Аудиттің негізгі мәселелері
Аудит барысында аудиттың негізгі
мәселелері қалай ескерілді
Экологиялық міндеттемелерді есепке алу
Шоғырландырылған қаржылық есептіліктің 4 ескертпесі
Топ өз активтерін жою, қалпына келтіру және оңалту
бойынша міндеттемелерді атқаруды өзіне алады. Бұл мін-
деттемелер екі жалпы санатқа бөлінеді: (а) жер қойнауын
пайдалануға арналған келісім-шарттардың талаптарына
сәйкес танылатын уран өндіретін активтер бойынша және
(б) қолданыстағы жалпы заңнамаға және топтың саясатына
сәйкес танылатын уран өндірмейтін активтер бойынша.
2018 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Топ кен
орындарын қалпына келтіруге 29,607 миллион теңге мөл-
шерінде резервтерді жасады.
Бұл сала келесі себептер бойынша ағымдағы жылдың аудиті
үшін маңызды деп танылды:
• Жергілікті заңнамадағы өзгерістермен қалпына келтіру
мен оңалтуға қатысты басшылықтан күтілетін тәсіл
резерв мөлшеріне елеулі әсер етуі мүмкін. Уран кен
орындары үшін болашақ шығындардың мөлшері мен
мерзімдері жер қойнауын пайдалануға арналған тиісті
келісім-шарттармен реттеледі және тәуелсіз инженердің
бағалауына негізделген, пайдалы қазбаларды өндіруге
байланысты емес кәсіпорындар үшін Топтың ішкі саясаты
және заңнаманы түсіндіру негізінде міндеттемелердің
болуы, көлемі мен мөлшері бағаланады.
• Басшылықтың активтерді қалпына келтіру ниеті туралы
жария мәлімдемелері заңды болып табылмайтындығына
қарамастан, міндеттемелерді мойындау қажет ететін кон-
структивтік (тұспалданатын) міндеттемелер болу мүмкін.
• Осы резервтерді есептеу әрбір кен орнының бірегей
сипатын және олармен байланысты әлеуетті міндетте-
мелерді ескере отырып, болашақ шығындарды бағалау
кезіндегі басшылықтың пайымдауын талап етеді. Бұл
есептеулер басшылықтан болашақ таза келтірілген құны-
на дейінгі шығындарды дисконттаудың тиісті ставкасын
анықтауды талап етеді.
• Топ активтерінің көпшілігі ұзақ қызмет мерзімге ие, бұл
болашақ ақша ағындарын бағалау белгісіздігін арттыра-
ды.
• Осындай шығындарды бағалауға қажетті шешім қиынға
түседі, себебі әр учаскені қалпына келтіру және реабили-
тация ерекше болып табылады, ал болашақ шығындарды
салыстыру үшін қалпына келтіру және реабилитация
жұмыстары және тарихи прецеденттер шектеледі және
• Экологиялық міндеттемелер шоғырландырылған
қаржылық есептілікте тиісінше ашылмауы мүмкін.
Қолданылған аудиттік шаралар:
• Біз заңнамаға сәйкес активтерді қалпына келтіруге бай-
ланысты іс-шараларды анықтау жөніндегі топтың ішкі
және сыртқы сарапшыларының жұмысын және кез келген
жария мәлімдемелерді бағаладық, сондай-ақ олардың
мерзімі мен ықтимал құнын бағаладық. Біз әдіснаманы
салалық практикаға және қолданыстағы жер қойнауын
пайдалануға арналған келісімшарттардың талаптарына
және біздің бизнесті түсінігімізге сәйкес бағаладық.
• Біз әр түрлі уран кен орындарына қатысты Топтың бола-
шақ шығындарын бағалауда пайдаланылған деректердің
орындылығы мен дәйектілігін қарастырдық. Біз сон-
дай-ақ сарапшылардың кәсіби біліктілігі, тәжірибесі және
олармен салада қабылданған әдіснама негізінде олардың
құзыреттілігі мен объективтілігін бағаладық.
• Біз сондай-ақ Топтың ағымдағы саясаты мен жария
мәлімдемелері сындарлы міндеттеме құрама деп баға-
ладық.
• Активтерді қалпына келтіру үшін елеулі резервтерді
есептеу кезінде қолданылған негізгі экономикалық бол-
жамдарға, оның ішінде резервтің таза ағымдағы құнын
есептеу үшін қолданылған дисконт ставкасына және
болашақ міндеттемелерді қайта есептеу кезінде пайдала-
нылған айырбастау бағамдарына бағалау жүргіздік.
• Болжамдар қауіпсіз ставкалар бойынша деректерді қоса
алғанда, байқалатын нарықтық деректермен салысты-
рылды.
• Топтың экологиялық міндеттемелеріне қатысты Топтың
шоғырландырылған қаржылық есептілігінің 4 және 36
ескертпелерінде ашылып көрсетуіне бағалау жасадық,
соның ішінде Топтың экологиялық міндеттемелері
бойынша ұсынылған сезімталдықты талдау тиісті есеп
стандарттарының талаптарына сәйкес деп танылды.
Нәтижесінде, активтерді қалпына келтіруге арналған ре-
зервтердің деңгейі жеткілікті есептелген деп санаймыз.
152 | Жылдық есеп. 2018
Шоғырландырылған қаржылық есептілік
Топ аудитінің көлемін анықтау
Біз аудит көлемін шоғырландырылған қаржылық есептілікке тұтастай Топтың құрылымын есепке ала отырып, және Топ қол-
данатын есептік процесстер мен бақылау құралдарын, сондай-ақ,
Топ қызмет ететін саланың ерекшелігін есепке ала отырып, өз пікірімізді білдіру үшін жеткілікті жұмыс көлемін орындай
алатындай анықтадық.
Топтың негізгі өндірістік қуаттары мен уран кен орындары Қазақстан Республикасында орналасқан. Топтың саудасы негізі-
нен Қазақстаннан, сондай-ақ Швейцариядағы сауда компаниясы арқылы жүзеге асырылады. Топ 6 тау-кен еншілес компани-
ясы (14 жер қойнауын пайдалану келісімшартына сәйкес) арқылы жұмыс істейді, олардың 5 PwC желісінде тексеріледі, 8
бірлескен кәсіпорындар мен қауымдасқан компаниялар (12 жер қойнауын пайдалану келісім-шартына сәйкес), олардың
біреуі PwC желісі арқылы тексеріледі. Аудиттің ауқымы PwC желісінде аудит барысында тексерілген 5 ірі уран өндірмейтін
кәсіпорынды да қамтиды.
Біздің тұрақты бағалауымызға сүйене отырып, біздің аудит көлеміне 25 субъект (компонент) кірді, оның ішінде басқа ауди-
торлармен тексерілген 8 компонент бар.
Аудиторлық күмәндарды, әрбір сегменттің және топтың функцияларын жеткілікті деңгейде қамтуды қамтамасыз ету үшін:
• Елеулі компоненттер толығымен тексерілді немесе күмән түсіретін белгілі баланстар аудит процедураларынан немесе
Топ деңгейіндегі процедуралардан өтті. Біздің таңдауымыз компанияның Топ ішіндегі салыстырмалы маңыздылығына
немесе анықталған тәуекелдерге негізделді. Біз аудит аясында қарастырған компоненттер Топтың келесі пайыздық көр-
сеткіштерін
(1)
құрады:
Аудиттің негізгі мәселелері
Аудит барысында аудиттың негізгі
мәселелері қалай ескерілді
• Активтерді қалпына келтіруге арналған резервтер Топтың
қаржылық жағдайына қатысты елеулі тұжырым деңгейіне,
болашақ шығындардың саны мен мерзіміне қатысты
басшылықтың пікірін бағалау кезінде қолданылған
пайымдаулар деңгейіне байланысты аудиттің негізгі
мәселесі болып табылады.
(1)
Топтын шоғырландырылған нәтижелерінен 2018 жылдын 31 желтоқсандағы пайыздар.
Толық ауқымды аудит
Аудиторлық фирмалар
басқа жерілер
Аудит ауқымына
кірмейтін компоненттер
ТАБЫС %
САЛЫҚ САЛЫНҒАҒА
ДЕЙІНГІ ПАЙДА %
ТОП АКТИВТЕРІ
91
85
99
8
10
10
1
1
Компоненттерге арналған аудит нұсқаулықтарда аудиттің елеулі салалары, маңыздылық шегі (81 миллион теңгеден 2,146
миллион теңге арасында) және есептілікке қойылатын белгілі талаптар көрсетілген. Топ аудиторлары компонент аудиторла-
ры жүргізетін, офистік және фирмааралық қорытындыларды үйлестіру, аудит және бухгалтерлік есеп мәселелері бойынша
тұрақты өзара іс-қимыл жасау, клиент орындарына мерзімді сапарлар және аудит бойынша жұмыс қағаздарын тексеру
арқылы жүргізілген жұмыстарға басшылық етті.
Топтық деңгейде орындалған қосымша процедуралармен бірге осы компоненттер үшін жоғарыда аталған рәсімдерді
аяқтағаннан кейін, біз өз пікірімізге негіз болатын шоғырландырылған қаржылық есептілікке қатысты жеткілікті және тиісті
аудиторлық дәлелдерді алдық.
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ | 153
Достарыңызбен бөлісу: |
