22
ДАМУ МАҚСАТТАРЫНДАҒЫ ӘРІПТЕСТІКТІҢ
НЕГІЗДЕМЕЛІК БАҒДАРЛАМАСЫ, ҚАЗАҚСТАН, 2016-2020
нылған ДӘНБ-тің түпкі нәтижелері үшін Үкіметтің
мүдделілігі мен жауапкершілігін арттыру;
•
Шығындардың тиімділігі тәсілдемесін қолдана
отырып және бизнес-үдерістерді жақсарта оты-
рып, басымдықтардың аз саны бойынша қо-
мақтырақ нәтижелерге жету қағидасына қатысты
бұлжымастық таныту;
•
Білімдерді басқаруды, Шығыс-Шығыс/Оңтүстік-
Оңтүстік ынтымақтастығын, үшжақты ынты-
мақтастық пен нетворкингті елдің ауқымында да,
одан да кеңірек аймақтық және жаһандық фор-
матта да нығайту.
ҮКІМЕТТІҢ МҮДДЕЛІЛІГІ МЕН
ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ЖӘНЕ ДӘНБ
БАСЫМДЫҚТАРЫН БІРГЕ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ:
Үкіметтің БҰҰ аясындағы даму бағдарламаларын-
дағы, соның ішінде, Үкіметтің
тарапынан ДӘНБ-
ті жүзеге асыруға қаржыландыруды бірге тарту-
дағы мүдделілігін, жауапкершілігін және шынайы
берілгендігін нығайтуға ерекше назар аударылмақ
(ІІІ-Тармақты да қараңыз). Негізгі екпін даму мақсат-
тарындағы көмектен даму мақсаттарындағы әріпте-
стікке қарай ығысқан соң Үкіметтер әдетте қаржы-
ландыруда, жүзеге асыруда және мониторингте
анағұрлым белсенді рөл атқарады. Осы тұрғыдан
БҰҰ МжБ саласындағы әлеуетті нығайту бойынша
нақты жәрдем көрсету үшін бұл мақсатта ұлттық
мониторинг пен бағалау жүйелерін пайдалану өте
маңызды болмақ.
Қазақстан қазірге дейін, атап айтқанда, 2011 ж. бері
даму саласындағы ауқымды бастамаларды бірге
қаржыландыруда елеулі алға басты. Мысалы, Се-
мейдегі жергілікті мемлекеттік
басқаруды жетілдіру
мен МДМ-ды ілгерілету бойынша БҰҰ-ның бірле-
скен бағдарламасы Үкімет 11,7 млн. АҚШ долла-
ры мөлшеріндегі жобаның жалпы құнынан 9,8 млн.
АҚШ доллары мөлшерінде қаржыландыруды қамта-
масыз еткен бірінші ірі жоба болды.
Бұл Семей моделінің табыстылығының ең маңызды
элементтерінің бірі болып, осы модельдің 1.1-Та-
рауда көрсетілгендей Үкіметтің қосқан үлесі жал-
пы 17 млн. долл. сомасының 13,2 млн. долларын
құраған Қызылорда мен Маңғыстаудағы ірі меке-
меаралық бағдарламаларда жергілікті және ұлттық
даму мәселелерінде БҰҰ-ның одан кейінгі көмегі
үшін жаңа шектеме ретінде пайдаланылуына жәр-
демдесті. Оған қоса, БҰҰ Даму бағдарламасы мен
Үкіметтің арасындағы Өзара түсіністік туралы мемо-
рандум бірге қаржыландыру
бойынша келіссөздер
үшін қажетті алаңқайды құруға көмектесті. Қосымша
қаржыландыруды тарту үшін жеке салалық министр-
ліктерге бюджеттен тыс қаржыландыру іздеп Үкімет-
ке жүгінуге мүмкіндік беретін Стратегиялық сабағат-
тық кеңес құрылды.
23
ДАМУ МАҚСАТТАРЫНДАҒЫ ӘРІПТЕСТІКТІҢ НЕГІЗДЕМЕЛІК БАҒДАРЛАМАСЫ, ҚАЗАҚСТАН, 2016-2020
БҰҰ ЖҮЙЕСІНІҢ СТРАТЕГИЯЛЫҚ
ЖАЙҒАСЫМЫ:
Сонымен бір уақытта, БҰҰ жүйесінің стратегиялық
даму саласындағы, соның ішінде, толассыз тақы-
рыптар мен көпсалалы мәселелердегі орасан зор
тәжірибесі тиімді есеп
беру тетіктерінің кешенімен
нығайтылады. Атап айтқанда, ол даму саласындағы
мақсаттарға жәрдемдесу мақсаттарында ұлттық
және аймақтық институттармен, үкіметтік емес және
азаматтық ұйымдармен, талдама орталықтарымен,
ғалымдармен, БАҚ және жеке меншік сектормен
стратегиялық әріптестіктер құрып, оларды кеңейту-
ді және, сонымен бірге, саяси ықтиярды да жұмыл-
дыруды ұсынады. Горизонталды
байланыстарды да
(ұлттық деңгейдегі институттар арасында), верти-
калды байланыстарды да (ұлттық және суб-ұлттық
деңгейлердің арасында) тереңдету бойынша түрлі
агенттіктердің тәжірибесі пайдаланылатын болады.
Және, ақырында, БҰҰ-ның кең танымалдығы мен
беделі оның әйгілі риясыздығы мен біріктіру қа-
білетімен толықтырылады. Атап айтқанда, БҰҰ Қа-
зақстанның халықаралық міндеттемелерінің орын-
далуына мониторинг жүргізіп, оған жәрдемдесе
алады. Іс жүзінде, БҰҰ Үкіметпен және азаматтық
қоғаммен барлық деңгейлердегі әріптестіктің негізі
ретіндегі сенімді тереңдетуге жәрдемдеседі. Оған
қоса, қызметінің барысында БҰҰ тек Қазақстанға
әлемдік жетістіктерді әкеліп қана қоймай, Қа-
зақстанның маңызды
жетістіктерін де әлемге жет-
кізуге әрекет жасайды.
Бұл іргелі жүзеге асыру құралдары қазір жасалып
жатқан үйлестіру тетіктері арқылы ДӘНБ-ті жүзеге
асыру барысында одан әрі жетілдіріледі (IV-Тар-
мақты да қараңыз). БҰҰ ЕК бірлескен бағдарлама-
ларды тиімді түрде жасауға және мекемеаралық
ынтымақтастыққа ұмтылады және БҰҰ Стандартты
оперативті процедураларының неғұрлым келісті әрі
орынды элементтерін қолдана отырып, ресурстар-
ды жұмылдыру және анағұрлым үйлесімді тәсілде-
мелерді қолдану мүмкіндіктерін зерттейді (IV-Тар-
мақты да қараңыз).
Тұтас алғанда, БҰҰ ТДМ мен «Қазақстан 2050»
мақсаттарын жүзеге асыру үшін инновациялық,
неғұрлым өзекті әрі заманауи білімдер мен тәжіри-
бенің кешенін құрайтын әріптестіктің мықтырақ
әрі анағұрлым стратегиялық және бағытталған күн
тәртібін ұсынатын болады. БҰҰ жүзеге асыратын
нәтижелер мен іс-шаралар
қысқаша төменде си-
патталған; нәтижелер мен ресурстардың шектері A
Қосымшасында, ал жеке агенттіктердің әрбір түпкі
нәтиже аясындағы салымдары В Қосымшасында
келтірілген.
2.2. 1-БАҒЫТ:
ТЕҢСІЗДІКТЕРДІ ҚЫСҚАРТУ
ЖӘНЕ АДАМ ДАМУЫН
ЖАҚСАРТУ
Түпкі нәтиже 1.1:
Халық үшін, оның ішін-
де, әлеуметтік тұрғыдан осал және бейбе-
рекет тұлғалар мен топтар үшін кешенді
сапалы әлеуметтік қызметтерге (денсау-
лық, білім алу, әлеуметтік қорғау, құқық
және т.б. саласында) жақсартылған тең
қол жеткізу мүмкіндігі.
Түпкі нәтиже 1.2:
Экономиканы әрта-
раптандыру жұмыссыздарға, жастарға
және әлеуметтік тұрғыдан осал әйелдер
мен еркектерге лайықты еңбек ету мүм-
кіндіктерін қамтамасыз етеді.
Түпкі нәтиже 1.3:
Экожүйелер және та-
биғи ресурстар қорғалуда және тұрақты
түрде пайдалануда, ал елді мекендер та-
биғи және антропогендік апаттар мен
климаттың өзгеруіне тұрақты.
«ҚАЗАҚСТАН 2050»
СТРАТЕГИЯСЫНЫҢ МАҚСАТТАРЫ:
•
Жұмысқа орналасу мүмкіндіктері жақсы жоғары
білімді, дендері сау және қорғалған адамдардан
тұратын адамзат капиталының мықты базасы
•
Елдің тиімді ұзақ мерзімді дамуына жәрдемде-
сетін энергия ресурстарының тиімді,
тұрақты
және әртараптандырылған базасы
•
Ауасы, суы мен жері таза, биоәртүрлілігі бай
және табиғи ресурстарын жаһандық климаттың
өзгеруінен туып отырған қауіп-қатерлердің ал-
дында тұрақты түрде пайдаланатын гүлденген ел
•
Теңдестірілген және тиімді қалалар мен аумақтар
экономикасы
•
Аясында бәсекеге қабілетті кәсіпкерлер елдің та-
биғи ресурстарын тиімді әрі тұрақты түрде пай-
даланатын әртараптандырылған ғылымды қажет
ететін экономика
