И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

мониялық тербеліс болады. Салудан төмендегі байка- 
лады:
а2 = а
і + а
2
— 2аіаг cos[jt—(аг —аі) ] 
= а]-[-а
2
+2аі<72 cos(ct2 —«і)>
tga
a ,
s i l l at! j 
a.,
s i n a 2
;OS « j
•- 
« 2
c o s
a 2
(69.2)
(69.3)
Сонымен, гармониялық тербелісті вектор аркылы беру 
бірнеше тербелісті қосуды векторларды' косу амалына 
келтіруге мүмкіндік береді. Бұл әдіс, әсіресе, оптикада 
жарык тербелістерін толкын фронтының әр түрлі учас- 
кесінеи берілгеи нүктеге келетін көптеген тербелістердің 
кабаттасуы ретіиде апыкталатып жагдайда пайдалы.
(69.2) 
жоне (69.3) формулаларыи, (69.1) өрнектеріп 
қосып жәнс тригоиомстриялык түрлепдірулер қолданып 
та алуға болады. Бірак бұл формулаларды алудағы біз 
колданған тәсіл карапайымдылығымен әрі көрнекілігі- 
мен көзге түседі.
Амплитуданы табуға арналған (69.2) өрнегіне ана­
лиз жасайык. Егер екі тербелістің a 2 — «і фазалар айыр- 
масы нольге тең болса, онда корыткы тербелістің амплн- 
тудасы 
а\
және а2 шамаларының косындысына тең. Егер 
а 2 — ссі шамасы -f я немесе —я-ге тең болса, яғни екі тер- 
беліс те карама-қарсы фазада болса, онда қорытқы тер- 
белістің амплитудасы 
\сі\— а2\
шамасына тең.
Егер 
Х[
және 
х2
тербеліс жиіліктері бірдей болмаса, 
онда аі және а2 векторлары әр түрлі жылдамдыкпен ай- 
налады. Бұл жағдайда қорыткы вектор а шама жағынам 
толықсып, тұрақсыз жылдамдыкпен айналады. Демек. 
бүл жағдайда қорытқы козғалысты гармониялык тербе- 
ліс емес баска бір күрделі тербелмелі процесс аткарады.

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: