87
бӛлу, проблеманы талдау, топ алдында шешімін айту. Ойын арқылы студенттер
нені меңгереді:
1. Студенттер нақты қызмет тәжірибесін меңгереді.
2. Студенттер тек бақылаушы ғана емес, ӛздері қатыса отырып қиын
мәселелерді ӛз бетінше шеше білуге үйретеді.
3. Оқу процесінде алған білімді нақты істе қолдана білуге мүмкіндік
береді.
4. Студент әрекетіне негізделген оқу кӛлемін басқарады.
5. Уақытты үнемдеуге үйретеді.
6. Студенттер үшін психологиялық жағымды.
7. Ойын барысында шешім қабылдау студенттерден аса жауапкершілікті
талап етеді.
8. Студенттер үшін қауіпсіз.
9. Кейде қарапайым оқу қызметімен салыстырғанда кӛп уақыт мӛлшерін
алады.
10. Ойын материалдары дәстүрлі оқу материалдарымен салыстырғанда
күрделірек.
11. Кейбір ойын түрлерінде қатысушылардың саны шектеулі.
12. Ойын нәтижесі, ӛз жетістіктері, әсерлері, алған білімі, дағдысы жӛнінде
студенттер ата-аналарымен, ӛзге студенттермен, оқытушылармен кӛбірек
әңгімелеседі, кітапханада ӛз бетімен іздене білуге, қажетті материалдарды
іріктей білуге үйренеді.
Әр оқытушы технологияның нәтижесін дұрыс болуы үшін мынандай
жағдайларды ескеруі қажет.
1. Әр ойынның тәрбиелік, білімділік, дамытушылық маңызын алдын-ала
жете түсініп, оның балаларға қандай нәтиже беретіндігін анықтау
2. Ойын
жүргізетін орынның мүмкіндігі, ойын жабдықтарының
эстетикалық талаптарға сай болуы, алдын - ала әзірлеу.
3. Топтағы студенттердің жас, психологиялық ерекшеліктеріне, білім
деңгейлеріне, сӛздік қорына сәйкес келуі.
4. Ойын кезіндегі қозғалыс, техникалық қауіпсіздіктен қамтамасыз ету.
5. Ойынның, сабақтағы ойын элементтерінің студенттердің ынтасын
тартып, пәнге деген қызығушылығын арттыруға бағытталуы.
Дәстүрлі оқыту мен интербелсенді оқудың айырмашылықтары:
- Дәстүрлі білім беру - білімді жинақтауға негізделеді. Оқыту, үйрету,
білім беру.
- Интербелсенді оқу - білімді ӛздігімен игеруге негізделеді. Оқу, үйрену,
білім алу.
Шығармашылық тақырыбымның мақсаты - «ӛмір бойы азық боларлықтай
білім беру» емес, «ӛмір бойы ӛздігімен үйрену» және ойын арқылы білімге
деген ынта-зейіндерін, қызығушылықтарын тудыру талабы болып табылады.
Яғни, бұл жерде оқытушы - білімге апаратын жолды нұсқаушы, ол тек қажет
кезде ғана білім алушысына жәрдемдеседі, сұрақ қояды, тапсырма береді,
ақпарат ұсынады, білім алушыға оңтайлы жағдай жасайды. Сәйкесінше, білім
88
алушы - ӛзінің қабілеттілігі деңгейінде ізденеді, теориялық және практикалық
ресурстарды нормативтік-құқықтық актілерден, БАҚ-нан, әдебиеттерден оқу
арқылы ойына тоқып, ӛзіне оңтайлы жағдайда ақпаратты жеткізеді. Яғни,
қазіргі технологиясы дамыған қоғамда білім алушы ӛз ой-ӛрісін кеңейтіп, білім
ордасында жасалып жатқан оңтайлы жағдайларды пайдаланып, ӛз-ӛзін болашақ
маман ретінде бағыттайды. Сонымен қатар студенттердің танымдық
қызығушылықтарын ақпараттандыру ізденіске бағыттай отырып, қазіргі
ӛзгермелі қоғам жағдайында ӛзіндік белсенділік кӛрсете алатын, қажетті білім-
білік дағдыларымен қаруланған, талғамы терең, жан-жақты дамыған дара тұлға
қалыптастыру болып табылады.
Бұл шығармашылық тақырыпты алудағы критерийлер:
1.Динамикалық ӛзгерістер - қазіргі әлем дамуының негізгі ерекшелігі. Бұл
деген сӛз мынадай мағынаға саяды: қазіргі дамыған заманда ақпараттық
ресурстардың үнемі ӛзгеріп, жаңаланып, жоспарланып отыруы.
2. Әлеуметтік ерекшеліктер: қоғамдағы тұлға рӛлінің ӛсуі, адам
қоғамының қызмет кӛрсету қоғамына айналуы, гендерлік саясаттың дамуы.
3. Интеллектуалдық
ерекшеліктер: адам миының мүмкіншіліктерін
бұрынғыдан тиімді пайдалану, «ӛз мүмкіншілігінді кӛрсете біл» идеясының кең
етек алуы.
4. Білім жүйесіндегі ерекшеліктер: адам енді ӛндірістің элементі емес,
оның басты құндылығы мен артықшылығына айналуда, ақпараттың ішінен
ӛзіне қажеттісін таңдап, оны пайдалану, проблемаларды шешу және шешім
қабылдау.
Интербелсенді оқыту технологиясын меңгеруде білім алушылар
тӛмендегідей құндылықтарды үйренеді:
- Терең ойлануға;
- Ақпаратты ӛздігімен түсініп, оны таразылап, оның ішінен керектісін
таңдап алуға;
- Ақпаратты жан-жақты талдауға;
- Ӛздігімен жаңа түсінік пен білім құрастыруға;
- Пікірталастарға қатысып, ӛз ойы мен пікірін дәлелдеуге;
- Ӛз ісі мен ӛмірлік жағдайларына жауапкершілікпен қарауға;
- Басқалармен тиімді қарым-қатынас құруға.
Интербелсенді оқыту технологиясын пайдалану мынадай әрекеттер
арқылы жүзеге асырылады:
Бірлескен жұмыстар (топтық, жұптық)
Жеке және бірлескен ізденіс пен зерттеу жұмыстары
Ситуациялық және рӛлдік ойындар
Ақпараттың әртүрлі кӛздерімен жұмыс жасау (кітап, лекция, интернет,
БАҚ-ры, құжаттар, сауалнамалар, мамандар арқылы)
Бұл мәселені тағы да нақтылай түсетін болсам, білім алушылар оқуды
аяқтағанда мынадай құзыреттіліктерді меңгере алады:
1. Мәселелерді шешуге дайын болуы.
2. Ӛзіндік субъективтік пікірі мен ой-жүйесін қалыптастыра алуы.
89
3. Қоғам мүшелерімен еркін қарым-қатынаста бола алуы.
4. Ӛзін тұлға және маман ретінде сезіне алуы.
Әдебиеттер:
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы, 30.08.1995 жыл
2. Білім туралы Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі №
319 заңы.
3. Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан-2030» (Ел Президентінің Қазақстан халқына
жолдауы) Алматы. «Білім баспасы», 1998, 96 бет.
ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ РАЗВИТИЕ УЧИТЕЛЯ В СИСТЕМЕ
НЕПРЕРЫВНОГО ОБРАЗОВАНИЯ
Шайхина А. Б.,
преподаватель специальных дисциплин,
Индустриально-экономический колледж имени академика
Г. С. Сейткасимова, г. Астана, almira.schaihina@mail.ru
Главной фигурой в осуществлении любых преобразований в системе
образования является учитель. Современный учитель - это учитель
профессионал, успешный и компетентный. Современному обществу требуется
новый
тип личности-эффективной, целеустремлѐнной, ответственной,
успешной деятельности. В тоже время учитель выступает как творец
педагогического образования, его идеологии, содержания и технологии.
Преобразования в системе образования Казахстана, нашедшие отражение в
Законе Республики Ка¬ахстан «Об образовании», Концепции образования
Республики Казахстан до 2015 г., Государственной программе развития
образования Республики Казахстан на 2011-2020 гг., требуют ответственного
включения всей педагогической общественности нашей страны в процесс
создания новой модели шко¬лы Казахстана[2].
Современный этап развития образования характеризуется интенсивным
поиском новых технологий обучения и воспитания. Этот процесс обусловлен
рядом противоречий, главное из которых - несоответствие традиционных
методов и форм обучения и воспитания новым инновационным тенденциям
развития системы образования в нынешних социально-экономических условиях
развития общества. Необходимо формирование личности, способной к
творческому, самостоятельному определению своей деятельности, к
саморегулированию, которое обеспечивает достижение этой цели. Обществу
необходим человек, умеющий работать на результат, способный к
определенным,
социально-значимым
достижениям.
Именно
поэтому
личностная направленность образования, сегодня является одной из основных
тенденций развития образовательных учреждений, а на первый план
образования выступает задача реализации принципа активности в обучении:
создание условий для выявления и развития способностей студентов, развитие
Достарыңызбен бөлісу: |
