Отбасы тұрмысының қолайсыздығын қалай

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Отбасы тұрмысының 
қолайсыздығын қалай 
жеңуге болады? 
 
 
 
Мамандар мен ата-аналарға арналған қолайлы 
отбасы қатынастарын қалыптастыру бойынша 
әдістемелік оқу құралы  
 
 
 
 
 
Астана - 2012 
 
Қазақстан Республикасы 
Білім және ғылым министрлігінің 
Балалар құқығын қорғау комитеті 
 
 
 

2 
 
Мазмұны 
Кіріспе ................................................................................................................................................. 5 
1.
 
Жоба туралы қысқаша ............................................................................................................... 6 
1.1.
  Зерттеу мақсаты .............................................................................................................. 6 
1.2.
  Міндеттер ........................................................................................................................ 6 
1.3.
  Әдістемеме ...................................................................................................................... 6 
1.4.
  Жауап алынған отбасылардың сипаттамасы ............................................................... 7 
2.
 
Қазақстандағы балалы отбасылар жағдайына шолу ............................................................... 9 
2.1.
  Қазақстандағы кӛпбалалылық ....................................................................................... 9 
2.2.
  Толық және бір ата-анасы бар отбасылар .................................................................. 10 
2.3.
  Некелер мен ажырасулар ............................................................................................. 11 
2.4.
  Отбасылардың материалдық жағдайы ....................................................................... 14 
3.
 
Қазақстанда балалы отбасыларды қолдау жҥйесі ................................................................. 16 
3.1.
  Отбасы, отбасылық қатынастар және балаларды қорғау мәселелері бойынша 
нормативтік қҧқықтық базаны талдау ................................................................................... 16 
3.2.
  Отбасыларды әлеуметтік қолдау жҥйесі .................................................................... 40 
3.3.
  Институционалдық талдау ........................................................................................... 48 
3.3.1.
 
Туыстар, достар .......................................................................................................... 50 
3.3.2.
 
Мемлекеттік органдар ................................................................................................ 51 
3.3.3.
 
Отбасы мен балалықты қолдау орталықтары .......................................................... 60 
3.3.4.
 
ҚР Психологиялық қызметі ....................................................................................... 61 
3.3.5.
 
Отбасылық тәрбие институты ................................................................................... 62 
3.3.6.
 
ҤЕҦ, қоғамдық ҧйымдар ........................................................................................... 63 
4.3.7
 
Діни ҧйымдар .............................................................................................................. 73 
3.3.8.
 
БАҚ .............................................................................................................................. 74 
4.
 
Қазақстандағы отбасылық сәтсіздік: ахуалы мен себептері ................................................ 78 
4.1.
  Отбасы тҧрмысы қолайсыздығының нысандары ...................................................... 80 
4.2.
  Ӛмірлік қиын жағдайға тап болған отбасылардың статистикасы ........................... 85 
4.3.
  Отбасы тҧрмысының қолайсыздық себептері мен отбасы тҧрсымысының 
қолайлығына әсер ететін факторлар ...................................................................................... 88 
4.3.1.
 
Маскҥнемдік және нашақорлық ............................................................................... 92 
4.3.2.
 
Отбасылардың кедейлігі ............................................................................................ 96 
4.3.3.
 
Ата-ана рӛлінің әлсіреуі ............................................................................................ 97 
4.3.4.
 
Отбасыдағы рӛлдік ҧстанымдардың ауысуы .......................................................... 98 
4.3.5.
 
Жеке қҧндылықтардың ауысуы ..............................................................................100 
4.3.6.
 
Мәжбҥрлі неке ..........................................................................................................100 
4.3.7.
 
Балаларды жоспарлаудағы сауатсыздық және ата-ана болуға дайын еместігі ..103 
4.3.8.
 
Туысқандардың теріс ықпалы .................................................................................105 
5.
 
Отбасылық келеңсіздіктің белгілері .....................................................................................107 
6.
 
Ӛмірлік сценарилердің ассоциациясы..................................................................................110 
7.
 
Отбасын ӛмірлік график арқылы зерттеу ............................................................................111 
8.
 
Отбасылық келеңсіздіктердің салдары ................................................................................118 
8.1.
  Балалардың девианттық мінез-қҧлқы ....................................................................... 119 
8.2.
  Әлеуметтік жетімдік ................................................................................................... 122 
9.
 
Отбасылық берекенің қҧпиялары .........................................................................................123 
10.
 
Отбасылық келеңсіздікті жеңіп шыққан отбасының жағымды ӛмірлік тәжірибесі .....134