Дауыс дірілін анықтау.
Науқастың кеудесіне екі жағынан симметриялы етіп қолды
қояды
(55-сурет).
Бала дауысты дірілдететін дыбысы бар сҿз айтуы керек (дауысты
дыбысы кҿп жҽне «р» ҽрпі бар, мысалы трактор т.б.). Дҧрыс калыпты жағдайда дауыс
дірілі екі жағынан да бірдей болуы керек.
Кішкене балаларда дауыс дірілін анықтауды бала жылаған немесе айқайлаған кезде
дауыс желбезегінен бронх жҽне бронхиолдар қабырғалары бойынша кеуде бетіне
берілетін дауыс тербелісін анықтау арқылы жҥргізіледі.
Дауыс дірілінің кҥшеюі ҿкпенің қатаюына, ҿкпеде қуыстар пайда болуына
байланысты болады. Ал, бронх бітелгенде (ҿкпе ателектазы), экссудатта, пневмоторакста,
плевра ісігінде, яғни кеуде қуысының қабырғасынан бронхты ығыстырғанда, дауыс дірілі
ҽлсірейді.
Перкуссия
. Перкуссия тҽсілі соққыдан пайда болатын дене қозғалысының тербеліс
толқындарын туғызуына негізделген. Ал, тербеліс толқындары белгілі бір амплитудада,
жілікте жҽне ҧзындықта дыбыс болып қабылданады. Дыбыс биіктігі тербеліс жиілігіне
байланысты. Тербеліс жиілігі мҥшелердің тығыздығына тікелей байланысты
Мҥше неғҧрлым тығыз болса, оны қаққанда, пайда болатын дыбыс тербелісінін
жиілігі соғҧрлым кҿп болады.
Сондықтан, тығыз мҥшелерде пайда болатын дыбыс биік болады. Қҧрамында ауа кҿп
мҥшелер перкуссиялық тҿмен (жуан) дыбыс береді.
Перкуссия ережелері мен әдістері
. Бҿлме іші тыныш жҽне жылы болуы керек.
Перкуссия кезінде аурудың дене бҧлшық еттері босаңсыған қалыпты болуы қажет.
Дҽріғердің қалпы ҿзіне ыңғайлы жағдайда болуы керек. Перкуссия кезінде дҽрігер
аурудың алдыңғы жағында оң қолын ала тҧрады, ал арт жағында оның сол жағын ала
тҧрады. Ересек балаларда ҿкпенің алдынғы беті – шалқасынан жатқанда, ал артқы беті –
отырғанда тексеріледі. Баланың иығы жҽне жауырындары бір деңгейде болуы керек.
Жасау әдісіне қарай перкуссия тікелей және жанама болып екіге бөлінеді
(59, 60 -
суреттер).
Тікелей перкуссияда перкуссиялық қағу аурудың денесіне тікелей тиеді.
Тікелей перкуссияның бір тҥрі Образцов перкуссиясы – перкуссия жасайтын мҥшені сҧқ
саусақ ортаңғы саусақтың ҥстінен сырғанап тҥсіп барып, шертіп ҧрады
(59-а сурет).
Бҧл
тҽсіл негізінен сҽбилерде, жаңа туылған нҽрестелерде қолданылады. Екінші бір тҥрі – оң
қолдың ортаңғы саусағын саусақ аралық буындарда доға тҽріздес бҥгіп қабырғаны қағу
(59-а, б суреттер).
Тікелей перкуссияның тағы бір тҥрі
Ауэнбруггер ұсынған перкуссия әдісі
, бір-бірімен
біріктіріліп жартылай иілген тҿрт саусақпен қағу.
98
а) б)
в) г)
д)
а) б)
Достарыңызбен бөлісу: |