Оқулық / К. Б. Байболов, Т. Қ. Құлажанов, Н. Б. Батырбаева

48 
 
7. Радияциялық кептіру 
 
 
Кептірудің 
негізі 
– 
күнсәулесі,  инфрақызыл  және 
басқа  сәуле  беретін  көздерді 
пайдалану.  Дән  бетіндегі  және 
қоршаған 
ауадағы 
температураның  және  су  буының 
парциалды  қысымының  өзгеруі 
әсерінен  ылғал  кебеді  және 
алмасады.
 
Көп  жағдайда,  күн  сәулесін, 
әсіресе, тұқымдық материалдарды 
кептіруде 
қолданады. 
Ылғал 
деңгейіне    байланысты  массаның 
қалыңдығын 10-15 см ұстайды, 1 т 
астықты 15 м
2
 жерге шашады және 
күн  ашық  болуы  қажет.  Осы 
режимдерді ұстауда, күн сәулесіне 
кептіруде,  астықтың  ылғалы  3–
4%-ке кемиді.  
Сурет 23. Инфра-қызыл сәулемен астықты кептірудің технологиялық сызбасы: 
1 – инфрақызыл сәуле беретін қыздырғыш колонка; 2 – ылди қозғалысты беретін 
жүйелер;  3  –  астықты  бөктіру  қорабы;  4  –  суытқыш  колонка;  5  –  конвективті 
кептірудің қосымша колонкасы. 
 
Генератордан алынған инфра-қызыл ИҚ сәулемен астық массасын кептіру 
өте аз зерттелген, бірақ тиімді, келешегі зор. Осы әдіс арқылы тербелмелі ылди 
орналасқан  бетте  астықты  инфра-қызыл  сәулемен  кептірудің  зертханалық 
эксперименттік схемасы сурет 23-те келтірілген.  
Инфра-қызыл  сәулелер  терең  қалыңдықта  астықты  өңдей  алмайды, 
қалыңдығы 15 мм көп болмауы керек. 
Лампалы  сәуле  бергіш  генератордың  артықшылығы:  төменгі  жылу 
инерциялығы  және  жұмыстың  қауіпсіздігі.  Бірақ,  аумақты  энергияны  қажет 
етеді,  пайдалы  коэффициенті  жоғары  емес    және  лампалар  бір  қалыпты  сәуле 
ағымын бере  алмайды.  Сондықтан,    қазіргі  кезде,  беті  керамикамен  қапталған 
радиациялық кептіргіштерге көбірек көңіл бөлінуде. Бір мезгіл астық массасын 
үрлемеуде жоғары температуралық градиент деңгейі (75град 1см бетке) пайда 
болады,  ал  ол  ылғалды  астық  массасы  ортасынан  сыртқа  шығуына  кедергі 
келтіреді.    Процесті  қарқындату  үшін  ауаны  желдеткішпен  айдайды,  астық 
бетіндегі  температуралық  градиент  пайда  болып,  ылғал  беттен  ұшады. 
Процестің тиімді режимдері–  v = 0,01м/сек және температура τ = 20
0
С
. 
 

49 
 

жүктеу 4,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: