«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»

 «ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»               

Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды  72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы               

Сәуір, 2019 

 

131 

қылмыс үшін жазаны қатайта түсті. Экспремьер-министр Ли Куан Ю 1985 жылы 22 наурызда өткен 

парламентте  жариялағандай,  мемлекеттегі  басшы  қызметкерлер  мен  саяси  көшбасшылардың 

жалақысын  көтеру  салдарынан  –  жемқорлықтың  туындауына  себеп  болатын  стимулдарды  жояды. 

Себебі,  оларға  қажетті  мөлшерде  еңбекақы  төленбесе,  оларды  жемқорлық  әрекеттер  нәтижесі 

қызықтырып,  өз  арнасына  тартып  әкетуі  мүмкін. Осыған  орай,  Сингапур  мемлекетінің  мемлекеттік 

қызметшілерінің  жалақысы  1973,1979,1982,1989  және  1994  жылдары  біршама  деңгейге  көтерілді. 

Сонымен Сингапур мемлекетінің жемқорлыққа қарсы күрес 1960 жылдан бастап оң нәтижесін бере 

бастады:  1)  Саяси  көшбасшылар  мен  басты  мемлекеттік  қызметшілердің  жалақысын  жоғарыда 

айтылған  әрекеттерге  бару  мүмкіндіктерін  азайту  мақсатында  кезең  –  кезеңімен  көтеру  арқылы  оң 

нәтижелерге қол жеткізді. 

Сингапур  мұндай  оң  нәтижелерге  жетуі  ең  бірінші  жемқорлыққа  қарсы  курес  жүргізуі. 

Сингапурдағы жемқорлық әрекеттердің азаюына екі жақты саясат, яғни, жемқорлықтың туындауына 

мүмкіндіктің  азаюы  және  оған  қызығушылық  тудыратын  құбылыстардың  жойылуы  әсер  етті.  Бұл  

көптеген саяси қаржылықты қажет етті.  

2) Еңбек процесі. Укіметтің пікірінше, еңбек процесі  маңызды орын аладаы. Ол үшін барлық 

кедергілерді  алып  тастау  керек,  ол  тек  пайда  ғана  емес,  сондай-ақ  орындалған  жұмысқа  дұрыс 

қанағаттану.  Ал  мұндай  жағдайда,  жалақы  басты  рөлге  ие.  Өйткені,  еңбек  сапасына,  орындалған 

жұмысқа, жақсы жалақы төлену керек. Яғни, мемлекеттік және жеке сектор төлем деңгейі бойынша 

сәйкес  келуі  тиіс.  Осыдан,  экономикаға  зор  ақша  тарту  үшін  тиісті,  қолайлы  жағдай  жасау  қажет 

деген қорытынды шығарды.  Ал  ақша  пайда  болған  кезде,  олар  қажетті  тауарларға  салынып  немесе 

айырбасталуы керек. Мұндай жылдамдық үшін тиісті жолдар салу қажет. Себебі, Сингапур әлемнің 

кез  келген  нүктесімен  тікелей  әуе  қатынасы,  көп  қатарлы  тас  жолдардан  өтеді.  Сонымен  қатар, 

Сингапур — Чанги әуежайы жүк тасымалына да, жолаушыларға қызмет көрсетуге арналған, сондай-

ақ  туристерге  арналған  демалыс  орны  болып  табылатын  көрнеклік  орын.  Және  де  әуежай  төрт 

терминалды пайдаланады. Ең бірінші терминал 1981 жылы ашылған болатын 



3



.  

Осындай  модель  арқылы  мемлекет  экономика  жағынан  өседі  және  өркендейді.  Енді  өз 

елімізге  келетін  болсақ,  Қазақстан  мен  Сингапур  арасында  ұқсастықтар  бар:  екі  ел  де  Оңтүстік-

Шығыс Азия мен Орталық Азия аймақтарында табысты және дамыған елдер болып табылады. Екі ел 

де Тәуелсіздік алғаннан кейін өз даму жолын бастады, және басқа да жағдайларда даму табыстылығы 

көп  жағдайда  мемлекет  басшыларына  байланысты  болды.  Қазақстан  да,  Сингапур  сияқты 

экономикалық  өсімді  ұстануда.  Қазіргі  кезде  елімізге  көптеген  жан-жақтан  инвесторлар  келіп, 

инвистиция  салуда.  Басында  Сингапурда  осы  стратегияны  ұстанған.  Ендігіде  еліміздегі  еңбек 

процесіне және жалақы жуйесіне келсек, болшақта жақсы күшке енетіне сенімдімін.Тағы  бір бағыт 

тауарларды  өндіру  және  ғылыми-техникалық  өнімдерді  шығару.  Бұл  Сингапурдың  кедей 

мемлекеттен  алып  мемлекетке  айналуына  әсер  еткен  стратегия.  Жоғарыда  айтып  кеткендей, 

терминал. Бұл техниканы біздің елімізде қолданады. Осындай сияқты техникалық өнімдерді елімізде 

өндірілсе  біздің  экономика  өрлей  түседі.  Бірінші  тақырыпта  айтылғандай  компанияға  байланысты 

идея  осыдан  туылады.  Яғни,  жалпы  менің  ойым  осы  техникаға  байланысты.  Егер  де  техникалық 

компания  өндірісі  болса.  көптеген  өндірістер  шығарылса  еліміздің  экономикасы  шыңға  өрлейді. 

Бұндай  жұмысқа  жастарды  араластыру  керек  себебі,  жастар  осы  заманда  өте  қабілетті.  Олардың 

идеялары  кез  келген  салада  іске  асады.  Сондықтан  да,  дамыған  әлемдік  мемлекеттер  арасында 

үздіктердің  ішінде  көріну  үшін  бізге  ең  алдымен  мемлекет  ішіндегі  сыбайлас  жемқорлықтан 

құтылуымыз керек, екінші, жалақы, зейнетақы., сияқты халықтың жағдайын қарастыру, үшіншіден, 

импорт және экспортқа көңіл бөлу, сосын шикізат өнімдері: мұнай сияқты шикізатты басқа салаларға 

бағыттап  өз  елімізде  шығару,  соған  байланысты  мұнай  шығаратын  кәсіпорындарды  ұлғайту, 

төртіншіден, ғылыми-техникаға көңіл бөлу.  

 

Әдебиеттер: 

1.  Фатхутдинов, Р. А. Стратегический менеджмент: Учебник / - М.: Дело, 2016. - 448 с.  

2.  Гришков А. В. Разработка стратегий развития бизнеса // Молодой ученый, 2017. №38. - С. 

53-55. - URL https://moluch.ru/archive/172/45728/  

3.  Беседин К. В. Сингапурская модель экономики для развития бизнеса на современном этапе 

// Молодой ученый. - 2015. - №2. - С. 253-255.  

 

 

 

 «ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»               

Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды  72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы               

Сәуір, 2019 

 

132 

Молдахметова А.С. 

«АТУ ТЭК» АҚ 

 

ХХІ ҒАСЫРДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТАНУ ПӘНІНІҢ БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІ 

 

 

Aннотация.  В  статье  рассмотрены  социальные  достижения  по  предмету  «Социология»  и  формы 

обучения с использованием технологии ХХІ  века.   

Abstract. The article discusses social achievements in the subject Sociology and forms of education using the 

technologies of the XXI centry. 

 

ХХІ  ғасырдағы  Әлеуметтану  пәнінің  білім  беру  жүйесі -  сабақтастығы  бар  білім  беру 

бағдарламалары мен әр түрлі деңгей мен бағыттағы мемлекеттік білім беру стандарттары жүйесінің, 

оларды  әртүрлі  ұйымдастыру  құқықтық  формадағы,  типтегі  және  түрдегі білім  беру  мекемелерінде 

іске асырушы тармақтардың, сонымен бірге білім беруді басқару органдары жүйесінің жиыны. Бiлiм 

беру жүйесi қоғамның әлеуметтiк – экономикалық дамуында жетекшi роль атқарады, сондай – ақ оны 

әрi  қарай  айқындай  түседi.  Ал  бiлiмнiң  қалыптасып,  дамуының  жалпы  шарттары  философияның 

негiзгi мәселесi – рухтың материяға, сананың болмысқа қатынасы тұрғысынан зерттелетiн iлiм таным 

теориясы деп аталады. Таным теориясының басқа ғылыми теориялардан түбiрлi айырмашылығы – ол 

бiлiмнiң  қалыптасуы  мен  негiзделуiнiң  жалпы  ұстанымдарын,  объективтiк  қатынастарды 

қалыптастырады. Қазіргі білім беру жүйесінің мақсаты - бәсекеге қабілетті маман дайындау. Мектеп 

– үйрететін орта, оның жүрегі - мұғалім. Ізденімпаз мұғалімнің шығармашылығындағы ерекше тұс - 

оның  сабақты  түрлендіріп,  тұлғаның  жүрегіне  жол  таба  білуі.  Ұстаз  атана  білу,  оны  қадір  тұту, 

қастерлеу,  арындай  таза ұстау  -  әр  мұғалімнің  борышы.  Ол  өз кәсібін,  өз пәнін  , барлық  шәкіртін , 

білім  беру  ортасын  шексіз  сүйетін  адам.Өзгермелі  қоғамдағы  жаңа  формация  мұғалімі  – 

педагогикалық  құралдардың  барлығын  меңгерген,  тұрақты  өзін-өзі  жетілдіруге  талпынған,  рухани 

дамыған, толысқан шығармашыл тұлға құзыреті.Жаңа формация мұғалімі табысы, біліктері арқылы 

қалыптасады, дамиды. Нарық жағдайындағы мұғалімге қойылатын талаптар : бәсекеге қабілеттілігі, 

білім  беру  сапасының  жоғары  болуы,  кәсіби  шеберлігі,  әдістемелік  жұмыстағы  шеберлігі.  Осы 

айтылғандарды  жинақтай  келіп,  жаңа  формация  мұғалімі-  рефлекцияға  қабілетті,  өзін-өзі  жүзеге 

асыруға 

талпынған 

әдіснамалық, 

зерттеушілік, 

дидактикалық-әдістемелік, 

әлеуметтік 

тұлғалы,коммуникативтілік,  ақпараттық  және  тағы  басқа  құдыреттіліктердің  жоғары  деңгейімен 

сипатталатын  рухани-  адамгершілікті,  азаматтық  жауапты,  белсенді,  сауатты,  шығармашыл  тұлға. 

Нәтижеге бағытталған білім моделі мен басқарудың жаңа парадигмасы аясында жекелеген ұғымдар 

мен  нормаларды  және  тиімді  педагогикалық  технологияларды  меңгеру  үшін  педагогтардың  кәсіби 

мәдениетін дамытуға бағытталған оқу қажеттіліктері туындылап отыр. Біліктілік арттыру жүйесінде 

педагогтардың  оқу  қажеттіліктері  нақты  білімнің  мәнін  түсінуге,  соның  нәтижесінде  өзіндік  іс- 

әрекетке  енуге  және  жеке  өміріндегі  тәжірибені  жетілдіру  мақсаттарына  байланысты  қалыптасады. 

Осы 

заманғы 

мұғалім 

оқуға 

үлкен 

потенциалдық 

мүмкіндіктермен 

келеді.                                                             

Сондықтан  олардың  функционалдық  сауаттылықтарын  кәсіби  шеберлікпен  ұштастыру  үшін 

нәтижеге  бағытталған  білім  беру  үлгісінде  мақсатты  түрде  білім  беретін,  қалыптастыратын, 

дамытатын  андрогогикалық  процесс  қажет.  Басқаша  айтқанда  ересектерге  арналған,  жалпы  және 

кәсіби  білімнің  қажеттілігін  дамыту,  ғылым,  білім  мен  мәдениет  жетістіктері  арқылы  адамдардың 

жалпы  мәдениеті  мен  әлеуметтік  белсенділікті  дамытуға  бағытталған  танымдық  іс-әрекетке 

ынталандыру үшін білім беру. Қазіргі білім беру парадигмасы «білікті адамға» бағытталған білімнен 

«мәдениет  адамына»  бағытталған  білімге  көшуді  көздейді.  Бұл  білім  беру  жаңаша  ұйымдастыру- 

оның философиялық , психологиялық, педагогикалық негіздерін, теориясы мен тәжірибесін тереңірек 

қайта  қарауды  қажет  етеді. 

Сондықтан  бүгінгі  күні  еліміздің  білім  жүйесінде  оқыту  үдеріс   тың 

идеяларға негізделген жаңа мазмұнын қамтамасыз ету міндеті тұр. Француз қайраткері «Адамға оқып 

–  үйрену өмірде болу, өмір сүру үшін қажет» дегендей оқыту процесін технологияландыру, осыған 

сәйкес  оқу  бағдармаларын  жасау,  ғалымдар  мен  жаңашыл  педагогтардың  еңбектерімен  танысу 

жұмыстары  мұғалімдердің  үздіксіз  ізденісін  айқындайды.  Жаңа  педагогикалық  технологиялардың 

негізгі  мәні  пассивті  оқыту  түрінен  активті  оқытуға  көшу  оқу  танымын  ұйымдастырудағы 

бастамашылдығына 

жағдай 

туғызу, 

субьективтік 

позицияны 

қалыптастыру.                                               

Білім  сапасын  арттыру  және  нәтижеге  бағытталған  үлгіге  беталуы  барысында  мұғалімдер 

мемлекеттік  стандарт  берілген  нәтижелерге  жетуде  кәсіби  шеберлікпен  меңгерген  зерттеу  біліктері 

мен  дағдылары  нәтижесінде  проблеманың  шешімін  таба  алатын,  ақпараттық  –  коммуникативті