саласында өзін тек еуразиялық мемлекет және сенімді түрде
еуропалықтарға таңдау жасаған ел ретінде танытуда (мысалы,
Қазақстан Республикасының футбол командасының УЕФА-ға
енуі). ҚР-ның Еуропалық Одақпен әріптестігі тек қана мұнай-газ
саласы үшін ғана емес, барлық жағынан да пайдалы болып
табылады. Нақты айтсақ, білім саласында Қазақстанның
жоғары оқу орындары Еуропаның барлық дерлік елдерінің
ЖОО-мен кең ауқымды байланыстарды жүзеге асыруда.
Еуропаның ЖОО-да 20 мыңнан астам қазақстандықтар білім
алуда. Жаңа құрылған Назарбаев университетінің де дамуында
Еуропа елдерінен шыққан және білім алған ғалымдардың
әлеуеті айтарлықтай болмақ.
Сыртқы саясат және дипломатия әрқашанда елдің
әлеуеті мен қуатының көрсеткіші ретінде қала береді. Біз
қарқынды дамып келе жатқан көпұлтты еліміздің мүдделеріне
сай халықаралық аренада табысты өкілдік етудеміз.
Күн
сайын
шетелдердегі
қазақстандық
консулдар
жүздеген
азаматтарымызға
көмек
көрсетуде.
Дипломаттарымыздың біліктілігі арқасында белгілі саяси
қақтығыстар кезінде Қазақстан азаматтарын Египеттен және
Ливиядан, Сириядан шығынсыз шығаруға, 2012 жылдың
наурызында болған Жапониядағы Фукусима АЭС-інен сәуле
тарауы кезінде қазақстандықтарға қолдау көрсетуге мүмкіндік
туды.
Біздің еліміз дүние жүзіндегі 50 дамыған елдің қатарына
ену жөніндегі міндетін 2030 жылға дейін жүзеге асырамыз деп
жоспарлағанымен, бұл межені мерзімінен бұрын бағындыра
алды және қазіргі кезеңде әлемнің 30 мықты дамыған
мемлекеттерінің қатарына ену секілді асқақ мақсатты берік
қылып ұстануда.
Біздер
осы
жылдар
ішіндегі
бастан
өткізген
қиыншылықтардан халқын аман шығарып келе жатқан
Елбасшының саясаты нәтижесінде Қазақстанның ХХІ ғасырдың
ұлы
державаларының
біріне
айналатынына
асқақ
мемлекетіміздің жас әрі рухы биік өрендері ретінде өз
үлестерімізді қоса отырып, болашаққа үлгі боларлықтай
межелерге жететіндігімізге сенеміз және жас буын өкілі ретінде
еліміздің
сыртқы
саясаты
болашақта
төмендегідей
факторларды есепке ала отырып, жүргізілгендігі дұрыс деген
пікірімді білдіргім келеді:
Әлеуметтік-экономикалық
жағынан
дамыған
мемлекеттердің қатарына жетіп қалған еліміздің деңгейіне
бізбен бірдей тәуелсіздік алған бірқатар мемлекеттердің жетуі
316
әлі де арман күйінде болып отырғандығын халыққа ұғындыру;
2.
Қазіргі
кезде
жахандану
процесі
барысында
халықтардың ассимиляциялануы өте жоғары қарқынмен
жүруде. Осындай сыртқы ықпалдарды болдырмау мақсатында
қазақ халқының ұлттық-мәдени құндылықтарын ел ішінде және
шетелдерде насихаттауды одан әрі күшейте түсу.
Аталған мақаламызды қорытындылай келе, 20 жылдан
астам уақыт ішіндегі Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтың
басшылығымен жүргізіліп жатқан халықаралық жағдайдағы
сыртқы саяси бағыт өте нәтижелі және сәтті болды деп айтуға
толық негіз бар деп айта аламыз.
Ч.Ч. ВАЛИХАНОВ – РОЛЬ ЛИЧНОСТИ В ИСТОРИИ
КУЛЬТУРЫ
Бекишев Куандык Омарович - доцент
Кокшетауский университет им. Абая Мырзахметова
bekishev_kuandyk@mail.ru
,
Зубайраева Г.Б.
Кокшетауский государственный университет имени
Ш.Уалиханова
Во все времена личности играли немаловажную роль в
истории культуры народов, о чем свидетельствует творчество
потомков чингизидов. О значении сословия чингизидов в
казахской истории Президент страны пишет в книге « В потоке
истории»: «Именно представители сословия торе заложили
основы казахского государства. Высшее сословие в казахском
обществе представляли султаны. То есть потомки Чингисхана
– чингизиды. Они были самой влиятельной силой в казахском
обществе» [15, с. 52].
В утверждение этого реального бессмертия Шота
Валиханов составил родословное древо казахской ветви
чингизидов. Он вспоминает, как в разговоре со Львом
Николаевичем Гумилевым у великого из евразийцев возник
вопрос: '' Правда ли, что все казахи знают своих предков до
седьмого колена”, и по его просьбе перечислил их всех. Если в
первой пятерке снисходящей во времени ветви я могу назвать
своего отца Едриса, то далее следует его отец Макы (брат
Чокана) , дед – султан Чингис, прадед – хан Уали. Отцом Уали
является сам Абылайхан, а в двадцать первом колене наш род
317
идет от Джучи и, соответственно, восходит к Чингисхану''/
Размышляя о своих истоках, Шота Едрисович признается: «
Люди не выбирают себе родителей. Они рождаются чьими-то
сыновьями, чьими-то дочерьми, я считаю, что мне повезло.
Большинство моих предков прежде всего являлись истинными
сыновьями своего народа. В меру своих сил и я стараюсь быть
достойным их, - заключает Шота Валиханов» [15, с. 52]. Только
хочется добавить, что они же, в лице Чокана Валиханова, были
горячими поборниками дружбы между нашими народами –
казахами и русскими. Эта гуманная идея, являющаяся одним
из приоритетов внутренней политики Президента РК, нашла
свое воплощение в единстве народа современного Казахстана.
В этом мы видим созвучность идей Чокана с реалиями
современного Казахстана.
В наши дни актуальность дружбы и интеграции в
экономической, политической и культурной областях жизни
между республиками постсоветского пространства в рамках
ЕврАзэс становится реальностью.
Свидетельством тому является таможенный союз между
Республикой Казахстан, Российской Федерацией и Беларусью,
функционирующий с 1 января 2010 года и дающего свои
позитивные результаты для всех его участников, являясь
одновременно и предпосылкой для создания свободного
евразийского экономического пространства к 2015 году.
Хочется только добавить и призвать представителей
передовой интеллигенции поддержать этот реальный шаг
объединения усилий между республиками при полном
сохранении суверенитета их. Если заглянуть в истоки истории
Великой дружбы, то связи Казахстана с Россией уходят в глубь
веков.
Известно,
что
Россия
издревле
имела
заинтересованные отношения со среднеазиатскими и другими
восточными государствами, причем именно казахская степь
была связующим звеном между окраинами России и
среднеазиатскими оазисами., что Петр-1 назвал Казахстан
воротами и ключом в Азиатские страны.
С присоединением Казахстана к России в крае стало
распространяться и русское образование. Несмотря на то, что
царское правительство, стремясь русифицировать народы
национальных окраин открывало школы и другие учебные
заведения с целью подготовки кадров для своего колониально-
административного аппарата, обучение казахских юношей в
русских учебных заведениях имело и огромную положительную
сторону. Во-первых, совместное обучение в школах русских и
318
