Бұйым ӛңдеуге кететін уақыттың басым бӛлігі станоктың жұмысшы аумағының келесі ӛңдеуге ауысуға байланысты қажетті жағдайға сай орын ауыстыруына кетеді. Орын ауыстырудың екі тобын бӛліп қарастырады: қондырғылы немесе бос, және ӛлшемдік (8.2-cурет) бірінші топқа жұмысшы аумағының орын ауыстырудың дәлдігін талап етпейтін азды-кӛпті айырмашылықтағы орын ауыстырылуды айтады. Қондырғылы орын ауыстыру механизациясының дұрыстығы уақыт пен физикалық күш жұмсауды қысқарту қажеттілігімен анықталады. Екінші топқа жұмысшы аумағының жоғары дәлдікпен орнатылуымен үлкен арақашықтыққа орын ауыстыруы жатады.
Станоктардың жұмыс құралдарын бір жерден екінші жерге орнату механизмдерінде түрлі жетек түрі қолданылады: электромеханикалық, пневматикалық, гидравликалық және т.б. бұл қондырғылар заманауи станоктарда жиі станоктардың ӛз құрастырылымында болады және олардың ажырамас бӛлігі болып табылады. Бұрын шығарылған станоктар осы механизмдерді қондырумен қайта жарақтандырылудан ӛтеді.
Орташа және ірі мӛлшердегі токарлық станоктарда қондырғылы орын ауыстыру механизмі үшін тек құралкүймешік ғана жабдықталмай, сонымен бірге артқы білдек бастары, ал ерекше ірі станоктарда – артқы білдек бастарының күпшесі де жабдықталады. Фрезерлеуші станоктарда осыған ұқсас қондырғылар үстелдің қондырғылы орын ауысуының механизация үшін, ал бұрғылау станоктарында – құмнан жасалған бӛгеттерді немесе радиалды- бұрғылау станоктарының басын орын ауыстыртуда қолданылады.
Қондырғылы орын ауыстыру жасайтын және бұйым ӛңдеу үрдісі барысында қозғалмайтын қалыпта болатын станоктың жұмысшы аумағын орын ауыстырып болғаннан кейін арнайы қысқыш құралдармен станоктың базалық бұйымдарына бекіту қажет.
Сурет 8.2. Станоктың жұмыс істейтін құралдарының орнатылу және ӛлшемді орын ауыстыруы үшін механизмдерінің топтастырылуы
Бұйымдарды сенімді қысу жағдайында ғана станок кесудің заманауи режимінде ӛндірістік жұмыстарға арналған қаттылыққа қол жеткізеді. Бірқатар станоктарда бұндай қысу қондырғылары қол жетегін қамтиды. Бұндай жағдайда қажетті қысуды жасау үшін жұмысшыға айтарлықтай күш пен уақыт жұмсау қажет болады, сондықтан да қысушы қондырғылар механикаландырылуы дұрыс және тиімді. Қысу механизмдері үшін жетектің кез-келген түрін қолдануға болады. Жұмыс қауіпсіздігін арттыру мақсатында қысқыш механизмдерді қысу әрдайым тұрақты әрекет ететін мықты серіппелермен жүзеге асырылатындай құрастырылады, ал босату — пневматикалық, гидравликалық немесе басқа да жетек түрімен жүзеге асырылады. Қысу механизмдерінің жұмысын басқару сипатына қарай қондырмалы орын ауыстыру жетегінің
механизмдерімен оқшауланған механизмдерге бӛлінеді.
Достарыңызбен бөлісу: |