19
Негізгі капиталға құйылатын инвестициялардың технологиялық құрылымы,
млрд. теңге
Инвестиция тарту үшін өз қызметін Инвесторларға қызмет көрсету
орталығы жүзеге асырады, ол «бір терезе» қағидаты бойынша инвесторларды
қолдау қызметтерін көрсетеді, сондай-ақ, қаржыландыруды қажетсінетін
инвестициялық жобалар базасы құрылып, тұрақты негізде көкейкесті етіледі. Бұл
басқа өткізіліп жатқан іс-шаралар, роуд-шоулар шеңберінде шетелде және өңірде
инвестор арасында таралған. «AstanaInvestForum» инвестициялық форум өткізу
шегінде 2015 жылы 1,7 млрд. АҚШ долларына 33 меморандумға қол қойды.
Шағын және орта бизнес
Елорданы дамытудың басымды бағыты шағын және орта бизнесті дамыту
болып табылады.
Тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің саны (бұдан әрі –
ШОК) 2014 жылы 124 315 бірлікті құрады, бұл 2013 жылғы деңгейден
(107 981 бірлік) 15,1%-ға жоғары және 2012 жылғы деңгейден (93 979 бірлік)
32,3%-ға жоғары.
ШОК құрылымында ұйымдастыру-құқықтық нысан бойынша тіркелген
субъектілердің ең жоғары үлесін жеке кәсіпкерлер құрайды (2012-2014 жылдары
орташа есеппен – 66,2%).
ШОК белсенді субъектілерінің саны 2012 жылы 51 871 бірлікті құрды,
2013 жылы – 58 810 бірлік (2012 жылғы деңгейден 13,4% жоғары), 2014 жылы –
64 504 бірлік (2012 жылғы деңгейден 24,3% және 2013 жылғы деңгейден
9,6% жоғары).
2014 жылы тіркелгендердің жалпы санынан ШОК белсенді субъектілерінің
үлесі 2012 жылдың деңгейіне 3,3%-дан 51,9%-ға дейін қысқарды. Бұл ШОК
белсенді субъектілері санының өсімі ШОК тіркелген субъектілерінің жалпы
санының өсімінен шамамен 2 есеге төмендігімен негізделеді.
2016 жылыдң 1 қаңтарына тіркелген субъектілер саны 2014 жылдың
деңгейінде қалды және 124 мың бірлікті құрайды. Ұйымдастыру – құқықтық
құрылым қимасында 2013-2014 жылдардың ұқсас деңгейіне заңды тұлғалардың
үлесі – 36,5%, жеке кәсіпкерлер – 63,5%.
20
Қолданыстағы субъектілер саны 99,2 мың бірлікті немесе тіркелгендердің
жалпы санының 80% құрады, оның ішінде заңды тұлғалар үлесі – 27,2%, жеке
кәсіпкерлер – 72,8%. 2013-2014 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда
қолданыстағы жеке кәсіпкерлер үлесі 14%-ға дейін төмендеуі байқалады.
ШОК субъектілері құрылымында ұйымдастыру-құқықтық нысан қимасында
белсенді субъектілердің ең жоғары үлесін жеке кәсіпкерлерге (орташа есеппен
2012-2014 жылдары – 87%) тиесілі.
2012 жылы жұмыспен қамтылғандардың саны 161 893 адамды құрады.
2013 жылы шағын және орта кәсіпкерлікте 198 065 адам жұмыс істеді, бұл
2012 жылғы деңгейден 22,3%-ға жоғары. 2014 жылы жұмыспен қамтылғандардың
саны 253 277 адамды құрды. Бұл көрсеткіш 2012 жылғы деңгейден 56,4%-ға және
2013 жылғы деңгейден 27,8%-ға жоғары.
ШОК субъектілері құрылымында ұйымдастыру-құқықтық нысан бойынша
жұмыспен қамтылғандардың ең жоғары үлесін заңды тұлғалар құрайды (орташа
есеппен 2012-2014 жылдары – 60,4%).
ШОК субъектілерінің 2013 жылы өнім шығаруы 1 452,8 млрд. теңгені
құрады, бұл 2012 жылғы деңгейден 25,5% жоғары (2012 жылы - 1 102,3 млрд.
теңге). 2014 жылдың қорытындылары бойынша ШОК субъектілері шығаратын
өнім мөлшері 2013 жылғы деңгейден 40%-ға, 2012 жылғы көлемнен 75%-ға
ұлғайып, 3 653,8 млрд. теңгені құрады.
Ұйымдастыру-құқықтық нысан қимасында ШОК субъектілері өндірген
өнімнің ең жоғары үлесін заңды тұлғалар құрайды (орташа есеппен
2012-2014 жылдары – 94,5%). Жеке кәсіпкерлер (бұдан әрі – ЖК)
ШОК субъектілері шығаратын өнімнің жалпы көлемінен орташа есеппен
5,5% шығарады.
Шұғыл статистикалық деректер бойынша 2014 жылдың қорытындысы
бойынша жалпы өңірлік өнімде ШОК үлесі 58,8% құрады. Бұл көрсеткіштің
көлемі бойынша Астана қаласы Қазақстан өңірлері арасында бірінші орынға ие.
Сонымен қатар, 2012 жылмен (28,6%) және 2013 жылмен (29,1%) салыстырғанда
ЖӨӨ-дегі ШОК үлесі 2014 жылы 29,7%-ға ұлғайды. Өсімнің осындай деңгейі
шағын кәсіпкерлік субъектілеріне жүз адамнан артық емес орташа жылдық саны
бар субъектілерді жатқызу бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасына
өзгерістер енгізуге байланысты статистика органдарының көрсеткіштерді есепке
алу әдістемесінің өзгеруімен байланысты.
3-кесте
Өңірде ШОК дамуының негізгі көрсеткіштері
Көрсеткіштің атауы
Өлшем
бірлігі
2013 жыл
2014 жыл
2015 жыл
ШОК тіркелген субъектілерінің саны
бірл.
108
124,3
124
ШОБ жұмыспен қамтылғандардың саны
мың адам
198,1
253,3
287,7
ШОБ субъектілерінің өнім шығаруы
млрд. теңге
1 452,8
3 653,8
3 215,8
21
Жалпы, ШОБ сегменті салықтардың (66 %-дан астам) және жұмыс орында-
рының негізгі көзі болып қалуда. Осыған байланысты, шағын бизнес қызметін
дамыту негізгі бағыттардың бірі болып қалып отыр.
2010 жылдан бастап шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту және қолдау
мақсатында «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы (бұдан әрі – БЖК-
2020) іске асырылуда.
2015 жылы салалық қолдау және кәсіпкерлердің валюталық тәуекелдерін
төмендету шегінде несиелер бойынша марапаттау мөлшерлерін субсидиялау
шегінде жалпы сомасы 12,1 млрд. теңгеге 64 жоба мақұлданды, несиелерді
жекелеп кепілдендіру бойныша – 1,2 млрд. теңгеге 37 жоба, гранттық
қаржыландыру – 15 млн. теңгеге 5 жоба, инфрақұрылымдық қамтамасыз ету –
81,8 млн. теңгеге 3 жоба.
БЖК-2020 іске асыру үшін Астана қаласына республикалық бюджеттен
5905,6 млрд. теңге бөлінді.
2012-2014 жылдары БЖК-2020 шеңберінде 324 жоба субсидияланды,
45 несие бойынша ішінара кепілдік берілді, 16 грант ұсынылды. 9 600 адам үшін
10 мыңнан артық қызмет көрсетілді.
4-кесте
«Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы шеңберінде құралдар бөлігінде қолдау
алған жобалар саны
Қолдау құралдары
2013 жыл
2014 жыл
2015 жыл
Субсидиялау, оның ішінде 3 бағыт
бойынша
103
110
64
Кепілдік беру
12
27
37
Гранттар
4
6
5
Өндірістік инфрақұрылымды дамыту
1
4
3
БЖК-2020 бойынша шараларды іске асыру нәтижесінде 2012-2014 жылдары
8 мыңнан артық жұмыс орындары сақталды және 4 мыңнан артық жаңа жұмыс
орындары құрылды.
2011 жылдан бастап БЖК-2020 шеңберінде «Кәсіпкерлерді қаржылық емес
тұрғыдан қолдау» деген 4-бағыты іске асырылуда.
5-кесте
«
Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы шеңберінде компоненттер бөлігінде
оқытылған қатысушылардың саны
Қолдау құралдары
2012 жыл
2013 жыл
2014 жыл
Бизнес кеңесші 1
664
1094
1017
Бизнес кеңесші 2
-
140
41
Топ-менеджмент оқыту
48
44
3
Іскерлік байланыстар
79
180
151
Аға сеньорлар
2
1
2
Жас кәсіпкер мектебі
120
90
0
Шағын және орта кәсіпкерлікті қаржылық емес тұрғыдан қолдау
шеңберінде «Бизнес кеңесші» құрамы бойынша 2012-2014 жылдары 2578 кәсіпкер
Достарыңызбен бөлісу: |
