| анализі кезіндегі «Іштей» оқудың жылдамдығы бойынша (сөздер\минут )келесі бағытталған белгілерді қолдануға болады:
Кіші сынып оқушылары.......................................................................30-75
» орта ».................................................................................................76-140
» жоғары ».............................................................................................141-180
Студенттер.............................................................................................181-250
Интеллектуалды профильдің мамандары...........................................350-ге дейін.
Форма 47 
Сабақтың протоколы
Тегі, аты-жөні.............................................................................................
Уақыты........................................Әрекет түрі............................Жасы.
«Іштей» оқи білігінің өзіндік бағалауы
1. Мәттіннің сипаттамасы(автор, атауы,шыққан жылы)................................
2. 1 минутта оқылған жолдардың орташа саны...............................................
3. Жолды коэффициент (К)...............................................................................
4. Оқудың орташа жылдамдығы (V).................................................................
Қорытынды және ұсыныстар.............................................................................
Оқу жылдамдығы төмен болған жағдайда оқу кезінде психологтармен бірге қиындықтардың болуының себебін анықтау және дайындық жаттығулары жүйесін мақсатқа сәйкесті ойластыру.
2.Орта және жоғары сынып оқушыларының жазу бағытын анықтау
Кірістірілген ескертпелер. Сөздің жазу формасын меңгеру әріптік белгілердің графикалық жүйесіне және орфография ережелеріне сүйенеді. Жазу ерекшелігі адамның жазуының түсінікті және мәтіндік информацияның дәл, нақты берілуі тілдің бірліктері немесе сөйлеуі болып табылады. Жазу біліктілігінде оқушылардың ақыл-ой және психикалық дамуы ерекшеліктері көрінеді. Жазу дағдысының психолого-педагогикалық бағалауының пәні бұл оқушыға сөйлеу әрекетінің берілген формасын меңгеру деңгейі болып табылады.
Сабақтың мақсаты. Жазба тілін бағалау әдісін меңгеру. Ұсынылатын әдіс жылдамдықтың өлшенуімен және жазудың сапасы мен мәтіннің көшірілуі тиімділігінің коплексті критерийіне сүйенеді.
Жабдықталуы. «Адам еркі» деген шартты атаумен көшіруге арналған мәтін, 87 сөзден және бақылау парағынан тұрады, секундомер, қалам.
Стимулды материал ретінде берілетін мәтін тақырыпшасы және көлемі бойынша зерттелушілердің контингентке тәуелді түрлендіруге болады. Бірақ ол 2 минуттан 7 минутқа дейін тапсырманы орындауды қажет ететін 50 сөзден кем болмауы керек. Мәтін фрагменттерден құралуы мүмкін. Онда таныс сөздерден де және жиі кездесетін сөздерден де құрылуы тиіс, мысалы, жеке атаулар, терминдер. Мәтін машинаға басылған және кодоскоп, графопроектор түрінде ұсынылуы мүмкін. Соңғы нұсқада, топтық зерттеуде өте тиімді, алдын ала кадограмма немесе слайд дайындалады.
Жұмыстың тәртібі. Оқушылар тобында мақсатқа сәйкес нәтижелердің жекелей тіркелу шарттары кезінде зерттеу өткізіледі. Бөлменің іші қабылданған нормаларға сәйкес жарық болуы керек. Зерттелушілер жазу жұмысына ыңғайланып партаға отырады.
Сабақтың протоколы
Жазба тілінің бағасы
Нөмірі
|
Тегі,
аты-жөні
|
Жасы
|
Уақыты мин
|
Сөздің жылдамдығы
V, мин
|
Сапаның коэфициенті
К
|
Тиімділігі
Т
|
1
...
n
|
|
|
|
|
|
|
Зерттеу екі кезеңнен өтеді. Біріншісінде, дайындық кезеңінде экспериментатор жазу біліктігі туралы жазба тілінің дағдарыстары және жазу мәдениеті туралы қысқаша әңгіме өткізеді. Еркін талқылау кезінде, жазудың темптік сипаты зерттелушілерге мәлім бе ?, түсінікті жазулармен иемдену әдістері, жазулардың кейбір индивидуалды ерекшеліктері және т.б. Дайындық кезеңнің мақсаты болып әдеттің анализіне, байқауға, жазбаша тілдік мазмұндама ерекшелегіне қызығушылықтың қалыптасуы болып табылады. Тәжірибеге дайындықтың тиімді әдісі «Мен қалай жазам» деген тақырыпқа шығарма жазу керек. Оған екі минут уақыт беріледі. Шығарманың материалы жазудың сапасы мен жылдамдығының объективті өлшеулері мен салыстыру үшін қолданылады. Екінші деңгейде экспериментатор жазушы адамның тиімділігін және көшіру кезіндегі нақтылығы анықталатын жазудың уақытылық көрсетіліінің маңыздылығын түсіндіреді. Содан соң тапсырманы орындауға келесі нұсқау беріледі: «Сізге шағын мәтін беріледі, оны таза бетке көшіру қажет. Қате жібермеуге тырысып, өзіңізге үйреншікті темппен жазыңыз.Тапсырманы команда беру арқылы орындайсыз.
Тапсырманы аяқтаған соң бірден бақылау бетіне минуттың және секундттың көрсеткен уақытын белгілеп алыңыз. Жұмыстың қортындысы көшірудің жылдамдық және нақтылығымен көрінеді. Жазғанды үйде тексеруге және жіберілген қателер болса түзеуге болмайды.»
Жұмыстың басталуына экспериментатор команда береді және секундомерді қосады. Әрі қарай зерттелушінің тапсырманы өз бетімен орындауын қамтамасыз ету керек. Сонымен қатар зерттелуші туралы мәліметтер және оның жұмысты орындау уақытының бақылау парағында жазылуын қамтамасыз ету керек. Сын экспериментатормен нәтижелерді өңдеу кезінде ең алдымен көшіру кезінде жіберілген қателердің түрлерін анықтау үшін бақылау беттері тексеріледі. Жіберілген қателер түрін және нақты еместерді шығару үшін жазылған мәтінді мұқият тексеру керек. Мәтінде табылған қателердің асты сызылып, жиектерге арнайы белгілермен белгіленеді:
11.6.1.таблица
Достарыңызбен бөлісу: | 
