Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж

на шаққандағы табыстың немесе өндірістің тұрақты деңгейі y*

жүктеу 1,31 Mb.

Pdf просмотр

бет	223/325
Дата	29.10.2022
өлшемі	1,31 Mb.
	#39897
түрі	Оқулық

1 ... 219 220 221 222 223 224 225 226 ... 325

dogalov-makroekonomika

297
на шаққандағы табыстың немесе өндірістің тұрақты деңгейі
y*
сəйкес келеді.
12.3-сурет.
Экономиканың тұрақтылыққа жету механизмі
Жинақ пен инвестиция қисықтары Е нүктесінде қиылысқан-
да капиталмен қаруланудың тұрақты деңгейі – k* орындалады,
ал ордината осінде осы деңгейге табыстың тұрақты деңгейі y*
сəйкес келеді. Егер экономика k
1
деңгейінде болса, онда жинақтар
қажетті инвестициялардан жоғары болады. Жинақты біз капи-
тал ұсынысы деп қарастырсақ, ал инвестицияларды капиталға
сұраныс деп ұйғарамыз. Капиталдың артықшылығы орын алып
бұл факторға баға төмендейді. Капитал еңбекке қарағанда арзанға
түседі, бұл жағдайда кəсіпкерлер жалдамалы жұмысшыларды
қысқартып физикалық капиталды көбірек қолдана бастайды. Енді
экономика k* жағына жылжып, бір жұмысшыға келетін капитал
қоры өсе бастайды. Егер экономика k
2
деңгейінде болса, яғни
инвестициялар жинақтардан асып кетсе, онда капитал еңбекке
қарағанда қымбаттайды. Икемді бағалар арқылы өндіріс капитал-
ды аз қажет ететін технологияларға өте бастайды. Ал экономика
k* нүктесіне солға жылжиды. Сонымен, тұрақты тепе-теңдік sf
(k) = (n+ δ)k шарты, яғни жинақтар инвестицияларға тең болғанда
орындалады.
Алайда, Солоудың ойынша, технологилық прогресс факторы
экономикалық өсудің жалғыз ғана көрсеткіші болып саналады.

298
Енді үлгінің үшінші экзогенді факторы – техникалық прогресс
(g) іске қосылады.
g
факторының арқасында өндірістік функция
y=f(k) қисығы толығымен жоғарыға жылжиды. Осыған сəйкес,
жинақтың да қисығы жоғарыға жылжиды (12.4-сурет). Ал инве-
стициялар сызығының көлбеулігі енді негізгі үш фактордың ша-
масымен анықталады: халық санының өсу қарқыны, капиталдың
тозуы жəне техникалық прогресстің қарқыны (n + δ + g), яғни
инвестиция сызығы үшін формула (n + δ + g)k ретінде жазылады.
Нəтижесінде, y
2
* тұрақтылық жағдайында өндірістің жан басына
шаққандағы ең жоғары деңгейіне қол жеткізіледі. Енді тұрақты
тепе-теңдіктік экономикалық өсу технологиялық прогресс факто-
рын есепке ала отырып, төмендегідей формуламен анықталады:

жүктеу 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 219 220 221 222 223 224 225 226 ... 325