441
Open access:
http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/
годах, который, в конце концов, привел к инфляционному кризису в США в 1970-х годах
и долговому кризису 1980-х годов.
Сегодняшняя ситуация усугубляется тем, что в условиях глобализации мировой
экономики наблюдается дисбаланс финансовых показателей ведущих экономических
центров мира. Так, беспрецедентный дефицит платежного баланса США достигает 5,7%
ВВП или более 1,5% мирового ВВП. Такая ситуация опасна неприятностями для страны,
выпускающей главную валюту мира – то есть резервную валюту, и может привести к
беспорядочному падению курса доллара, что, в свою очередь, вызовет хаос на всех
финансовых рынках.
В условиях сохраняющейся напряженности на мировых финансовых рынках
бумажные активы, включая акции и американский доллар, дешевеют.
Чтобы спастись от убытков, инвесторы покупают биржевые товары - золото, нефть,
и металлы. Цены на них достигли рекордных значений, и в последнее время меняются
едва ли не ежедневно. Как, впрочем, и котировки отдельных валют, в то время как для
других это оборачивается антирекордами. Отмечаются очередной скачок цен на товары и
падение курса доллара на мировых биржах.
Страна, валюта которой имеет международный статус, то есть в значительных
объемах сосредоточена в руках иностранцев, получает эмиссионный доход в виде
разницы между номинальной стоимостью денежных знаков и фактическими издержками
изготовления.
Однако, в настоящее время доля доллара США в глобальных золотовалютных
резервах упала с уровня в 80% в середине 1970-х годов до 65 %. Сюда надо добавить и
характерный американской экономике процесс «двойного дефицита», т.е. если к дефициту
федерального бюджета США прибавить дефицит платежного баланса, то образуются так
называемые «двойные дефициты.
Прогнозируя долгосрочную динамику индекса курса доллара, надо отметить, что
20% падение взвешенного с учетом торговли курса доллара – крупнейшее как минимум за
последние 30 лет. Оно стало возможным благодаря сочетанию двух факторов:
волатильности валютного курса американского доллара и прекращению роста
взвешенного курса доллара относительно остальных валют. Такое затяжное снижение
происходит впервые. Возможно, дело в сокращении «зоны доллара» и перестройки
глобальной валютно-финансовой системы.
В связи с существующими серьезными проблемами на мировом финансовом и
валютном рынках вопросы обеспечения устойчивости обменного курса казахстанского
тенге и стабильности финансового сектора страны являются задачами первостепенной,
стратегической важности.
Список использованных источников
1. Программа Национального банка Республики Казахстан «Пошаговый план
улучшения качества активов банков второго уровня РК»
2. Н. Рамазанов. Под знаком реформирования. // Деловая неделя. №9(1034), 8 марта
2013г., с.4
442
Open access:
http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/
Шағын және орта бизнес субъектілерін несиелеу жолдарын дамыту
Аяғанов М.Ж.
Алматы экономика және статистика академиясы
E-mail: Gjandossova
@mail.ru
Қоғамдағы әлеуметтік дағдарысты кәсіпкерлер тобын қарастырмай жою қиын.
Дүниежүзілік тәжірибесі бұл ақиқатты дәлелдеді. Кәсіпкерлер еркін экономикада гүлдене
алғанда ғана әлеуметтік-экономикалық, саяси тұрақтылық жағдайында сеніммен айтуға
болады. Әрбір кәсіпкер өз ісін бастау үшін мемлекет тарапынан бірдей дәрежеде жәрдем
алуға құқықты. Ал, мемлекет әрбір кәсіпкермен қарым-қатынас жасап, қолдау мақсатында
тиісті салалық құрылымдарын орнықтырады. Осыған орай ғалымдар шағын кәсіпкерлік
нысандарын дамытудағы ұйымдастырушылық, өндірістік, құқықтық, қаржылық және
экономикалық қарым-қатыныстардың үлгісін ұсынады.
Шағын және орта бизнесті несиелеуді қолдауда кешендік көзқарастың қажеттілігі
ұзақ мерзімдік тұрақтылықтың кепілі бола алады. Әрбір кәсіпкердің іс-әрекеті мен
жағдайы әрқалай.
Мемлекеттік қолдау мен реттеуді бір ізді әлеуметтік әділеттік әлеуметтік әділеттік
принципі орнығуы тиіс. Шағын және орта бизнесті несиелеуді өзінің дамуына байланысты
алғышарттар мен мүмкіндіктерге қарай ырғақты дами отырып, әрдайым мемлекет
тарапынан қолдауға мұқтаж.
Олар:
–
тұтынушылық тауарлар мен қызметтер ассортиментін көбейту және өндіріс
көлемін ұлғайту;
–
халыққа қажет тауарлар мен қызметтердің өндірісін шұғыл ұйымдастыру;
–
экономиканың мемлекеттік секторының тиімсіз өндірісін (аз сериялы, бөлшек)
қолға алып, өнім шығару және осының есебінен ірі кәсіпорындар қызметінің тиімділігін
арттыру;
–
қосымша әрі көмекші өндірісті жандандыру;
–
нарық сұранысына ыңғайлы және шұғыл жұмыс істейтін өнім түрлерін шығару
арқылы қоғамдық өндірістің көлемін ұлғайтып, халықтың әл-ауқатының артуына ықпал
ету;
–
жаппай жұмыссыздықты ауыздықтауға көмектесу;
–
экономикадағы бәсекелестікті дамыту тағы басқалар жатады [1].
Сонымен қатар, біздің ойымызша, шағын кәсіпкерлікті Қазақстанда дамытудың
бірден-бір жолы – бұл салааралық шағын кәсіпорындар құру, аймақтық салалық
құрылымды жетілдіруде шағын кәсіпкерліктің ролін көтеру арқылы олардың арасындағы
сапалы біркелкі үйлестіру жұмыстарын ұйымдастыру, шағын кәсіпкерлікті дамыту
көрсеткіштерін қалыптастыру, нарықтық экономикасы тұсында көп деңгейлі шағын
кәсіпкерлікті дамытуды жеделдету шараларын дайындау жатады.
Шағын кәсіпкерлікті қолдауда кешендік көзқарастың қажеттілігі ұзақ мерзімдік
тұрақтылықтың кепілі бола алады. Әрбір кәсіпкердің іс-әрекеті мен жағдайы әрқалай
болғанымен, мемлекеттік қолдау мен реттеуді бір ізді әлеуметтік әділеттік принципі
орнығуы тиіс. Шағын кәсіпкерлік өзінің дамуына байланысты алғышарттар мен
мүмкіндіктерге қарай ырғақты дами отырып, әрдайым мемлекет тарапынан қолдауға
мұқтаж.
Шағын кәсіккерлікті мемлекеттік қолдау жүйесінің құрылымы үш деңгейде
қалыптасады.
–
республикалық деңгей;
–
аймақтық деңгей;
–
жергілікті деңгей.
