Оқулық «Білім беруді дамытудың Федералдық институты»

Автоматты қҧрастыру кезіндегі базалау

жүктеу 6,23 Mb.

бет	98/142
Дата	21.12.2022
өлшемі	6,23 Mb.
	#40728
түрі	Оқулық

1 ... 94 95 96 97 98 99 100 101 ... 142

Шишмарев Технологиялық үрдістерді автоматтандыру. Оқулық (1)

Автоматты қҧрастыру кезіндегі базалау

Автомат жұмысының орнында жиналатын бӛлшектердің базалауы бӛлшектердің кескіндемесіне және базалайтын құрылғылардың рұқсат етілетін күрделілігі деңгейіне байланысты түрлі әдістермен іске асырылады. Ӛз кезекте, соңғы жайт жиналатын бӛлшектердің белгілі бір координаталар қосарлануының талап етілетін дәлдігіне байланысты. Бӛлшектердің базалауы және орнатудағы қателіктердің пайда болуы сұлбалары 12.2. сур. кӛрсетілген.
Ірі жазық немесе корпустық негізгі бӛлшектерді тірек бетке және екі тесікке базалауға болады, әсіресе егер ӛңдеу кезде осы тесіктер базалау үшін қолданылған болса. Тӛлке, шайба типтегі цлиндрлік бӛлшектерді, сондай-ақ, тесіктері бар басқа пішінді бӛлшектерді жиі арнайы ӛзекті – қармағышты қолданып, тесік бойынша базалайды. Жиналатын бӛлшектердің тоғысуы уақыты кезінде қармағышты алып тастайды (12.3 сурет.).
Құрастыру кезінде бӛлшектердің автоматты қиыстыру дәлдігі жабдықтың жұмысқа қабілеттілігін анықтайтын маңызды факторлардың бірі болып табылады.

Бӛлшектердің базалануы және орнатудағы қателіктердің пайда болуы сұлбалары (а-д)

Сурет 12.3. Тесік бойынша бӛлшекті базалау үшін қармағыштың қолдануы

Бұл ретте жабдықтың, сондай-ақ, құрастыру үдерісінде қатысатын, ӛз қателіктерімен құрастыруға түсетін бӛлшектердің дәлдік кӛрсеткіштері есепке алынады. Дәлдік есептің мақсаты бӛлшектердің жинамдылығы қамтамасыз етілетін шегіндегі рұқсат етілетін қателігі бар жиналатын бӛлшектердің орналасуына қарасты
жиынтық қателікті анықтап, оның салыстыруы болып табылады.
Бӛлщектердің орналасуына қарасты ауытқудың есептеуі кезінде жүйелі сипаттағы қателіктер арифметикалы жинақталады, ал кездейсоқ қателіктер квадратты жинақталады.
Жүйелі сипаттағы қателіктер үшін жиынтық ауытқу
m
^ΔΣ ⁼^Σξi ^(Δoi ^+αi ^δi ^/2)^-^αΔ ^δΔ ^/2
^{Мұндағы,}^ξi ^{—құрайтын буынның қателіктері тұйықтаушы буынға}^{деген әсерін сипаттайтын беру қатынасы;}^Δoi ^{— буын шегінің ӛрісі}^{ортасының}^{координатасы;}^αi ^-^—^{таратудың}^{салыстырмалы}^{ассиметриясының}^{коэффициенті;}^δi ^—^буын^{мӛлшерінің}^шегі.
α коэффициенті келесі формула арқылы анықталады

^M^(хi⁾^-^Δωi ^αi ⁼
^ωi^/2
^{мұндағы, М(х}i^{) — таратудың топтастыру}^{орталығының}координатасы; Δω_i — шашырау ӛрісі ортасының координатасы; ω_i
— құраушы буынның шашырау ӛрісі.
i индексі ӛлшемдік тізбектің құраушы буындарына, ал Δ индексі

тұйықтаушы буындарға жатады.

Кездейсоқ қателіктерге жинақты ауытқу

осында t — қабылданатын тәуекел пайызына байланысты ^{коэффициент;}^λi^'^—^{салыстырмалы}^{шашырау}^{коэффициенті.}

Таратудың қалыпты заңы кезінде, егер тәуекел пайызы p = 0,27,

i
^{коэффициент}^t⁼^3.^λ^'^{коэффициенті}^–^ζi ^орташа^{қвадраттық}
^{ауытқудың}^{шашырау}^{ӛрісінің}^{жартысына}^деген^{қатынасы:}^λⁱ^'⁼²^ζi
/ω_i.
^Гаус^заңы^үшін^λi^'⁼^1/9^болып^{алынады.}

жүктеу 6,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 94 95 96 97 98 99 100 101 ... 142