[]

277 
 
посредством 
использования 
средств 
информационно-вычислительной 
техники 
и 
компьютерных 
систем, 
называется 
информационно-коммуникативной 
технологией 
образования.  Расширение  и  развитие  использование  информационной  технологии 
образования  напрямую  связано  с  повышением  эффективности  обучения.  Различные 
традиционные  методы  обучения  стремятся  обеспечить  достаточное  освоение  знаний  по 
предметам,  а  инновационные  методы  ставят  задачу  развитие  различных  видов  личного 
мышления учащегося в процессе обучения.  
Таким  образом,  информационные  технологии:  обеспечивают  реализацию  различных 
видов 
и 
методов 
активного 
языкового 
обучения; 
дают 
возможность 
развить 
интеллектуальный  потенциал  учащихся,  сформировать  навыки  самостоятельной  работы, 
организовать  деятельность  по  информационному  обучению  и  исследованиям;  интерес 
учащихся  к  обучению  повышается  средствами  изменения  комплексно  представленной 
информации, воспринимаемой посредством слуха и зрения. 
В  заключение  следует  сказать,  что  главной  задачей  школы  является  развитие 
способностей  и  талантов  человека,  формирование  возможностей  мышления  в  период 
активного  усиления  информационного  потока  за  счет  научного  и  технического  прогресса. 
Это  требует  создания  необходимого  для  совеменного  образовательного  пространства 
обновления, 
освоение 
инновационных 
педагогических 
технологий, 
ориентацию 
преподавателей  на  творчество  и  научный  поиск,  потому  что  объективно  организация 
учебного  процесса  на  уровне  государственного  образовательного  стандарта  ставит  перед 
собой задачу внедрения новых педагогических технологий. 
 
                                                     Список литературы 
1 Закон Республики Казахстан «Об образовании» //
 
filolog.org/load/normativnye_...  
2  Послание  Президента  Республики  Казахстан  Н.А.Назарбаева  к  народу  Казахстана 
«Новый Казахстан в новом мире», 28 февраля 2007 г. // 
www.akorda.kz
 
3 Исабаева С.Н. // Начальная школа. – Алматы: 2009.  – 64 с. 
4 Лемберг Р.Г. Дидактические очерки. – Алма-Ата: Мектеп, 1964. – 140 с.  
5 Рахметова С. Методика обучения казахскому языку. – Алматы, 1991. 
 
Бастауыш  сыныптарды  оқытуда    бүгінгі  күні  орын  алып  отырған  мәселелерге  
толығырақ  тоқталып,  сөз  тіркесін  бастауыш  сыныптарда  оқытудың  тиімді  әдіс  – 
тәсілдері,  сөз  тіркесіне  үйрету  оны  дұрыс  оқыту  жұмыстары  үлгісі  қаралады.  Ана  тілі 
сабағында негізгі методикалық принциптер қолданылмайды. Сондықтан да сөз тіркесіне 
қатысты  методикалық  мәселелер  жан-жақты  қарауды  күтіп  отырған  күрделі  мәселе. 
Бүгінгі  күні  сөз  тіркестерін  қатысымдық  тұлға  немесе  тілдік  тұлға  ретінде  оқыту,  сөз 
тіркестері  қатысымдық  не  номинативті  мәнге  иелігі.  Қозғалған  тақырып  тіл 
мамандарына аса қажетті. 
 
 
The article discusses in detail the methods of learning phrases in the elementary grades, are 
examples of proper training by the above methods. On native language lessons are not used major 
methodological  principles.  Therefore,  methodological  issues  associated  with  phrases  -  it's  quite 
difficult  problem,  requiring  comprehensive  consideration.  To  date,  learning  phrases  as 
communicative personality and language, has both communicative and nominative value. This topic 
is particularly important for professionals-philologists.  
 
 
 
 
 
 
 

278 
 
ОӘЖ 378.147 (5Қ) 
 
А.К. Курманова 
Ш.Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті 
Көкшетау, Қазақстан 
K_Ainash_K@mail.ru
 
 
ҚАЗАҚ ТІЛІН ОҚЫТУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЖАТТЫҒУЛАРДЫҢ 
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ-ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗІ 
 
Студенттің  білімін  тереңдету  мақсатында  қолданылатын  тіл  игертудегі 
жаттығулар  жүйесі  –  осы  уақытқа  дейін  арнайы  әрі  жүйелі  түрде  қарастырылмаған 
мәселе. 
Ғалымдардың 
ғылыми-зерттеу 
жұмыстарында 
қазақ 
тілін 
үйретудегі 
жаттығулар  туралы  пікірлер  айтылғанымен,  жаттығулар  жүйесі  әдістемелік  тұрғыдан 
әлі  де  бір  жүйеге  түсірілген  жоқ.  Осы  тұрғыдан  келгенде,  автор  қазақ  тілін  оқытуда 
қолданылатын жаттығулардың педагогикалық-психологиялық негізін анықтауға талпыныс 
жасаған, жаттығуларды педагогикалық, психологиялық, лингводидактикалық, әдістемелік 
тұрғыдан қарастырған.  
 
Тірек  сөздер:  педагогика,  психология,  лингводидактика,  жаттығу,  білім,  білік,  дағды, 
жүйе, әдіс, тәсіл. 
 
 Қоғамда  болып  жатқан  түбегейлі  қайта  құрулар,  білімге  және  өмірге  жаңа  тұрғыдан 
қарауды талап етеді. Ал мұның өзі мемлекеттік тілді жете меңгеру арқылы жүзеге аспақ. Ұлы 
ғалымдар  тағылымына  назар  аударсақ,  осыны  анық  сезіне  аламыз.  Белгілі  лингвист, 
академик  Л.В.Щерба  «көркем  әдеби  шығарманы  талдау  дегеніміз  –  әдеби  шығарманың 
идеялық  мазмұны  мен  сол  арқылы  оқырманда  туатын  түрлі  сезімдер  тіл  арқылы  қалай 
жасалып тұр деген мәселені зерттеу», – десе 1], белгілі әдіскер-ғалым Ф.Оразбаева: «Қазақ 
тілін  танымдық  тұрғыдан  оқытудың  қайнар  көзі  –  тілдік  материалды  әдебиетпен 
сабақтастырып,  пәнаралық  байланыстың  негізінде  ғылым  мен  білімді  өзара  тоғыстыра 
отырып,  жеке  тұлғаның  рухани  әлемін  байыту,  баланың  өзіне  тән  көзқарасы  мен  пікірін 
қалыптастыру», – деп санайды 2].  
Осы  тұрғыдан  келгенде  мемлекеттік  тілді  жаңаша  ізденістермен  оқыту,  оның 
педагогикалық-психологиялық  негіздерін  айқындап  алу    қажеттілігін  тудырады.  Әсіресе, 
басқа  ұлт  өкілдерінің  мемлекеттік  тілді  үйренуі  мен  мемлекеттік  тілде  сөйлеуі,  қоршаған 
орта тұлғаларының бір-бірімен  ізгі қарым-қатынаста болуы – бұл қоғамдық - әлеуметтік  ең 
қажетті  мәселе  болып  табылады.  Сол  себепті  бүгінгі  күн  тәртібінде  тұрған  осы  басты 
мәселені  іске  асыру  үшін,  ұлт  пен  ұлттың  түсінісуін  қамтамасыз  ету  жағдайы  жоғары  оқу 
орындарында сапалы іске асырылмаса, оқу нәтижесіз болмақ.  
Осы  талаптар  негізінде  мемлекеттік  тілді  жаңаша  ізденістермен  оқыту  қажеттілігі 
туындамақ. Ол әрине оқытудың тиімді тәсілдері мен жаолдарын анықтауды қажет етеді. Бұл 
ретте,  тиімді  оқытудың  жаңаша    ізденістерінің  бірі  –  жаттығу  болып  табылады.  Аталмыш 
мәселенің  педагогикалық-психологиялық  негізін  көптеген  қазақ,  орыс    және  шетелдің  
әдіскер-ғалымдары  зерттеген.  Алайда,  қазақ  тілі  пәнінің  өмірдегі  орны  мен  оған  деген 
көзқарастың 
өзгеруіне 
байланысты 
студенттердің 
білімін 
тереңдету 
мақсатында 
қолданылатын  тіл  игертудегі  жаттығулар  жүйесі  –  осы  уақытқа  дейін  арнайы  әрі  жүйелі 
түрде қарастырылмаған мәселе.  
Ғалымдардың  ғылыми-зерттеу  жұмыстарында  қазақ  тілін  үйретудегі  жаттығулар 
жүйесі  туралы  пікірлер  айтылғанымен,  жаттығулар  жүйесі  әдістемелік  тұрғыдан  әлі  де  бір 
жүйеге түсірілген жоқ. Осы орайда, оқытудың педагогикалық-психологиялық мәселелерімен 
айналысқан  педагогтар  –   Ю.Бабанский, Р.Немов,    М.Махмутов,  К.Половникова,  И.Зимняя,  
психологтар – А.Леонтьев, Л.Рубинштейн, А.Эльконин,  қазақ педагогтары – Ж.Аймауытов,