20
Газ-құйынды биореактордың қуатының 98% аралстыру үшін
жұмсалады, энергия (температура) барлық көлемге біркелкі таралады. Бұл
процесте локальдық зоналар – жоғары температуралы микрозоналар түзілмейді.
Газды құйын қолайлы көбік басушы болып табылады.
Биореактордың
гидродинамикасы
ондағы
сұйықтың
көлеміне
байланысты болмайды, биореактор жеңіл масштабтанады.
Жоғарыда аталған газ-құйынды биореакторлар арқылы:
- белгілі
биореактор
түрлерінде
нашар
өнетін
клеткаларды
культивациялауға болады;
- көлемінің кішкентай реактордың көлеміне қатынасы 100:1 болатындай,
үлкен көлемді бір типті биореактор жасау жəне технологиялық тізбектен
аралық көлемдегі биореакторды алып тастау;
- ары қарай тазарту процесін жəне соңғы өнімді алуды қиындататын
жəне қымбаттататын химиялық көбік басқышты қолданбау.
Төмендегі суретте (4-сурет) қолданыста кең таралған биореакторлар қатары
көрсетілген:
Лабораториялық жүйе Liflus GX.
4-сурет. Лабораториялық автоклавты ферментер
А. Ерекшеліктері:
Культуральды сосудтың размерлерін жалпы көлемдері 1,5L, 3 L, 5L, 7L
жəне 10 L құрайтын, өзара алмастырылатын бірнеше сосудтардың арасынан
21
таңдауға болады. Сонымен қатар сосуд типтерін көйлекті (с рубашкой) (Double
Vessel ) жəне көйлексіз (
Single Vessel) деп таңдауға болады. Көйлекті – ол
негізінен клеткалар культурасымен жұмыс істегенде қолданылады, ал екіншісі
микроорганизмдермен (бактериялармен, ашытқылармен, саңырауқұлақтармен)
жұмыс істеу үшін қолданылады.
Бұл жүйе периодты, үздіксіз культивациялау режимдері үшін
қолданылуы мумкін. Тексергіште төмендегідей параметрлер көрсетіліп
тұрады: Temp, рН, DO, араластырғыштың жылдамдығын, сорғыштардың
жұмысын.
Еріген оттегінің деңгейін ұстап тұру режимінде, араластырғыштың
жылдамдығы автоматты түрде бақыланады.
В. Спецификация:
1. Тексеру жүйесі (BIOG-M).
Микропроцессорлы тексеруші
Цифрлық дисплей. Араластыру (rpm), рН, DO, Температура, Сорғыштар,
Тексеру режимі DO.
pH-тексеру: жұмыс интервалы 2 – 12 рН.
Араластырғыш жылдамдығы:
2. СОСУД – T 10 W1 SINGLE
Жалпы көлемі: мысалы, 10 л (жұмыстық көлемі 7л).
Сосудтың размері: ішкі диаметрі 190 mm, биіктігі 355 mm (1:1:8)
Сосудтың материалы: Боросиликатты шыны
3.АРАЛАСТЫРУ: (жоғарғы привод)
Қарапайым жалғау /мотормен жалғанбаған.
Мотор: жоғары айналымды DС-мотор, 60 W, 220 V,50 Hz.
Араластыру жылдамдығы: 50-120 rpm.
Приводтың түрлері: Жоғарғы приводты, біртекті механикалық
тығыздалғыш
4.
АЭРАЦИЯ
Алынатын шеңберлі барбатер (SUS 316L).
Кіретін ауа фильрі, автоклавты, табалдырық қимасымен 0,2 0.2µ m7
Ратометр: Ауа шығыны 0-10 nl/min7 Ауа қысымы 0-2 kg/cm.
5.
рН – кабельді электрод.
pH – электрод: Broadley technology
Стелеризация: автоклавтау: 2-12.
22
5-сурет. Bio P – пилотты ферментер (2 -30 куб.м)
Рамалық конструкциясы тот баспайтын болаттан жасалған,
жұмыстың қарапайымдылығын қамтамасыз етеді;
сыртқы бу генераторынан автоматты немесе қарапайым жағдайдағы
стерильдеу режимі;
рН, DO, температура, араластырғыш жылдамдығы тақап жасалған
басқару блогымен бақыланады;
Түрлі-түсті сұйықкристалды монитор;
Автоматты стерилдегіш «сол орнында»;
Қолданушы адам стерильдеу тəртібін өзіне қажетті етіп құрастыра
алады;
Fed-batch режимі, тақап жасалған немесе
сыртқы сораптар арқылы
қамтамассыз етіледі;
Көлемдері 30-дан 70 литрді құрайтын культуралды сосудтардың кең
таңдауы;
Культуралды клеткалармен жұмыс істеу үшін қосымша қүрылғылар;
Валидация үшін қажетті құжаттар;
Жұмысты жеңілдету үшін, ферментерлер
қақпақ көтергіш
механизмдермен жабдықталған;
Культуралды сосудтар тот баспайтын болаттан жасалған;
Термостаттау электроқыздырғыштан немесе
жылу алмастырғышпен
қамтамасыз етіледі;
Тура температураны сақтап тұру, су көйлегін қолдану арқылы жүзеге
асырылады;
23
Өлшенетін немесе бақыланатын параметрлер компьютерге ғана
беріліп қоймайды, нақты уақыт режимінде жұмыс істейтін термопринтерде
баслып шығарылады.
Рамалық конструкциясы тот баспайтын болаттан жасалған,
жұмыстың қарапайымдылығын қамтамасыз етеді;
рН, DO, температура, араластырғыш жылдамдығы тақап жасалған
басқару блогымен бақыланады;
«орнында» автоматты стерилдеу;
өндірістік жүйе барлық талаптар мен тілектерді ескере отырып
жасалуы мүмкін;
6-сурет. Өндірістік ферментерлер Bio P (2-30 м
3
)
қондырғыларын (сепарация, центрифугирлеу, кристаллизация)
бір жүйеге
енгізу арқылы толық автоматтандырылған линия жасалуы мүмкін.
Негізгі əдебиеттер: 2[74-81] 4[78-85].
Қосымша əдебиеттер: 6[191-201].
Бақылау сұрақтары:
1. Биореакторлардың жіктелуі.
2. Биореакторлардың жұмыс істеу принциптері.
3. Энергия газ фазасы арқылы берілетін аппараттар. Барботажды
аппараттар.
4. Энергия сұйық фаза арқылы берілетін аппараттар.
5. Лефрануа системасының аппараттры.