16 наурыз 2017 жыл.
№32-33 (5382)
www.almaty-akshamy.kz
15
ОЋИ ОТЫРЫЃЫЗ
Бала кљнiмiзден есiмiзде ћалѕан спорттыћ
гимнастика кiлдерi – Лариса Латынина,
Ольга Корбуттарды ќлi џмыта ћойѕан жоћпыз.
Бџлар сол 70-жылдары Кеѓес одаѕыныѓ атын
дљркiретiп тџрѕан тарланбоздар едi.
«Боинг 747-212 В» –
ћонаћљй
Швед компаниясына тиесiлi атал-
мыш џшаћ 2002 жылы банкротћа
џшырауына байланысты Стокгольмдегi
Арланд ќуежайыныѓ кiреберiсiне
ѕажайып ћонаћљй – бастырма ретiнде
орналастырылды.
Џшаћтыѓ iшiнiѓ бќрi тљгелiмен ћайта
жндеуден тiп, 29 блмеден тџратын
салондары дезинфекцияланды.
Ћалыпты б лмелердiѓ к лемi – 6 шаршы
метр. Еѓ ћымбат жќне зќулiмi – џшћыш-
тардыѓ кабинасы. Онда тiптi, ќжетханаѕа дейiн
бар. Ћалѕан ћонаћтар љшiн џзына бойы
дќлiздерде де сапалы ћызмет к рсетуге
болады. Џшћыштардыѓ кабинасынан ќуе-
жайдыѓ сџлулыѕын тамашалауѕа болады.
Басћа б лмелерден џшу алаѓын ћызыћтай
аласыз. Ќрбiр б лмеде бар жаѕдай жасалѕан.
Арнайы теледидардан рейстердiѓ џшу кестесiн
к рiп отырасыз. Ћонаћљйде кофе жќне сќндiк
бџйымдар сататын дљкен орналасћан.
Ѕалымдар тќжiрибеге ћа-
тысушылардан жџмыста,
теледидар, компьютер ал-
дында, ћонаћта, љйде ћанша
уаћыт ткiзетiнiн сџрайды.
Зерттеушiлер сондай-аћ, ћа-
тысушылардыѓ глюкоза
деѓгейiн де тексерiп крдi.
Биылѕы жылы он жыл
ткен соѓ зерттеулердiѓ
ћорытындысын шыѕарды.
Ѕалымдар ћант диабетi жќне
ћан тамырлары аурулары мен
оѕан ћатысушылар арасынан
бќлендей жеткiлiктi дќлелдер
таба алмады. Зерттеу автор-
лары жџмыс љстелiнде отыру
мен љздiксiз теледидар ћарап
отырѕан адамныѓ арасында
љлкен айырмашылыћ бар
екенiне тоћталды. Бiрiншi
жаѕдайда, яѕни, теледидар
крiп отырѕан адам кп
иiлмей, тамаћты да кбiрек
пайдалануы мљмкiн. Ал екiн-
шi жаѕдайда, љстелде ком-
пьютермен жџмыс iстеп
отырѕан адамныѓ миы те
тыѕыз жџмыс iстейдi.
Жалпы, отырып жџмыс
iстейтiн адамдардыѓ кп
ћорћынышћа бой алдырма-
ѕаны абзал. Бџл аса ћауiптi
емес. Зерттеушiлердiѓ ћоры-
тындысы бойынша аталмыш
тќжiрибеге ћатысћандар кп
отырып жџмыс iстейтiндер
болѕанымен, олардыѓ кбi
кљн сайын 45 минут жаяу
жљретiндер болып шыћты.
Отырып жџмыс iстеу
мiрiѓiзге аса ћауiп
т ндiре ћоймайды
Сидней университетiнiѓ ѕалымдары осылай деп
сендiредi. Бџл жнiндегi зерттеу 1998 жылдан берi
жалѕасып келедi. Оныѓ жџмысына ћатысушылар –
ерiктiлер (олар 10 мыѓѕа жуыћ адам) кеѓседе жџмыс
iстейтiндер жќне џдайы компьютер алдында
отырѕандар.
Мќмпќси артыћ
майдан арылтады
ЋАЙРАН, КОРБУТ!..
Солардыѓ бiрi – Ольга Корбут 1972
жылы ткен Мюнхен Олимпиадасынан
кейiн кеѓiнен танымал болып едi. Бџдан
кейiн ол Монреальда ткен Олимпиада
да топ жарып, таѕы да алтын мен кљмiс
медаль иелендi. 17 жасында Мюнхен
Олимпиадасында Кеѓес одаѕына алтын
алып берген ол айрыћша талантты, бџл
салаѕа зiндiк згерiс алып келген гим-
насшы болатын.
Ендi, мiне, 1991 жылы Америкаѕа
ћоныс аударѕан гимнасшыныѓ ћазiргi
жаѕдайы кљрт нашарлап кеткен. 61
жастаѕы спортшы едќуiр ћиыншылыћ-
тарды бастан кешiп, ћаржы тапшылыѕына
кез келiп отыр.
Спортшы арнайы аукционда бес
Олимпиадада ћанжыѕалаѕан алтын,
кљмiс медальдарын жалпы саны 335 мыѓ
долларѕа саудалады.
Беларусьта туып-скен ќйгiлi гим-
насшыныѓ 27 аћпандаѕы аукционда бiр
алтын медалi онлайн саудада 66 мыѓ дол-
ларѕа баѕаланды. Корбуттыѓ бџл ћа-
дамын ресейлiк БАЋ «Медальдар Кор-
бутты аштыћтан ћџтћарды» деп жазды.
Ћайран, Корбут!..
Мадрид университетiнiѓ ѕалымдары мыѓдаѕан
ерiктiлерге эксперимент жљргiздi. Ћатысушыларды љш
топћа блген. Бiрiншici – жыл бойына диетаѕа
отырѕандар, екiншi мен љшiншiсi де жалпы тамаћ
таѓдамаѕандар. Оныѓ iшiнде љшiншi – топтаѕылар 30 гр.
шоколад жеудi даѕдыѕа айналдырѕан.
Бiр жылдан кейiн шоколад
жегендер артыћ майдан арылѕаны
аныћталды. Испандыћ диетологтар
мен физиологтар тќжiрибесi
шоколадты тџтынѕандардыѓ тек
артыћ салмаћ тастап ћана ћоймай,
бџлшыћ еттерiнiѓ жџмысы кљшей-
iп, дене бiтiмi сџлулана тљскенiне
к з жеткiздi.
Бџл таѕам, негiзiнен, ћџнарлы
болып есептеледi. Сондыћтан
арыћтаймыз деп оны ћалай болса
солай пайдалануѕа да болмайды.
*зiѓдi- зiѓ алдаудыѓ ћажетi жоћ.
Оныѓ да з ћолданылу тќртiбi бар.
Сондыћтан мынандай мќселелер
ћаперiѓiзде болсын деп ескертедi
диетологтар.
Егер салмаћ тастаѕыѓыз келсе,
шоколадты дќрi ретiнде тќулiгiне 30
граммнан артыћ тџтынуѕа бол-
майды. Бџл ретте нiмнiѓ сапасына
жќне ћџрамына ћарау керек. Оны
тљнде, ќсiресе, жатар алдында
жеуге болмайды. Олай болѕан
кљнде жљйке жљйесiнде аћау
тудыруы ќбден мљмкiн.
Егер дџрыс пайдаланса, бџл
тќттi таѕам мидыѓ жџмысын
жетiлдiрiп, кѓiл-кљйiѓiздi
ктерiп, ренiштерiѓiздi
тезiрек џмыттырып,
адамныѓ жан дљниесiн
нџрландырып жiберетiн
крiнедi.
Ќдетте бауыры ауыратындарѕа
тќттi таѕам пайдалануѕа болмайды.
Алайда, ол бауырдыѓ ћан айналы-
мын жаћсартатын к рiнедi. Бауыр-
дыѓ жауы – алкогольдi iшiмдiктер
екенi белгiлi. Дейтџрѕанмен, аздап
ћана коньяк пен шампанныѓ дќмiн
татћанда шоколадтан бiр тiстесеѓiз,
жетiп жатыр. Ал ендi шоколадты љй
жануарларына бере к рмеѓiз. Олар
оны ћабылдай алмайды.
Беттi ќзiрлеген – Ћ.ИМАН