230
продуктов питания до 8 500 тонн, проект реализован в рамках программы по
продовольственной безопасности города;
·
1-ый этап проекта «Производственная база» ТОО «АЖДХ» – база
предназначена
для
обеспечения
строительства
и
последующей
эксплуатации
железнодорожных подъездных путей в индустриальном парке и включает открытые склады,
площадки для автотранспорта, гараж, железнодорожные пути;
·
«Производство светодиодной продукции» ТОО «Led system media» –
инновационный проект по выпуску светодиодной продукции и LED-дисплеев в целях
реализации поставленных задач по внедрению энергосберегающих технологий.
Для обеспечения развития СЭЗ в Казахстане в 2007 г. были приняты [2]:
·
Закон «О специальных экономических зонах в Республике Казахстан».
·
Закон «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные
акты Республики Казахстан по вопросам деятельности специальных экономических зон».
Целью обновления законодательства было приведение их норм в соответствие с
современными реалиями. В целом обновленное законодательство должно:
·
повысить привлекательность СЭЗ для размещения в них производств,
отвечающих приоритетам экономической политики государства (высокотехнологичные,
экспортоориентированные производства несырьевого сектора);
·
регламентировать порядок создания и функционирования СЭЗ, определять
сроки их функционирования;
·
определять функции и компетенции государственных органов;
·
определять права и обязанности компании-оператора и др.;
·
усилить нормы, предоставляющие гарантии инвесторам при изменении
законодательства, а также увеличить сроки предоставления гарантий.
Согласно новому закону специальные экономические зоны создаются в целях:
·
развития и поддержки отраслей экономики;
·
ускоренного развития регионов и решения социальных проблем;
·
повышения эффективности предпринимательской деятельности;
·
привлечения инвестиций, технологий и современного менеджмента;
·
создания высокоэффективных и конкурентоспособных производств.
Таким образом, создание СЭЗ в Республике Казахстан может стать,
как и во многих
странах мира, одним из эффективных способов привлечения иностранных инвестиций,
катализатором развития внешнеэкономических связей и экономики страны в целом.
Литература:
1.
Кажыкен М.З. «Региональные инфраструктуры Казахстана: экономические зоны» –
Журнал об инновационной деятельности «Инновации». - № 7 (117), июль 2008 г., стр.19-22.
2.
Закон Республики Казахстан от 26 января 1996 г. «О свободных экономических зонах
в Республике Казахстан» // Ведомости Парламента Республики
Казахстан, 1996 г. № 1.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ КЛИМАТЫНЫҢ
ИНДУСТРИАЛДЫ - ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУЫНА ƏСЕРІ
Мухияева Д.М., Айбосынова Д.А.
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті,
Астана қ., Қазақстан Республикасы
E-mail: dinara_muhiyaeva@mail.ru
Қазақстан ТМД елдерінің арасында алғышқылардың бірі болып жаңа
технологиялардың маңыздылығын ескере отырып, экономиканың индустриалды-
231
инновациялық дамуының қажеттілігін қолдады. Қазақстандағы үдемелі индустриалды -
инновациялық дамуының 2010-2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы жəне
үдемелі индустриалды- инновациялық дамуының 2015-2019 жылдарға арналған мемлекеттік
бағдарламаларында қомақты инвестицияны қажет ететін ірі жобалар құрамына кіреді.
Инвестор үшін шешім қабылдаудың критерийі болып кез келген елдің инвестициялық
климат сипаттамасы табылады.
"Инвестициялық климат" мəні көпқырлы. Ткаченко И.Ю., Малых Н.И. сияқты
ғалымдар инвестициялық климатты шаруашылық субъектілердің мүмкіндіктерін бағалайтын
кешенді факторлар ретінде анықтайды. Максимова В.Ф. түсінікке келесідей трактовка береді
- «саяси жəне экономикалық жағдайлардың уақытша салымдарға болашақта пайда табу үшін
салатын бос ақша қаржысын инвестициялық климат деп атайды». Қаржылық-инвестициялық
талқылау сөздігі инвестициялық климатты инвестициялардың тиімділігіне экономикалық,
қаржылық жəне басқа да қызметтерге əсер етуші ретінде түсіндіріледі. А.Г.Грязнованың
жалпы басшылығымен қаржылық-несиелік энциклопедиялық сөздігінде инвестициялық
климат – бұл «саяси, əлеуметтік-мəдени, қаржылық-экономикалық жəне құқықтық
жағдайларды анықтайтын кəсіпкерлер инфрақұрылымының сапасы, инвестиция тиімділігі,
капитал салу кезіндегі тəуекел дəрежесі».
Дəстүрлі түрде инвестициялық климат инвестициялық үдерістегі стратегиялық
шешім қабылдауға инвестициялаудың қажетті жағдайының болуымен сипатталады. Макро
деңгейде инвестициялық климат болжанатын инвестицяларға қажетті саяси, экономикалық
жəне əлеуметтік саладағы көрсеткіштерді анықтаймен сипатталса, ал микро деңгейде,
таңдалған обьектінің инвестициялау көлемі жəне белсенділігіне əсер ететін əр түрлі
жағдайлар (əлеуметтік, сяаси, экономикалық, заңнамалық, табиғи ресурстық, өндірістік,
криминогендыңк жəне т.с.с.) жиынтығы болып саналады.
Экономикалық категория ретінде инвестициялық климат бұл инвестицялық
қызметтің негізгі құрамдас бөліктерін сипаттайтын жəне өзара тығызы байланысты
үдерістердің əсерінен қалыптасатын инвестициялық нарықтың қызмет етуінің обьективті
жəне субьективті шарттарынның жиынтығы.
Қазақстан Республикасында тəуелсіздік жылдардағы жеткен саяси тұрақтылығы
жағымды инвестициялық климатты қалыптастырдың негізі болып табылады. Қазақстан
Республикасы əлем елдері ішінде 50 саяси тұрақты ел қатарына кіреді («Саяси тұрақсыздық
2009-2010» Economist Intelligence Unit баяндамасы). Қазақстан Республикасының Президенті
жəне Үкіметі əлемдегі конъюктуралық ауытқуларға төтеп бере алатын тұрақты сыртқы
саясат жүргізіп отырады. Сыртқы саясаттағы Қазақстан ұраны ол прагматизм.
Əлемдік банктың халықаралық рейтінгіне жəне Doing Business Халықаралық
қаржылық корпорациясының рейтингіне сəйкес 2016 жылы Қазақстан бизнесті жүргізу
жеңілдігі бойынша 41 орын, оның ішінде келесі көрсеткіштер «Минаритарлы инвесторларды
қорғау» бойынша – 25 орын, «Салық салу» - 18 орынды алып отыр 7. Рейтинг əлем бойынша
189 мемлекет арасында өткізіліп, кəсіпкерлік қызметтің он индикаторлары бойынша
бағаланды (1 кесте): Кəсіпкерлікті тіркеу, құрылысқа рұқсат алу; электр желісін жүйеге қосу;
меншікті тіркеу; несиелеу; инвесторларды қорғау; салық салу; халықаралық сауда;
келісімшарттарды орындауды қамтамасыз ету; кəсіпкерлікті жою.
Бүгінгі таңда Қазақстанға инвестиция құю қарқыны бойынша Нидерланды алдыңғы
орында иеленді, ол өз кезегінде 38,4 млрд. доллар инвестиция сомасын жұмсады. (үдемелі
индустриалды - инновациялық дамуыдың мемлекеттік бағдарламасы аясындағы
инвестицияның 30,6%ын құрайды.). Бұған қоса, Қазақстанның экономикасына инвестиция
құю бойынша АҚШ (9,1%), Швейцария (9%), Қыта
й (7,9%), Франция (4,9%), Ресей
(4,7%) жəне Ұлыбритания (4,3% ) мемлекеттері инвестициялауды жүзеге асырады.
