Управление образования павлодарской области

217 

 

Үштілділік  туралы  Қазақстан  Республикасының  Президенті  Н.Ә.Назарбаев  білім 

және  ғылым  саласы  қызметкерлерінің  ІІІ  съезінде  сөйлеген  сөзінде:  «Ағылшын  тілінің 

қажеттілігі  әлемге  тән  қажеттілік,  бүгінгі  күн  талабы.  Ал  орыс  тілін  жақсы  білу-  біздің 

байлығымыз » десе, 2007 жылы «Жаңа әлемдегі Жаңа Қазақстан» атты Жолдауында: 

«Қазақстан бүкіл әлемге халқы үш тілді пайдаланатын жоғары білімді ел ретінде танылуға 

тиіс. Бұлар: қазақ тілі - мемлекеттік тіл, орыс тілі- ұлтаралық қатынас тілі және ағылшын 

тілі- жаһандық экономикаға ойдағыдай кірігу тілі» деген болатын. 

Үш  тілде  оқытудың  негізгі  мақсаты  -  бірнеше  тілді  меңгерген,  әлеуметтік  және 

кәсіптік  қабілетті  мәдениетті  тұлға  қалыптастыру.  Қазіргі  уақыттағы  ғылымның  дамуы 

адамдардың  көп  тілді  білу  қажеттігін  туындатып  отыр.  Осы  мүддені  жүзеге  асыруда, 

біздің, яғни мектеп ұстаздарының рөлі зор. 

Кезінде  халқымыздың  «Жеті  жұрттың  тілін  біл, жеті  түрлі  білім  біл»  деген  аталы 

сөзі  бүгінгі  дәуірімізге  сай  айтылғандай.Тарихымыздағы  ұлы  тұлғалардың  бірі,  ислам 

дүниесінің  ең  ірі,  атағы  әлемге  жайылған  ғұлама,  Аристотельден  кейінгі  «екінші  ұстаз» 

атанған  Әбу  Нәсір  Әл  -  Фараби  бабамыз  өз  өмірінде  70  ке  жуық  ұлттың  тілін  жетік 

білгендіктен, артына мәңгі өшпес мол рухани құнды мұра қалдырып кеткендігі анық. 

Тақырыптың  өзектілігі.  Жаратылыстану  пәндерін  үш  тілде  оқыту  –  болашақ 

ұрпақтың білім кеңістігінде еркін самғауына жол ашатын, ғылым құпияларына үңіліп, өз 

қабілетін  танытуына  мүмкіндік  беретін  бүгінгі  күнгі  қажеттілік.  Ғылыми  техниканың 

дамуы  адамдардың  практикалық  және  кәсіби  тұрғыда  көп  тілді  меңгеру  қажеттігін 

тудыруда.  Сабақ  процесінде  жаңа  технологиялық  әдістерді  пайдалануда  техникалық 

құрылғыларды қолдану кезінде ағылшын тілін білу маңызды. 

Ғылыми және практикалық құндылығы. Ең алғаш биология пәнін ағылшын тілінде 

оқыту тәжірибесі 2007 жылы қолға алдым. Алайда әр түрлі жағдайларға байланысты бұл 

тәжірибені тоқтатуға тура келді. 

Енді  былтырғы  оқу  жылынан  бастап  биология  пәнін  ағылшын  тілінде  оқыту 

мәселесі  қайтадан  қойылды.  Біз  тағы  да  нар  тәуекел  деп  жұмыстанып  кеттік.  Ағылшын 

тілі  пәні  мұғалімдері  мен  оқушылардың  күшін  біріктіре  отырып,  тілді  меңгеру  дәрежесі 

жоғары деп есептеп 10-сыныпты таңдадық.  Сабақ аптасына  бір рет  факультатив  есебінен 

жүргізілді.  Факультатив  тақырыбын  «Биология  және  генетика»  деп  алдым.  10-сынып 

бағдарламасы  бойынша  «Тұқымқуалаушылық  пен  өзгергіштік»,  «Селекция  негіздері  мен 

биотехнология»  тақырыптары  бойынша  алған  білімдері  жүйеленіп,  қорытындыланады. 

Сабақта  «Longman»  баспасынан  шыққан  «Biology  11-14»  әдебиетін  пайдаландым. 

Авторлары:  A.Bridges,  J.Williams/  M.Levesley,  C.Workman.  Сабақта  жаңа  ақпаратты 

меңгерту  үшін  қолданатын  әдістеріме  тоқталсам,  алдымен  тақырыпты  тақырыпшаларға 

бөліп  оқытып  шыққан  соң,  сөздік  арқылы  мәтінді  аударамыз.  Мәтін  ішіндегі  негізгі 

терминдерді жинақтап, аудармасымен  бірге сөздік дәптерге түсіртемін. Сабақты бекітуде 

қалдырылған  сөздерді  орнына  қою,  берілген  мәтін  ішіндегі  қатені  табу  тапсырмаларын 

орындайды. Топтарға бөлінген тақырыпшалар бойынша түйінді ой жасалады. Мысалы, 

«Human  food  and  diet»  тақырыбын  оқытқан  кезде  алдымен  оқулықтағы  мәтінді  оқып 

шығып,  мәтіндегі  негізгі  терминдердің  аудармасын  дәптерге  түсіріп,  қайталап  айтып 

шығамыз.  Оқып  шыққан  соң  әр  тақырыпша  бойынша  Active  vocabulary  құрамыз.  Бар 

мүмкіндігімізше  пән  мұғалімдерімен  бірлесіп,  оқушылардың  сөздік  қорын  молайту 

мақсатында  біраз  ізденімпаздықпен  жұмыс  істедік.  Осыған  орай  жеткен  нәтижемізге 

тоқталсақ, балалар биологиялық терминдердің мағынасын ағылшын тілінде меңгерді және 

тек  тілді  ғана  меңгеру  емес,  сол  тіл  арқылы  биология  ғылымын  оқуға  сенімі  нығайды. 

Сонымен  қатар,  биология  пәнін  бейіндік  пән  ретінде  таңдаған  талапкерлердің  көпшілігі 

медициналық оқу орнына барады. 

Кез-  келген  өркениетті  мемлекеттегі  аса  маңызды  қоғамдық  саланың  бірі- 

медицина  саласы.  Медицина  саласында  латын  тілін  білу  шарт,  себебі  медициналық 

терминдердің  басым  көпшілігі  латын  тілінде.  Осы  ретте  мектепте  биология  пәнінің 

ағылшынша оқытылуы болашақ мамандарға үлкен көмегін тигізеді. Бір ұтымдысы, 

218 

 

биологиялық  терминдер  ағылшын  және  орыс  тілінде  де  ұқсас  келеді.  Жаһандық 

терминология базасының бірдейлігі бізге оқыту үшін оңтайлы болды. Биыл ол оқушылар 

мектеп бітірді. Әрі қарай не болады. Бұл тәжірибені жалғастыру керек пе деген  мәселені 

педагогикалық  кеңесте  талқыладық.  Қалай  болғанда  да  бұл  бағдарлама  бүгінгі  күннің 

талабы  екендігі  анық.  Сондықтан  заман  ағымынан  қалмау  мақсатында  келесі  жылы  7- 

сыныптан бастауды ұйғардық. Менің ойымша, жаратылыстану пәндерін ағылшын тілінде 

оқыту  жаңа  мағлұматтарға  жол  ашады.  Жастар  заман  көшімімен  бірге  жүре  алады  деп 

есептеймін. Әрине, барлығы бірдей ағылшынша сөйлеп кетеді деуге сену қиын. 

Білім саласындағы мұндай күрделі өзгерістер оқушыларға қандай мүмкіндіктер 

береді? 

· Қазақстанның білім көрсеткішін әлемдік деңгейде көрсетуге 

· Шет елде білім алуға ниетті оқушыларымызға үш тілді жетік меңгеру  жеңілдіктер 

береді  

· Қазақстандағы білімді әрі білікті мамандар санының өсуіне оң әсерін тигізеді 

 

Әдебиеттер: 

1. Қуанышева С.Е. Биологияны оқыту әдістемесі 

2. Қайым Қабділрашид. Биология. Анықтамалық көмекші құрал. 

3. Биология анықтамалылығы журналы 

4. Биология Қазақстан мектебінде әдістемелік журналы 

 

«Современные образовательные технологии в преподавании иностранного 

языка» 

Герега И. А., преподаватель английского языка, Иртышская СОШ № 3 

 

“Единственный путь, ведущий к знанию – деятельность”. 

Бернард Шоу 

В  последние  годы   все  чаще  поднимается   вопрос  о   применении  новых 

образовательных технологий в школе. Это не только использование новых  технических 

средств, но и новые формы и методы преподавания, новый подход к процессу обучения. 

Основной целью обучения иностранным языкам является формирование и развитие 

коммуникативной  культуры  школьников,  обучение    практическому    овладению 

иностранным языком. 

Задача  учителя  состоит  в  том,  чтобы  создать  условия  практического  овладения 

языком  для  каждого  учащегося,  выбрать  такие  методы обучения,  которые  позволили  бы 

каждому  ученику  активизировать  познавательную  деятельность  в  процессе  обучения 

иностранным  языкам,  свое  творчество.  Современные  педагогические  технологии  такие, 

как  обучение  в  сотрудничестве,  проектная  методика,  использование  новых 

информационных  технологий,  Интернет-ресурсов  помогают  реализовать  личностно- 

ориентированный 

подход 

в 

обучении, 

обеспечивают 

индивидуализацию 

и 

дифференциацию обучения с учетом способностей детей, их уровня обученности [1]. 

Одной  из  технологий,  обеспечивающей  личностно-ориентированное  обучение, 

является  метод  проектов,  как  способ  развития  творчества,  познавательной  деятельности, 

самостоятельности.  На  мой  взгляд,  проектное  обучение  актуально  тем,  что  учит  детей 

сотрудничеству,  а  обучение  сотрудничеству  воспитывает  такие  нравственные  ценности, 

как  взаимопомощь  и  умение  сопереживать,  формирует  творческие  способности  и 

активизирует  обучаемых.  В  общем,  в  процессе  проектного  обучения,  прослеживается 

неразрывность обучения и воспитания. 

Метод  проектов  формирует  у  учащихся  коммуникативные  навыки,  культуру 

общения, умения кратко и доступно формулировать мысли, терпимо относиться к мнению 

партнёров по общению,  развивать  умение  добывать  информацию  из  разных  источников, 

обрабатывать её с помощью современных компьютерных технологий, создает языковую