Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 А. Н. Доғалов

жүктеу 2,49 Mb.

Pdf просмотр

бет	476/610
Дата	04.01.2022
өлшемі	2,49 Mb.
	#36085
түрі	Оқулық

1 ... 472 473 474 475 476 477 478 479 ... 610

Экономикалык теория

2. Банктік несие
3. Мемлекеттік несие – мемлекеттің халыққа пайызбен немесе мақсатты түрде пайызсыз түрінде беретін қарыздары мен қазыналық міндеттемелері. 4. Тұтынушылық несие.
5. Халықаралық несие. Нарықтық экономикасы дамыған елдерде несие берудің жаңа нысандары пайда болды. Оларға лизинг, факторинг және фарфейтинг жатады. Лизинг

1. Коммерциялық несие
тауарды төлем мерзімін кейінге қал ды-
рып сату кезінде орын алады. Мұндай несиенің мақсаты тауарлардың
өткізілуін жеделдету болып табылады.
2. Банктік несие
банктердің кәсіпкерлерге және басқа да қарыз
алушыларға  қарыз  ретінде  беретін  ақша  қаражаттарын  білдіреді.
Несиенің бұл нысаны коммерциялыққа қарағанда аса икемді болып
табылады,  өйткені  ол  несиелік  келісімдер  сомасымен,  олардың
бағытталуымен және мерзімімен ерекшеленеді.
3. Мемлекеттік несие
– мемлекеттің халыққа пайызбен немесе
мақсатты түрде пайызсыз түрінде беретін қарыздары мен қазыналық
міндеттемелері.
4. Тұтынушылық несие.
5. Халықаралық несие.
Нарықтық  экономикасы  дамыған  елдерде  несие  берудің  жаңа
нысандары пайда болды. Оларға лизинг, факторинг және фарфейтинг
жатады.
Лизинг
  –  машиналарды,  құрал-жабдықтарды  және  басқа  да
материалдық  құралдарды  ақшалай  емес  формада  жалға  беру.
Кейіннен,  жалға  берілген  құралдардың  құны  бірте-бірте  төленіп
болған соң, олар жалға алушылардың меншігіне айналады. Лизингтің
қолданылуы меншік қызметтерінің бөлінуіне негізделеді. Мүлікке
меншік құқығы жалға берушіде қалады, ал жалға алушы осы мүліктің
құнын  толық  өтелгенше  оны  пайдаланады.  Лизингтік  келісімдер
1  жылдан  15  жылға  дейін  созылуы  мүмкін.  Әдетте,  фирмалар
техниканы  өздері  емес,  лизингтік  компаниялар  арқылы  береді.
Лизингтік компаниялар қызметін әртүрлі ұйымдар – банктер және

286
олардың бөлімшелері, өнеркәсіптік корпорациялардың филиалдары
мен еншілес компаниялары атқарады.
Факторинг
– бөтеннің қарызын сату-сатып алу немесе сенімхат
арқылы  коммерциялық  операциялар  жүргізу.  Бұл  жерде  банк
фирманың «дебиторлық есеп-шотын» қолма-қол ақшаға сатып алады,
кейін фирманың сатқан тауары немесе көрсеткен қызметін нақты
сатып алушыдан қарызды өндіріп алады.
Фарфейтинг
– қарызды банкке сатумен байланысты ұзақ мерзімді
факторинг, қарызды өндіріп алу мерзімі 1-5 жыл аралығын қамтиды.
Несиенің, несиелік қатынастардың және несиелік механизмнің
негізінде  несиелік  жүйе  –  банктер  пайда  болды.
«Банк»
  ұғымы
итальян сөзінен аударғанда

жүктеу 2,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 472 473 474 475 476 477 478 479 ... 610