Пайдалы қазбаларды зерттеудің лабораториялық Әдістері

жүктеу 1,49 Mb.

бет	29/83
Дата	22.01.2022
өлшемі	1,49 Mb.
	#34618

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 ... 83

dyusembaeva paidaly umk kz 2012

Таңдақты бітімдер кіретін топтар

Біртекті емес бітімдер

Біртекті емес бітімдер ең кӛп тараған және тоғыз морфогенетикалық топқа бӛлінеді: таңдақты, ұзартылған, друзалық және жеодалық, сауысты (коллоидтық және метаколлоидтық), катаклаздық және кластық, керіштік, органогендік, коррозиялық, қаңқалық.

Таңдақты бітімдер кіретін топтар

Таңдақты бітімдер сеппелер, таңдақтар, ұялар мен нодульдер түріндегі бұрыс, изометриялық және домалақ пішінді минералдық агрегаттармен сипатталады. Осындай агрегаттар таужыныстарда немесе кендерде әркелкі орналасқан. Минералды агрегаттардың ӛлшемі әр түрлі. Осы топтағы бітімдердің морфологиялық түрлері: сеппелі, таңдақты, және нодулді.

а. Ұсақ кенді агрегаттардың (жеке түйір немесе олардың бірігіп ӛскендері) таужыныстарда немесе желілік минералдардың құрамында әркелкі орналасуымен сеппелі бітім сипатталады, мысалы, кварцта, баритте, карбонаттарда және т.б. Сеппенің пішіні бұрыс, линза тәрізді, изометриялық, ал ӛлшемі мм – дің бір бӛлігінен 1 см- ге дейін. Кендердің түрлеріне байланысты кен минералдардың мӛлшері пайыздың бір бӛлігімен немесе ондаған пайызбен ӛлшенеді.
Кен минералдардың сеппелері сингенетикалық болуы мүмкін, сонда сыйыстырушы минералды агрегатпен бірге жаралған; эпигенетикалық, онда бастапқы минералды агрегаттар бойынша соңғы минералдар орналасқан кезде пайда болады, олар келесі кезең және минералдану сатыларымен генетикалық байланысты; және жұрнақты (қалдықты), ол таужыныстардың немесе кендердің метаморфизмге ұшырағанда сақталған.
Сеппелі бітімдер барлық пайдалы қазбалар кенорындардың генетикалық типтерінде байқалады. Олар жиі магмалық және жаратылысы метасоматиттік кендерде кездеседі.
Мардымсыз кендерді сеппелі бітімдер сипаттайды деп саналады. Бұл кендер, ереже бойынша, алдын ала байытуды тілейді. Сеппелі, таңдақты және шомбал бітімдері бар кендердің араларында біртіндеп ауысуы байқалады.

. Таңдақты бітім осындай бірігіп ӛскен пішіндерді сипаттайды, ол кен минералды агрегаттар немесе ұя пішінді боп басқа кен немесе бейкен минералды агрегаттың ішінде қалыптасады.

Минералды агрегаттардың ӛлшемі бірнеше сантиметрден бірнеше ондаған сантиметрге дейін ӛлшенеді.

Таңдақты бітім барлық кенорындардың генетикалық типтерінде байқалады, бірақ, метасоматиттік кенорындарда және толтыру желілерде олар

ең кен тарайды. Шомбал және таңдақты бітімдер бар кендерде, ал тағы таңдақты және сеппелі бітімдер арасында жиі біртіндеп ауысуы байқалады.

. Нодулярдық бітім таңдақты бітімнің бір түрі болады және ол хромшпинелидтерге тән. Бӛлек таңдақтар (хромиттің нодулдері) диаметрі 5 –тен 15 мм - ға дейін, сопақша, сирек доң гелек немесе сфероидалды пішіндерге ие, шекаралары анық. Олар дуниттің

ӛзгерген минералдарының массасында орналасқан. Хромит нодулдері біресе жолақты, біресе – ретсіз, және ликвация процесінде бӛлек орналасады. Олардың параллел созылғандығы, магма кристалданған кезде аққанымен байланысты. Хромитті нодулдердің құрылымы – түйірлік

жүктеу 1,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 ... 83