қайнатылған, алкоголді, хлоркальцийлі және жылы сынамасын қолданады.
Сүттің термотұрақтылығын анықтау.
н бір негізді фосфорқышқылды калий ерітіндісін қосып, шайқап, шыны
түтікте өлпектер пайда болады, яғни зарарсыздандырылған сүт өндіруге
ерітіндісін құйып, шыны түтіктерді 3 мин қайнап жатқан суда ұстайды.
Тұрақты қалпында ақуыз фазасы болса 0,7 және 0,8 0,1 н күкірт қышқылы
қосылған шыны түтіктерде сүт ұюы болмайды. Егер көрсетілген шыны
түтіктерде ұйыса, онда термотұрақтылығы төмен сүт деп саналады.
Алкоголді сынама – сүт термотұрақтылығының дәрежесін анықтауға
мүмкіндік беред. Бұл мақсатпен 10 таза, құрғақ шыны түтікке 2 мл сүттен
құяды және бірдей көлемде этил спиртін құяды, бірінші шыны түтікке 68
пайыз спирт, ал келесілерне спирт концентрациясы 2 пайыз артып отырады.
Шыны түтік құрамын шайқайды (сілкусіз) және реакция 2-3 мин аралығын
қабылдайды. 76 пайыз және одан да жоғары пайыздық спирт қосылған шыны
түтіктерде ұю болса, төмен термотұрақты сүт деп саналады.
Хлоркальцийлі сынама. Таза, құрғақ шыны түтіктерге 10 мл сүт құяды,
әр қайсысына сәйкесінше 0,4; 0,5; 0,6; 0,7; 0,8 және 0,9 мл 1 пайызды кальций
хлоридын (СаСl
2
) қосып, қайнап жатқан су моншасыа 5 мин қояды. Төмен
термотұрақты сүттің ұюы өлпектердің пайда болуымен 0,4 және 0,5 мл
кальций хориді қосылған шыны түтіктерде байқалады. Сүт ұюы 0,6 мл және
одан да жоғары реактив қосылған сынамаларда болады.
Жылулық сынама. Молибден шынылы түтіктерге 2 мл-ден сүт құйып,
бетін тығынмен мұқтап жауып, ұстағышқа қояды. Ұстағыш шыны
түтіктермен бірге 130
0
ұ 1
0
С алдын ала қыздырылған ультротермостатқа
құйылады. Температураны 130
0
С жеткізу үшін глицерин немесе 150
0
с дейін
қайнай алатын техникалық май қолданылады. Ұстағыш+шыны түтікті
глицерин немесе техникалық майға салған соң, қздырған уақытын
коагуляцияның уақытын санайды. Қыздырғаннан бастап 5 мин аралығында
коагуляциясы байқалса, онда ол термолабилді сүт деп саналады.
Соңғы уақытта Белоусов, Суровцев және Росихина сүттің
термотұрақтылығын анықтайтын АС-2 аспабын ұсынды.
Әдіс келесілерден тұрады: кесеге 5 мл зерттелетін сүтті құйып 140
0
дейін жеткізеді. Термотұрақтылықсыз сүт сынамада кесе түбінде сүт
толығымен коагуленттенеді немесе күйген ақуыз шапқыны пайда болады.
Сүттегі хлор мөлшерін анықтау. 200 мл шыны сауытқа 20 мл
зерттелетін сүт, 100 мл дистилденген су, 10 мл 20 пайыздық күкіртқышқылды
мыс ерітіндісін, 8 мл ащы натрий (100 мл суға 1 г-нан)және 2 мл 10
пайыздық хромовоксил калий ертіндісін құяды (индикатор).
Алынған ертіндінің бейтарап реакцияға ие екеніне көз жеткзу керек,
олай болмаса оны ащы натри ертіндісімен бейтараптайды. Реакцияны
лакмусқа тексереді.
Шыны сауытқа белгісіне дейін дистилденген су құйып, тығынмен
жауып, жақсылап шайқайды. Содан соң шыны сауыт ішіндегісін сүзеді.
100 мл өлшеп алып, кірпішті қызыл түс пайда болғанша азотқышқылды
күміспен тирлейді(1 л суға 4,788 г азотқышқылды күміс).
10 көбейтілген азотқышқылды күміс 100 мл сүт құрамындағы хлор
грамм санына сәйкес келеді.
Хлор пайызы хлор санымен есептеледі, граммен белгіленеді.
АМ – 2 сүт анализаторында рефрактометрикалық тәсілімен сүт қантының
(лактоза) құрамында болуын анықтау.
Сарысу сынуының коэффициенті 8 кестеде көрсетілген бойынша, лактоза
құрамында болуына сәйкес.
Достарыңызбен бөлісу: