-сабақта жөне өнеркөсіптерде қолданылатын қүрал-саймандармен, қүрал-
жабдықтармен жүмыс істей білуге үйрету;
-Қазақстан Республикасының Мемлекетгік жалпыға міндетті білім
стандартында көрсетілген түрлі бүйымдарды жасауға, оқушылардың өзін-
өзі күтуге, көркем, техникалық еңбекке қатысты жүмыстарды орындауға
үйрету;
-мектеп оқушылары белгілі бір мамандық жөнінде нақты кəсіптік бағдар
алу үшін оларды үнемі кəсіби - техникалық училищелерге, фабрикаларга,
зауыттарға жəне т.б. орындарға саяхат үйымдастыра білу;
-оқушының түлғасын, оның еңбекке деген шығармашылық қатынасын
қалыптастыру мен дамытуда кластан тыс жəне мектептен тыс іс-шараларды
үйымдастыра білу.
Курс екі бөлімнен тұрады:
еңбекке баулудың теориялық негіздері мен практикумы.
бастауыш клас окушыларын еңбекке баулу мен тəрбиелеудің əдістемесі.
Курстың мақсаты бастауыш сыныптардың болашақ мүгалімдсрін еңбекке
үйрсту сабақтарын жүргізугс көсіби даярлау болып табылады.
Осыған байланысты курсты зсрттеуде:
- сңбсккс үйрсту əдістсмесін оқытудың психологиялық жəнс псдагогикалық
негіздері;
- сңбекке үйретуді оқыту бойынша сабақтан, сыныптан жəне
мектептен тыс жүмыстарда бастауыш сынып оқушыларына білім бсру мсн
тəрбиелеудің ғылыми-тсориялық нсгіздсрі;
- қазіргі сңбеккс үйрсту сабагына қойылатын талаптардың мəні
қарастырылады.
Курстың бағдарламасы төмсндсгідсй оқу-тəрбиелік міндеттерін
анықтайды.
- сңбсккс үйрстуді бала түлғасын жан-жақты дамытудың қүрамды бөлігі
ретіндс мəнін ашу,
- еңбекке үйретудің теориясы мен өдістемесінің қазіргі жагдайын ашу;
- тсхникалық, түрмыстық, қоғамға пайдалы. сңбектердің
қолданылуына байланысты, əр түрлі материалдарды көркемдік өндеудің
əдістемелерінің негіздерін үйрету;
- дизайнды оқытудьң теориялық негіздерін беру;
- студенттерді еңбскке үйрету сабақтарында кіші мектеп
жасындағы оқушыларды үйымдастыруда түрлі формаларын
пайдалануды, қүралдармен əдістерді дүрыс таңдауға үйрету;
- еңбек тəрбиесін, ақыл-ой, мінез-қүлық , эстетикалық жəне дене төрбиесін
біріктіру.
Балаларды оқыту процесін ұйымдастыратын — мүғалім. Ол əр сабақтың
мақсатын, құрылысын, тиімді əдіс-тəсілдерін анықтайды. Мұғалім оқу
материалын жүйеге келтіріп, бағдарламаға сай одан əрі жетілдіреді. Сабақ
нəтижелі болу үшін ол нақты дайыңдалып, сабақтың мақсаты мен түрін, əдіс-
тəсілдерін, сабаққа қажетті материалдар мен қүрал-саймандарды,
қолданатың оқу көрнекіліктері мен техникалық жабдықтарын алдын-ала
ойластырғаны дүрыс. Сабақты жүргізу барысыңда мүғалім оның білімділік,
тəрбиелік, дамытушылық міндсттерін нақты анықтайды. Бүл міндеттер
сапалы орындалуы үшін мүғалім кластағы əр оқущының жас
ерекшеліктерін, қабілеттерін, мінез-қүлқың үнемі зерттеп отыруы керек.
Еңбекке баулу пөні мүғалімі оқушылардың білімдерін, іскерліктерін,
дағдыларын қалыптастыруымен қатар бір маманға кəсіби бағдар беріп
отырады. Үлкен адамдардың еңбегін сыйлап қүрметгеуге, адамгершілік,
эстетикалық, патриоттық тəрбие көрсетіп, өз еңбегіне жауапкершілікпен
қарауға, өзін-өзі қадағалауға бейімдетуі керек.
Мүғалім ез пəнін жəне оның едістемесін, сонымен қатар педагогика мен
психологияны жетік білетін, біліктілігі жоғары мүғалім болуы керек. Ол
өзінің педа-гогикалық жөне кəсіби шеберлігін үнемі жетіддіріл отырғаны
дүрыс. Ол үшін мүғалім əрдайым білім саласындағы, өндіріс пен
экономикадағы больш жатқан жаңалықтардан əрдайым хабар алып отыруы
керек. Сонымен қатар мүғалімнің кəсіби білімдері мен педагогикалық
шеберліктерін одан əрі жетілдіруге педагог кадырлардың біліктілігін
арттыру жəне қайта даярлау институты көмек көрсетіп отырады.
Бастауыш кластарда еңбекке баулу сабағында оқушылар:
- еңбек затымен (өңдейтін материалдармен);
- еңбек құралдарымен;
- еқбектегі адамның қызметімен (еңбек қүралдары сүйенумен);
- еңбек нəтижесімен (аяқталған бүйымдармен) таныстырады.
Еңбекке баулу сабақтарында мүғалім бастауыш клас оқушыларының
еңбек қүралдары туралы танымдарын үлғайтады. Бастауыш класс
оқушылары жартылай өңде-уден өткен материалдармен, мысалы, қағаз,
картон, мата, пластилин, ағаш сынығы, металл, полуфабрикат жөне
басқаларды қолданады. Осымен қатар, балалар тірі таби-ғаттан алынған
материалдарды өндейді, мысалы: шырша, емен жаңғақтары мен
жапырақтарын, аққайьш қабықта-ры мен бүтақтарды, т.б.
Сонымен қатар мүғалім балаларды аталған материалдардың физикалық жəне
технологиялық қасиеттерімсн таныстырады. Əңгімелеу, тəжірибе, саяхат,
практикалық жүмыс барысында оқушылар қағаз-картон, мата, пластмасса
шығаратын, полиграфия жəне құрылыс өнеркəсіптері туралы жалпы
мəліметтер алады. Материал қасиеттері мен оны өндеу тəсілдерін оқыту
оқушылар-дъщ политехникалық бағдарларьш кеңейтіп қоймай, олар-дың
еңбегінің нақты, тиімді жəне нəтижелі болуына ықпал етеді.
Мұғалімнің маңызды міндеті ретінде оқушыларды еңбек қүралдарымен
жүйелі таныстырып отыруды санауға болады. Бастауыш клас оқушылары
жүмыстың тəсілін үйреніп, келесі жүмыс қүралдарын қолданады: қайшы,
пышақ, біз, ине, отверткі, кемпірауыз, гайкалық кілт, бүрғы, қылара. Қол
аспаптарымен жүмыс тəсілін оқытуды еңбектің машиналық қүралдарьң оқыту
базасы ретіндс қарастыруға болады. Еңбек қүралдарының қол жəне
машиналық негізінде бір ғана принциптердің болуына мүғалім көңіл
аудару қажет. Осылайша қүралы үлкен пилораманың қүралынан қол
Достарыңызбен бөлісу: |
