Оқулық Алматы, 013 1-8683 Әож 005 (075. 8) Кбж 65. 290-2 я 73 м 45

216
Сатып алынған өнімді анықтау үдерісінде ұйым сатып алынған 
өнімнің орнатылған талаптар мен сатылымға сай келуін қамтамасыз 
етуге қажетті бақылауды немесе басқа да қызметті жасап шығаруы 
тиіс. Егер ұйым немесе оның тұтынушысы анықтауды жеткізіп беруші 
кәсіпорынында жүзеге асыруды қаласа, онда ұйым сатылым туралы 
ақпаратта тексеріс бойынша іс-шаралар мен өнімнің жеткізіп берушіден 
шығу тәртібі бойынша тұжырымдалатын іс-шараларды орнатуы тиіс.
Бұл үдеріс үдеріске даярлық пен анықтаудан тұрады. 
6.7.5. Шынайыландыру (валидация) үдерісі 
Шынайыландыру үдерісі нақты пайдалануға немесе қолдануға 
арналған талаптар орындалғанына объективті түрде куәгерліктері 
көрсеткіштерінің негізінде бекітуді орнатады. Қолдану шарттары шы-
найы және модельденген болуы мүмкін. 
Өнімді шынайыландыру оның тұтынушылар және басқа да 
қызығушылық танытушы тараптардың күтілімдері мен талаптарын 
қанағаттандыру қабілетін көрсетуі тиіс. 
Шынайыландыруға модельдеу, имитациялау мен сынақтан өткізу, 
сондай-ақ тұтынушылар мен басқа да қызығушылық танытушы тарап-
тармен бірге талдау жасау кіреді. 
Назарға алынуы тиіс сұрақтар төмендегідей түрде болады:
– сапа саласындағы мақсаттар мен саясат;
– құрылғылардың жіктелуі мен біліктіліктерін арттыру;
– өнімді тасымалдау шарты;
– өнімді қолдану немесе пайдалану;
– өнімді пайдалану; 
– өнімнің өміршеңдік кезеңі;
– өнімнің қоршаған ортаға әсері;
– табиғат ресурстарын, оның ішінде материалдар мен энергияны 
пайдалану әсері.
Үдеріске әсер етуші өзгеріске өз уақытында әсерін қамтамасыз ету 
үшін шынайыландыру үдерісін сәйкес интервалдар арқылы жүргізген 
дұрыс. 
Шынайыландыру үдерісіне өте қатты көңіл аударылады:
– ерекше құнды өнім мен қауіпсіздікке қашық тұрғыдағы талаптары 
бар өнімдер үшін;
– өнімнің кемшіліктері пайдалану кезінде ғана белгілі болуы мүмкін 
орын; 
– шынайыландыру қайталануы мүмкін емес орын;
– өнімді шынайыландыру мүмкін емес болатын орын. 

217
Өнімге немесе үдеріске өзгеріс енгізу ұйымға пайдалы және 
қызығушылық танытқан талаптардың күтулері мен талаптарын 
қанағаттандыратындығына көз жеткізу үшін ұйымға өзгерістерді 
эффектілі және нәтижелі басқару үдерісін ендіру қажет. Өзгерістерді 
анықтау, тіркеу, бағалау, талдау және оның басқа үдерістерге әсер ету 
деңгейін түсіну үшін басқаруға беру, сондай-ақ тұтынушылар мен 
басқа да қызығушылық танытушы тараптардың күтулері мен талапта-
рын анықтау керек. 
Үдерістегі өнім сипаттамасына әсер ететін кез келген өзгерістерді 
тіркеу керек және өнім сәйкестігін бекітіп, түзеткен жұмыстары бой-
ынша немесе ұйым жұмысын жақсарту бойынша ақпарат келтіру үшін 
қызметкерді барлық істерден хабардар етіп отыру керек. Басқаруды 
қамтамасыз ету мақсатында өзгерістерді белгілеп алу үшін лауазымдар-
ды анықтап алған жөн. Үдерістің шығысы өнім болған жағдайда, дұрыс 
әрекетке көз жеткізе алу үшін кез келген сәйкес өзгерістен кейін өнімді 
бекітіп отырады. 
Үдерістердің кемшіліктері мен бас тартуларын бекітуді ескерту 
мақсатында модельдеу әдістерін қолдану қарастырылу мүмкін. 
Қауіптердің пайда болу мүмкіндігі мен ықтимал бас тартулардың 
нәтижесі немесе үдерістердің кемшіліктерін бағалау қажет. Нәтижелерді 
идентификацияланған қауіптерді азайту мақсатында ескертуші 
әрекеттерді анықтау мен жүзеге асыру үшін пайдаланған дұрыс. 
Қауіптерді бағалау құралдарының мысалдары:
– бас тарту салдары мен сипатын талдау;
– бас тарту бұтағын талдау;
– тәуелділік диаграммалары;
– модельдеу әдістері;
– бас тартпауды болжау.

жүктеу 3,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: