Аз топ
Әдіс (метод)
Нашақорлық
Қатерлі мінез-құлық
СД
4
СД
8
Әлеуметтік норма
Шәует (ұрықтық сұйықтық)
ЖҚТБ
Зияндылықты азайту
Стигма
Тренинг
Қосалқы аурулар (оппортунистические заболевания)
Жауапкершілік
Пандемия
Қоздырғыш ферменттері (ферменты вируса)
– бір бірімен тығыз эмоцианалдық байланыста болатын 3 тен 15 адамнан тұратын
мінез-құлқы, мақсаты, арман ойы бірдей адамдар жиынтығы.
– (грек тілінде «таным» және «зерттеу жолы») - бір нақты шешімді қабылдауға
дағдыланған, біртекті әдістер жиынтығы.
– аурулар нашақорлықтан емдеуге қарсы туруға бейімін болдырмайтын
аурулар тобы.
– ауруды жұқтыруға мүмкіндіктің артуы, әдет болып қалған дағды.
Мұндай мінез-құлыққа еш сақтанбастықтан жыныстық қатынасқа түсетіндер және инені бірігіп
пайдаланған адамдар құрамы жатады.
– қан құрамында көп мөлшерде болатын және иммунды жүйенің қызмет жасауына өз
әсерін тигізетін жасушалар. ЖҚТБ жұқтырған адамдарда жасушалар құрамы азаяды және
біртіндеп жойылады. СД қан құрамындағы мөлшерін анықтап иммунды жүйенің қаншалықты
4
зардап шеккенін білуге болады.
– ақ қан жасушасы, иммунды жауапта үлкен рөл атқарады. Т-киллерлер деп атайды, СД
4
- жасушасының бұйрығымен АГ (бөгде) жасушасын іздеп тауып, жоюшы болып табылады.
– біздің мемлекетте көпшілікпен қабылданған, жазылмаған іс-әрекет
тәртібі.
– ұрықтық бездерден бөлінетін және ұрықтық шәуіттері бар
простатадан тұрады.
– АҚТҚ-мен қоздырылған аурудың соңғы және өте ауыр клиникалық көріністерінің
байқалуы.
– АҚТҚ, ЖЖБИ жұқтыру жолындағы зияндылықты төмендету, мінез
- құлықты қауіпті түрден қауіпсіз түрге өзгерту.
– грек тілінен аударғанда (сына, таңба).
– оқу барысында интерактивті үлгілерді пайдалану түрі.
– бұл адам қорғаныш жүйесі
шаршаған немесе, қорғану қабілеті төмендеген жағдайда кездеседі.
– өз шамасын өзі қалауы, бақылау және қоғамдық негізде қабылданған
заңдар мен шешімдерді дұрыс қолданып, өз парызы мен міндеті деп қабылдауы.
– жер шарының барлық континентінде эпидемияның тарауы.
– адам тәніне тез еніп және өсіп-өнуіне
әсерін тигізетін химиялық қоспа. Фермент вирустың өмір сүру циклының бір бөлігі болып
табылады деп атауға болады.
10
ГЛ
ОСС
АРИЙ
11
Кіріспе
Кез келген АҚТҚ/ЖҚТБ бойынша оқыту-сауықтыру бағдарламасының жетістігі, негізінен
педагог оқытушының дайындығына және білім үрдісін материалды-техникалық, ғылыми-әдіс-
темелік жағынан қамтамасыз етуге байланысты. Ал жетістікке жетудің басты мақсаты, оқыту-
шының, топ кураторының жауапкершілік пен шеберлік қасиеттерін білім алушының қабылда-
уына байланысты болады. АҚТҚ/ЖҚТБ мәселелері бойынша оқытушыларға ұсынылған немесе
бұрын болған ресурстарды, ақпараттық материал түріндегі жаттығуларды, сонымен қатар, тес-
тілерді кей топтарда білім алушыларға белгілі бір мәдени нормалар мен жағдайларда, қор-
шаған орта мен діни көзқарастары бөлек болуына қарай қолдануға қолайлы болмауы мүмкін.
Сондықтан, оқытушының міндеті білім алушы ұлттық-аймақтық, әлеуметтік және жас
аралық, психологиялық ерекшелігін ескеру, оқытатын жаттығу материалдарының ақпараттық
альтернативті кері түрлерін ауыстырып қолдану. Бұл Нұсқау педагогтік колледж оқушыларын
оқытуға арналған және педагогтік колледжде жұмыс істеуші оқытушылардың қажеттілігін
ескере отырып қалыптасқан.
Мақсат:
Нұсқаудың негізгі мақсаты- оқытушы педагогтарды білім саласындағы ұйымдарда
АҚТҚ/ЖҚТБ бойынша сауықтыру бағдарламасын енгізу негізінде оқыту. Тиімді білім беру АҚТҚ
эпидемиясының таралуына жол бермеуде дәлелденген, сондықтан ұсынылған Нұсқау осы
мақсатқа жетудің маңызды құралы болады.
Міндеттер:
АҚТҚ/ЖҚТБ бойынша білімдік- сауықтыру бағдарламасына қатысты, оқытушыларды
негізгі ақпараттарға талдау жасауға, құндылықты анықтауға бағыттау, әдіс- тәсілдер мен
іс тәжірибені игеруге көмектеседі.
Педагогтарға бағалау шегі мен әдістерін, ақпарат материалдарын, оқыту сабақтарының
жоспарын құруға көмектесу.
Педагогтардың АҚТҚ-мен өмір сүретін адамдарға түсіністікпен қарап, қамқорлық және
көмек көрсету.
Елдегі педагогтік білімдік -сауықтыру бағдарламасын енгізу.
Білім алушыларға бағытталған өмірлік тәжірибе мен ұйымдастырушылық қабілетті
үйретуде педагогтардың кәсіптік деңгейін көтеру.
Қөзқарас:
Оқушыларға бағытталған білім игеру мен білім алу принципін ескере отырып жазылған. Бұл
принцип 1996 жылы Симберман әзірлеген білім алудың белсенді кредосында көрініс тапты.
Естігенімді мен ұмытамын.
Естігенім мен көргенімді, мен аз уақыт қана есімде ұстаймын.
Естігенім мен көргенім және талдағанымды мен енді ғана түсіне бастадым.
Естігенім, көргенім, талдағаным және жасағаным мен білім, шеберлікті үйрендім.
Мен басқаларды оқыту арқылы оқытушы боламын.
Нұсқаудың әзірлемелік принциптері.
Нұсқауды әзірлеуде мына принциптер пайдаланылды:
Нұсқаудың мазмұны мен мақсат, міндетінің бағыты, қолданушы оқытушылардың АҚТҚ
инфекциясы мен жыныстық жолмен жұғатын инфекциядан сауықтыру саласындағы
оқыту жоспарының нәтижесіне жету.
Нұсқауда берілген материалдың, әдістердің, оқыту түрлері мен оқыту мазмұнына сәйкес
принципімен таңдалған жаттығулардың ғылымилығы, қабылдауға жеңілдігі, ұлттық және
аймақтық ерекшеліктерін есепке алумен, пәнаралық байланыспен сәйкестігі.
Мақсатты топта білім алушылардың оқу материалының мазмұнын логикалық ашуы,
олардың психологиялық жас ерекшелігі мен таным қабілеттерінің сәйкестігі.
Материал көлемі мен оны игеруге кететін уақыттың сәйкестігі.
Оқытушылардың оқушыларға берілген тапсырманы шешуге білім деңгейін жеткізіп, өз іс-
әрекеттерін бағалау әдістерін жетілдіруге мүмкіндік беру.
Оқытушыға өздігінен үйрету модулдерін және бағалау шегін аяқтауға мүмкіндік беру.
Оқытушыға және әдіскерлерге нұсқаудың бағалау негіздеріне түзету мүмкіндіктерін беру.
Мазмұны:
Нұсқау 11 модульден тұрады Оның негізгі мазмұны ақпарат пен ақиқаттан тұрады, қажетті
білімін жетілдіру, АҚТҚ/ЖҚТБ эпидемиялардың таралып кету қаупін болдырмау, инфекциядан
қорғану, жыныстық қарым-қатынас, оқу материалын талқылау, ұғу және қабылдау.
Нұсқауға, мазмұнға берілген тапсырмаларды шешу мақсатында бағытталған оқытудың
ұсынылған әдістері мен түрлері, жаттығулар мен тренингтер.
«Өмірлік дағды» түсінігі:
АҚТҚ/ЖҚТБ және ЖЖБИ туралы білімнің болуы.
Жыныстық қатынастың қауіпсіз және қауіпті екенін анықтау.
Жан дүние қасиеттері негізінде қауіпті тәртібінің өзгеруі, серігіне сенімділігі, «жоқ»
деп айта алуы және т.б.
Зиянды заттарға әуестігіне қарсы тұруы: есірткі, ішімдік, темекі және басқалары.
Қысымға қарсы тұру.
Стресске қарсы тұру .
Ата-анасымен, жанұясының басқа жандармен және құрбылармен қарым-
қатынасы.
АҚТҚ-мен ауыратын адамдарды түсіне қарау және олармен қайғыра білу.
Жеке тәжірибесі, сонымен қатар өз эмоциясын,сезімдерін айта білу.
Қарым-қатынасын бағалай білу және қоғамдағы әлуметтік нормалар мен
көзқарастарды бағалау.
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
Мұғалімдерге нұсқау 2 бөлімде ұсынылған: 1-бөлім. Нұсқауды тәжірибеде қолдану, 2-бөлім.
Оқытылатын модульдер.
1-бөлім Нұсқауды тәжірибеде қолдану. Бұл тағы да 2 бөлімнен тұрады: Мұғалімнің рөлі.
Мұғалім тәжірибесі.
12
Достарыңызбен бөлісу: |
