірибесі

Акционерлік қоғамды басқарудағы акционерлердің қатысуы: нормалар мен әдістері. Акционерлік капиталды басқарушылардың қатысуы. Акционерлік меншікті бақылаудың нысандары.

10. СӨЖМ кеңесінің кестесі (СӨЖМ СӨЖ-дің 25% құрайды)
Ағымдағы семестрге барлық сұрақтар бойынша кеңес ОСӨЖ кестесіне сәйкес жүргізіледі.
11. Білім алушының білімін тексеру кестесі
Практикалық сабақтар және СӨЖМ 0-100 балмен бағаланады.
Пән бойынша тапсырмаларды орындау мен тапсыру кестесі

№	Жұмыс түрі	Тапсырманың тақырыбы, мақсаты мен мазмұны	Ұсынылатын әдебиет	Орындау ұзақтығы	Бақылау түрі	Тапсыру мерзімі
1	2	3	4	5	6	7
1	Бақылау жұмысы	Инвестициялық портфель теориясы	[1-4,7]	6 жұма	жазбаша бақылау	7-ші жұма
2	Межелік бақылау	Тақырып 1-4			тест	8-ші жұма
3	Бақылау жұмысы	Акционерлік қоғамның инвестициялық тартымдылығын бағалау	[4-9]	5 жұма	жазбаша бақылау	14-ші жұма
4	Межелік бақылау	Тақырып 5-8			тест	15-ші жұма

12. Білім алушылардың білімін бағалау критерийлері

Пәнді меңгеру барлық өткен материалды қамтитын тест түріндегі емтиханмен аяқталады. Емтиханға жіберілудің міндетті шарты болып бағдарламада барлық көрсетілген тапсырмадарды орындау табылады.

Әрбір тапсырма 0-100 балмен бағаланады.

Жіберу рейтингі ағымдағы сабақтарда барлық орындалған тапсырмалардың (дәрістерге қатысу, үй тапсырмалары, СӨЖ бойынша тапсырмалар, практика бойынша тапсырмалар және басқалары, межелік бақылау) орташа арифметикалық бағасымен есептелінеді.

Пән бойынша қорытынды бақылауға (ҚБ) жұмыс оқу бағдарламасының барлық талаптарын (барлық зертханалық жұмыстарды, СӨЖ бойынша тапсырмалар мен жұмыстарды орындау және тапсыру) орындаған, курстық жобаны (жұмысты) қорғағаны үшін оң баға алған және жіберу рейтингін жинаған (50 балдан кем емес) студенттер жіберіледі.

Әр пән бойынша (пәннің қорытынды бақылау түрі мемлекеттік емтихан болса да) студенттердің оқу жетістіктерінің деңгейі қорытынды бағамен (Қ) анықталады. Қорытынды баға ЖР және ҚБ (емтихан, дифференциалды сынақ немесе курстық жұмыс/ жоба) салмақтық үлестер негізінде есептеледі (СҮЖР және СҮҚБ).

Қ = ЖР*0,6 + ҚБ*0,4

Үлес салмақтар жыл сайын университеттің ғылыми кеңесімен бекітіледі және ЖР үшін 0,6 көп емес және ҚБ үшін 0,3 кем емес болуы керек.

КЖб/КЖ комиссия алдында қорғалады. Баға жетекшінің пікірін ескере отырып, көрсеткен біліміне сәйкес қойылады.

Пән бойынша жіберу рейтингі де, қорытынды бақылау да оң бағаланған жағдайда ғана қорытынды баға есептеледі. Дәлелсіз себеппен қорытынды бақылауға келмеген жағдайда, «қанағаттанарлықсыз» деген бағаға теңеріледі. Пәннен емтихан және аралық аттестаттау нәтижелері студенттерге сол күні айтылады, егер емтихан жазбаша түрде түстен кейін жүргізілсе, онда келесі күні айтылады.

Қорытынды бағаны есептеудің дұрыстығы үшін межелік бақалауда (рейтингте) және қорытынды емтиханда білім алушының білімі пайыздарда 0-ден 100 % дейін бағаланады.

Межелік бақылаудың бағасы ағымдағы бағалар мен межелік бақылаудың бағасынан есептелінеді.

Пән бойынша студенттердің оқу жетістіктері, яғни білімдері, икемділіктері, машықтары және құзыреттері көпбалды әріптік жүйе бойынша бағаланады:

Әріптік жүйедегі баға	Балдың сандық баламасы	Пайыздық мазмұны	Дәстүрлі жүйедегі баға
A	4,0	95-100	Өте жақсы
A-	3,67	90-94
B+	3,33	85-89	Жақсы
B	3,0	80-84
B-	2,67	75-79
C+	2,33	70-74	Қанағаттанарлық
C	2,0	65-69
C-	1,67	60-64
D+	1,33	55-59
D	1,0	50-54
F	0	0-49	Қанағаттанарлықсыз

13. Оқытушының талаптары, саясат пен тәртіптер
Білім алушы барлық аудиториялық сабақтарға кешігусіз қатысуға міндетті. Сабаққа қатыспау жағдайлары деканатпен бекітілген тәртіппен өтеледі. Сабаққа кем дегенде екі рет қана қатыспауға рұқсат етіледі. Сабаққа екі рет кешігу бір сабаққа қатыспаған деп есептелінеді. Сабаққа екі реттен көп қатыспаған жағдайда оқытушы бұдан әрі студентті мәселе әкімшілік шешілгенге дейін сабаққа кіргізбеуге құқығы бар. Дәрісте берілген курстың студенті болып табылмайтын бөтен адамдардың болуына тыйым салынады.

Жұмыстарды бекітілген мерзімде тапсыру қажет. Барлық тапсырмаларды тапсырудың ең соңғы мерзімі – емтихандық сессияның басына дейін 3 күнге дейін.

Барлық тапсырмаларды тапсырмаған, курстық жұмысты қорғамаған студенттер емтиханға жіберілмейді.

Әрбір оқу сабағы бойынша тақырыпты қайталау және өткен материалдарды қарау міндетті. Оқу материалдарын меңгеру дәрежесі тестпен немесе жазбаша жұмыстармен тексеріледі. Студенттерді тестілеу ескертусіз өткізілуі мүмкін.

Оқытушының бақылауымен орындалатын студенттің өздік жұмысы (СӨЖМ) кезінде келесі төрт негізгі функциялар ескеріледі.

Бірінші – оқу пәні бойынша бекіту сабақтары кезінде алынған ақпаратты студенттермен белсенді қабылдауды жүзеге асыруды ұйғарады.

Екінші функция студенттер өз бетінше оқытушы ұсынымдары негізінде оқу-әдістемелік құралдарды, әдебиеттерді оқиды, үй тапсырмаларын, бақылау және курстық жұмыстарды орындайды және т.б. ескереді. Берілген кезеңде студенттерден жұмыс әдістерін білу, өз қиыншылықтарын түсіну, өзін ұйымдастыру мен өзін ұстай білушілік талап етіледі.

Студенттердің үшінші функциясы қиындық туындататын жағдайларды талдау мен жүйелеуден, оқу материалдарын түсіну мен меңгеруде қиындықтар себептерін анықтаудан, басқа оқу әрекеттерін орындаудан тұрады. Студенттер шешілмейтін қиындықтарды оқытушыға сұрақтар жүйесі түрінде (оларды реттейді, рәсімдейді) қояды, бұл сұрақтарға жауаптардың өз нұсқасын береді.

Студенттердің төртінші функциясы оқытушыға сәйкес түсіндірулер, кеңестер, көмектер үшін жолығудан тұрады.
14. Әдебиеттер тізімі
Негізгі

1 Л. А. Лобан, В. Т. Пыко. Экономика предприятия: учебный комплекс.- Минск: Современная школа,2011.-429 с.

2 В. Г. Самойлович, Е. К. Телушкина. Экономика предприятия: учебник для вузов.-2-е изд., стер.. - М. :Академия,2012.-221 с.

3 Е. С. Дубровская. Экономика: учебник для вузов.- М. : РИОР,2012. - 254 с.

4 Т. Түсіпбеков, Г. Теңізбаева. Кәсіпорын экономикасы: әдістемелік құрал.-Астана:Фолиант,2010.- 200 б

5 А. К. Нурпеисова, Г. Е. Жандыкеева, А. Д. Тлеубекова. Кәсіпорын экономикасы және кәсіпкерлік құқықтың негізгі аспектілері.-Алматы:LEM,2012. - 336 б.

6 К. Ж. Оразалин Кәсіпорын экономикасы:(тәжірибе сабағына арналған оқу құралы).-Алматы:LEM, 2011.-294 б.
Қосымша

7 Закон Республики Казахстан от 13 мая 2003 года № 415-II «Об акционерных обществах» (с изменениями и дополнениями по состоянию на 04.07.2013 г.)

8 Д. Скориков. Бухгалтер и право, 2012. - № 9, АО: реорганизация, особенности преобразования в ТОО. С 25-30.

9 К. Нурпеисова. РЦБК Казахстана, 2012. - № 8, Прозрачность бизнеса и система раскрытия информации в АО. С 44-46.

жүктеу 1,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: