Н. С. Сейітов г-м.ғ. д., профессор Оқулықта «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау»

Термоэлектромеханикалық 
әдісте
тау 
жыныстарының 
талқандалуы 
забойлық құралдың және электромагниттік толқындардың әсерімен жүргізіледі. 
Тәжірибелердің көрсетуінше электромагниттік толқындардың әсерімен тау 
жыныстарын құрайтын бөлшектердің арасындағы байланыс күштері әлсірейді. 
Сондықтан тау жынысының үлкен көлемді бөлшектерінің негізгі массивтен 
механикалық бөлінуі жеңілдейді. Мұндай әдіс жер астында тау-кен қазбаларын 
ВУГИ комбайнымен жүргізгенде іс жүзінде қолданылады. 
Айналма электродоғалық әдісте
тау жыныстарының талқандалуы айналып 
тұрған және осьтік күш әсер етіп тұрған жыныс талқандағыш құрал мен забойда 
тұрған екі электродтың арасында пайда болатын үлкен температуралы электр 
доғасының әсерімен жүргізіледі. 
Тау жыныстарын талқандаудың құрамалы әдістеріне
механикалық 
әдістерде химиялық беттік-активті заттарды пайдаланып талқандау да жатады. 
Мұндай жағдай механикалық және физико-химиялық процестердің қосындысы 
болып саналады. Беттік активті заттар қатты тау жыныстарының беріктігін 
азайтатын қаттылық төмендеткіш ретінде қолданылады. 
Жоғарыда айтылған әдістер геологиялық барлау ұңғыларын бұрғылауда 
белгілі бір мөлшерде керек. Бірақ механикалық әдістерге жататын ескі әдістерді 
(забойлық құралдар қолданатын) мұқият зерттеу керек. Олардың тиімділігін 
көбейтуге және жетілдіруге керекті деректерді жинау керек. Жаңа әдістер 
қашаусыз талқандайтын (жылулық, электрлік, құрамалы) әдістер лабораториялық 
және өндірістік тәжірибелер деңгейінде ғана зерттелген.

жүктеу 8,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: