Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж

ΔY = - инфляциялық үзілістің көлемі × автономды шы-

жүктеу 1,31 Mb.

Pdf просмотр

бет	69/325
Дата	29.10.2022
өлшемі	1,31 Mb.
	#39897
түрі	Оқулық

1 ... 65 66 67 68 69 70 71 72 ... 325

dogalov-makroekonomika

4.9-сурет. Инфляциялық үзіліс 101

ΔY = - инфляциялық үзілістің көлемі × автономды шы-
ғындар мультипликаторының көлемі
Мультипликатор ұғымымен акселератор принципі тығыз бай-
ланысты. Оның мəні мынада, яғни бастапқы инвестициялар дың
мультипликативтік əсерінің нəтижесінде табыстың өсуі өз ке-
зегінде, тауарларға (өндіріс құрал-жабдықтарына) сұра
ныс
ты
едə уір көлемде арттырады. Бұл кəсіпорындар құрал-жабдық та-
рының қымбат екендігімен түсіндіріледі жəне маңызды түрде
капитал шығындарын талап етеді. Акселерация принципі мы-
надай мысалмен түсіндіріледі. Айталық, белгілі бір өндіріс ор-
нында құрал-жабдықтың құны 100 млн.-ға тең жəне ол бір жыл-
да өндірілген өнімнің құнынан 10 есе артық. Құрал-жабдық 20
машинадан құралған жəне оның əрқайсысы 5 млн. теңгеге тең.
Айталық, бір жылы сол өнімге сұраныстың өсуіне байланысты
өнім көлемі 50%-ға, яғни, 10 млн.-нан 15 млн.-ға артты делік.
Қосымша өнім шығару үшін қолданыстағы құрал-жабдықты да
50%-ға, яғни, 20-дан 30 машинаға дейін арттыру керек. Фирмаға
қосымша 10 машина сатып алу үшін 50 млн. теңге көлемінде
4.9-сурет.
Инфляциялық үзіліс

101
негізгі капиталға инвестиция салуы керек. Сонымен көріп отыр-
ғанымыздай, тұтыну тауарларының 5 млн. теңгеге артуы қосым-
ша 50 млн. теңге көлемінде қаржы құюды талап етеді.
Акселератор
– бұл белгілі жылда дайын тауарға сұраныстың
өсуіне байланысты немесе табыстың артуына орай кейінгі жыл-
дары соған жауап ретінде туынды инвестициялардың бірнеше
реттік өсуін сипаттайтын сандық коэффициент. Əрбір теңгеге
өскен табысқа жедел түрде өсіп отыратын тəуелді инвестициялар,
яғни, акселератор – бұл «жеделдеткіш».
Акселератор туынды инвестициялардың ұлттық табысқа қа-
тынасы ретінде мына формуламен анықталады:
a = I

жүктеу 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 65 66 67 68 69 70 71 72 ... 325