-Шалғы қайсы? Не үшін керек? Шөпті шабуға керек.
-Торсық қайсы? Не үшін керек? Қымыз құюға арналған ыдыс.
- Бидайық қайсы? Ол қандай өсімдік? Көп жылдық (астық тұқымдас)
жабайы өсімдік.
Шалғысын шыңдап-қайрап. Айтуға батпайтын-айта алмай жүрген. Пішен-
үйілген шөп. Тырнауыш-шөп жинайтын құрал.Бүлдірген-жабайы өсімдік.
Арғынның не істегенін санамалап айту.
Бүлдірген терді, көбелек қуып ойнады,«Әжеме сыйлаймын»
деп гүл терді,тырнауышпен шөп жинады.
Қолдану
І топ : Оқиға желісі бойынша суретін салу .
ІІ топ: Әңгіменің мазмұнын ермексазбен жасау арқылы бейнелейді.
ІІІ топ: Әңгіменің мазмұнын түсінгенін «Рафт» арқылы көрсетеді.
Әр топ тапсырмаларын орындап қорғайды.Топта бағалау «Екі жұлдыз, бір
тілек»бойынша бағалау.
Талдау «
Ойлан,жұпта,талқыла»стратегиясы бойынша әңгімені әр топта
талқылау.
І топқа Сөзжұмбақ
ІІ топқа Сөзжұмбақ
ІІІ топқа Консептуалдық кесте
-Сонымен Көктомарда Арғын не істеді?-Атасына қолғабыс тигізді.
Мәтін бойынша сұрақтарға жауап бере отырып, мына сөзжұмбақтарды
шешейік.
1 топқа:
1.Атасы қымызды қандай ыдысқа құйып алды?(торсаққа)
2.Арғын мен атасы қайда келді? (Көктомарға)
3.Атасы таза ауада демалғанды неге ұқсатады?(қыранға)
4.Атасы шөп шабуға дайындалып, нені шыңдады?(шалғы)
5.Арғын атасынан не сұрап ішті? (қымыз)
2 топқа:
1.Арғын атасына не жасайын деп ниет білдірді? (қолғабыс)
2.Атасы Арғынға не ұстатты?(тырнауыш)
3.Атасы шөпті немен шапты?(шалғы)
4.Шөпті неге тиеді? (арба)
5.Арғынның әкесі қол шалғымен шөп шаба білу ді не дейді? (өнер)
Сөзжұмбақтан шыққан сөз нені білдіреді екен?
«Тоқым қағар» Жас адам алғаш жолға шыққанда жасалатын дәстүрлі бас
қосу.
Бұл сапарға шыққан жігіттің тоқымы жерде қалмасын, ат-көлігі аман келсін
деген жақсы тілек білдірудің белгісі.
Тоқым қағу:
Баланың «бәсіре» ғып ен салған құлыны да арқалы ат болып шыға келеді.
Бала осы бәсіремен бірінші рет алыстау сапарға шыққанда әке - шеше
баласының тоқым қағарын өткізеді. Бұл – ақ ниетпен, адал атқарылатын
міндет: ұл өсірген қазақ бұдан атттап өткен емес. Мұнда тізгін мен
шылбырға баланың өзі ие. Өз бетімен бір жұмысты бітіргелі не көмектескелі
кетіп барады. Бұның өзі бір есептен еркелікті қоятын естіліктің алды.
Былайша айтқанда, тоқым қағу – баланы еңбекке баулудың, қазақша
тәрбиенің басы.
Концептуалдық кесте
Атас
ы
Арғы
н
Әкесі
Әжесі
-Ата,мені ала барасыз ба?
-Атаңа,қолғабыс жасай аласың ба?
-Шөп шабуға мені де он екі
жасымда үйреткенсіз
-Арғынның атасы,бүгін пішенің әрі
14
құнарлы,әрі қомақты сияқты....
Сергіту сәті «Шөп шабу»
Шөп шабуға барайық
Шалғымызды алайық
1,2,3 шөпті қане шабайық,
Жинап оны басайық
Қорытынды
-Мәтінде қандай мақал бар? Мағанасын түсіндіру.
«Өнерді үйрен де жирен».
«Жалғастыр» ойыны
1.Еңбегі аздың,(өнбегі аз)
2.Еңбектің наны тәтті,(Жалқаудың жаны тәтті)
3.Ердің атын ( еңбек шығарар)
4.Бейнетің қатты болса, (Татқаның тәтті болар)
5.Бейнетсіз (рақат) жоқ.
Үйге тапсырма
206-207 беттер, мазмұндау.
Рефлексия
Русский язык в национальной школе
Мейрманова Ботагоз Олжабаевна
учитель русского языка и литературы
КГУ «Лицей-интернат «Лицей-интернат «Білім-инновация
№ 2» управления образования Карагандинской области
Русский язык в Казахстане сохраняет свою информационную ценность и коммуникативную комфортность и в
новых условиях, когда современная языковая политика в Казахстане выдвигает на первый план казахский язык
как государственный, однако русский язык продолжает стабильно функционировать в качестве официального,
поскольку на нем говорит 84, 8 процента населения республики. «..прекрасное владение русским – это наше
богатство, которое потерять крайне неразумно. Мы говорим и ведем документацию на русском, потому что
сегодня этот язык знают все казахстанцы. Поэтому именно русский язык объединяет нашу нацию, всех граждан
нашей страны».
Основная цель обучения русскому языку казахов и других лиц нерусской национальности – помочь учащимся
овладеть знаниями о русском языке и его богатствами, вооружить учащихся умениями и навыками свободного
пользования устной и письменной речью.
Мы хорошо понимаем, что язык народа – это способ мышления. И постижение языков разных народов
расширяет горизонты мышления. В реалиях современности цель учителя-словесника не только в том, чтобы
дать знания, но и формировать у учащихся посредством обучения русскому языку интерес и уважение к другим
народам.
Важность предмета «Русский язык»
определяется необходимостью создания условий для развития у учащихся четырех видов речевой деятельности
(аудирования, говорения, чтения и письма).
Изучение предмета «Русский язык»
способствует:
- формированию навыков слушания, чтения и понимания
текста, говорения и письма;
- пополнению словарного запаса коммуникативной лексики русского языка;
- развитию коммуникабельности, диалогической и монологической речи;
- развитию умения работать в паре, в группе, выполнять различные роли (лидера, испол-нителя);
- получению первоначальных знаний о разделах русского языка (лексике, грамматике, орфографии и
пунктуации);
- развитию уважения к культуре народов многонационального Казахстана и других стран.
Предмет «Русский язык» способствует развитию навыков общения, создавая стимулирующую и
поддерживающую среду, в которой поощряется и ценится коммуникация в различной форме и где учащиеся
уверенно выражают свое мнение.
Значительное внимание уделяется осуществлению связи с родным языком при обучении русскому
языку и считаю эффективным перевод текстов и хоровое проговаривание слов со специфическими русскими
звуками. В проговаривании русских звуков большую помощь могут оказать качественная аудиозапись или
видеофильмы. Таким образом, тщательный подбор дидактического материала, интересных заданий творческого
и поискового характера помогают воспитывать у учащихся интерес к изучению русского языка, развивают
творческие способности, формируют умения и навыки учебного труда и потребности самостоятельно
пополнять свои знания. Язык-наше бесценное наследство, с ним мы не расстаёмся на протяжении всей жизни,
поэтому нельзя быть безразличным к тому, как мы пользуемся языком, как выражаем свои чувства и мысли, как
ценим родное слово. Этому мы должны научить и своих учеников.
15
