ІІ. Мақсаты: Студенттерді өндірісте дамитын кәсіптік аурулардың түрлеріне қарай алдын – алу шараларын ұйымдастыру және жүргізуді үйрету, қауіпсіз еңбек жағдайын қамтамасыз етуге бағытталған алдын – алу шаралары жүйесінің бір элементі ретінде – жеке бас қорғаныштық заттарын оқып үйрену.
ІІІ.Тапсырма:
1. ШИ – 01В аспабымен жұмыс орындарында шу тәртібін тексеру.
2. Жұмыс орындарындағы шу тәртібіне гигиеналық баға беру. Негізгі шу көздерін бөлу.
3. Жұмыс орындарын санитарлық тексеру хаттамасын толтыру.
4. Шу патологиясын тудыратын қауіп факторларын анықтау.
5. Есту мүшесіне шудың қолайсыз әсерін төмендету бойынша алдын – алудың кешенді шараларын жасау.
IV. Орындау түрі: Презентация, реферат, MSQ форматында тест тапсырмаларын жасау,жағдайлық есептерді құрастыру,кросворд, ғылыми атақты мақалаларға талдау жасау, интеллектуалды карта, альбом.
V. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері (1,2 қосымшаны қараңыз)
VI. Тапсыру мерзімі: 2-7 апта
VІІ. Әдебиеттер:
Негізгі
1. Измеров Н.Ф., Кириллов В.Ф. Гигиена труда. Учебник. Москва,2008.-592с.
2. Гигиена. Кенесариев У.И., Тогузбаева К.К. и др., Учебник Алматы. 2009г.-668с.
3. Руководство по санитарной экспертизе в области гигиены труда. Под ред д.м.н., проф. Сраубаева Е.Н., Белоног А.А. - Караганда, 2008г.-562 с.
қосымша:
1. Санитарные нормы и правила по гигиене труда промышленности. 3т.-Омск. 1995.-1050с.
2. Медицина труда. Учебник /под ред. Измерова Н.Ф./, 2008г.-520с.
3. Методика изучения производственного микроклимата и его влияния на организм работающих. Под.ред. к.м.н. Жакеновой С.Р. Учебно-методическое пособие. 9965-406-50-2.-Караганда, 2005г.-56с.
4. Галаева А.И. Производственные аэрозоли, их гигиеническая оценка и нормирование. Методы исследования и профилактика пылевой профпатологии. Учебное пособие. - Караганда, 2008г. - 80с.
5. Предупредительный и текущий санитарный надзор за вентиляцией.
6. Под ред. Сраубаев Е.Н., Жакенова СР., Шинтаева Н.У - Караганда, 2010г.- 66с.
7. Гигиена труда в ведущих отраслях промышленности РК. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 73с.
8. Гигиена труда при работе с видеотерминалами. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 68с.
9. Предупредительный санитарный надзор при новом строительстве и реконструкции промышленных предприятий. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 72с.
10. Шайзадина Г.Н - Предупредительный санитарный надзор. Учебно-методическое пособие. Астана, 2010г. - 50с.
Қазақ тілінде
Негізгі:
1. Еңбек гигиенасы бойынша тәжірибелік сабақтардың жетекші құралы: Оқу құралы Тоғызбаева К.К. Алматы. 2010ж.- 366б.
Косымша:
1. Жарылқасын Ж.Ж., Өндірістік токсикология негізі. Оку-әдістемелік құрал. Қарағанды. КММА баспаханасы. 2007ж.- 80б.
2. Сраубаев Е.Н., Жакенова С.Р., Шинтаева Н.У., Жарылқасын Ж.Ж. Жалпы және жеке енбек гигиенасы бойынша есептер жинағы. Оку-әдістемелік құрал Қарағанды. КММА баспаханасы. 2007ж.- 44б.
3. Бейнетерминалдармен жұмыс істеу кезіндегі еңбек гигиенасы. Оқу әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.- Алматы, 2010ж.-85б.
4. Жеке өнеркәсіп салаларындағы еңбек гигиенасы. Оқу-әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-28б.
5. Өндіріс кәсіпорындарының реконструкциясы мен жаңадан құрылыс салыну кезіндегі санитарлық сақтық қадағалау. Оку әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-60б.
6. Қазақстан Республикасының ірі өнеркәсіп салаларындағы еңбек гигиенасы. Оқу-әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-36б.
VIII. Бақылау: тест тапсырмалары.
1. Ультрадыбыс толқындарының таралу тәсіліне қарай ... ультрадыбысты бөледі.
а) жанасанатын және ауалық
в) бірінші реттік және екінші реттік
с) қолды және стационарлық
д) сулы және конвенциялық
е) жалпы және жергілікті
2. Ультрадыбыс тербелісінің шығу көзінің типі бойынша ... көздерін бөледі.
а) стационарлық
в) автоматтандырылған
с) жылжымалы
д) ауалық
е) жанасатын
3. Ультрадыбыс тербелісінің спектралды сипаттамасына қарай ультрадыбыс ... болып бөлінеді.
а) төменгі ***, орташа жиіліктегі, жоғары жиіліктегі
в) өте жоғары жиіліктегі, жоғары жиіліктегі, орташа жиіліктегі
с) микротолқынды, ультрақысқа толқынды, ультрамикротолқынды
д) орташа жиіліктегі, жоғары жиіліктегі, ультрамикротолқынды
е) инфрадыбыс, ультрамикродыбысты, микродыбыс
4. 16-дан 63 кГц ультрадыбыс толқындары ... деп аталады.
а) төменгі жиіліктегі
в) орташа жиіліктегі
с) жоғары жиіліктегі
д) өте жоғары жиіліктегі
е) ультрамикро жиіліктегі
5. Ультрадыбыстық тербелістердің сәулелену тәсіліне қарай ... шығатын ультрадыбыстың көздерін ажыратады.
а) магнитострикциондық және пъезоэлектрлік генатордан
в) импульсивті және ауалық генератордан
с) тұрақты және тұрақсыз күшейткіштен
д) ауыспалы және қолды электрлі құралдардан
е) стационарлық және жылжымалы генератордан
6. Ультрадыбыстық тербелістердің генерирлену тәртібіне қара ... ультрадыбысты бөледі.
а) тұрақты және импульсті
в) үзілмелі және тұрақты
с) жанасатын және ауалық
д) қолды және стационарлық
е) стационарлық және жылжымалы
7. Ауалық ультрадыбыстың нормаланатын көрсеткіштері ... болып табылады.
а) бір октавалық жолақта дБ-мен берілген дыбыс қысымының деңгейі
в) үштен екі октав дБ-мен берілген дыбыс толқынының деңгейі
с) бір октавалық жолақта Гц-нен берілген дыбыс қысымының кернеулігі
д) бір октавалық жолақта В/м2 берілген дыбыс тербелісінің деңгейі
е) диапазоны 10кГц – 500 мГц аралығындағы акустикалық тербелістер
8. Ультрадыбыс – бұл:
а) диапазоны 20 кГц – 1000МГц аралығындағы акустикалық тербелістердің аясы
в) диапазоны 16 – 20000 Гц аралығындағы механикалық тербелістердің аясы
с) диапазоны 20 Гц жиіліктен төмен механикалық тербелістер
д) қарқындылығы мен жиілігі әртүрлі, уақыт бойынша ретсіз өзгеретін дыбыстардың жиынтығы
е) құралдың күрделі механикалық тербе*** қозғалыстары
9. Инфрадыбыстар спектрдің сипатына қарай ... болады.
а) кең жолақты, тоналды
в) кең жолақты, импульсті
с) тұрақты, импульсивті
д) тұрақты, тұрақсыз
е) ауалық, жанасатын
10. Инфрадыбыс уақытына сипатына қарай ... деп бөлінеді.
а) тұрақты және тұрақсыз
в) үзілмелі және тұрақты
с) кең жолақты және тоналды
д) ауысымды және орташа тәуліктік
е) сағаттық және минуттық
11. Инфрадыбысты өлшеу ... қолдану арқылы жүргізіледі.
а) шу өлшегішті
в) виброметрді
с) радиометрді
д) термометрді
е) актинометрді
12. Цехтарда инфрадыбысты өлшейтін нүктелерді бір-бірінен ... қашықтықта таңдайды.
а) 20м артық болмайтын
в) 20м кем болмайтын
с) 10м артық болмайтын
д) 5м кем болмайтын
е) 15м кем болмайтын
13. Ультрадыбыс тудыратын эффектілер, шартты түрде ... деп бөлінеді.
а) механикалық, физикалық – химиялық, термиялық, кавитациондық
в) физикалық, химиялық, биологиялық, психикалық
с) физиологиялық, микробиологиялық, морфологиялық
д) техникалық, технологиялық, энергетикалық, инженерлік
е) тұрақты, тоналды, импульсті, жанасатын
14. Медициналық ультрадыбыс көздерімен жұмыс істейтіндер ... болатын ультрадыбыстың әсеріне ұшырайды.
а) тербеліс жиілігі 20 Гц – 20,0 МГц және қарқындылығы 50-160дБ
в) тербеліс жиілігі 10Гц – 10,0 МГц және қарқындылығы 40 – 150 дБ
с) тербеліс жиілігі 30 Гц – 30,0 МГц және қарқындылығы 60-170 дБ
д) тербеліс жиілігі 40 Гц – 40,0 МГц және қарқындылығы 70 – 190 дБ
е) тербеліс жиілігі 50 Гц – 50,0 МГц және қарқындылығы 80 – 200
15 Шудың нәтижесінде туындайтын кәсіби ауруға ... жатады.
а) кәсіби саңыраулық
б) кәсіби улану
в) жүйке ауруларының дамуы
г) діріл ауруы
) кессон ауруы
16 Шығу тегіне байланысты шаңның жіктелуі:
а) органикалық, бейорганикалық
б) конденсация және дезинтеграция аэрозолі
в) микроскопиялық, ультрамикроскопиялық
г) токсикалық, аралас
д) ауылшаруашылық, өндірістік
17 Шаңнан қорғанудың санитарлық-техникалық шараларына ... жатады.
а) желдету жүйесін жақсарту
б) технологиялық үдерісті автоматтандыру
в) жұмысшыларды респиратормен қамтамасыз ету
г) санаторлық - курорттық емдеу жұмыстарын жақсарту
д) шу деңгейін азайту
18 Улы заттардан қорғанудың өндірістік шараларына ... жатады.
а) өндірісті автоматтандыру
б) өндірістегі зиянды заттарды регламенттеу
в) техника қауіпсіздігін сақтау
г) жұмысшыларды медициналық бақылаудан өткізу
д) 40-45 дейінгі адамдарды жұмысқа қабылдамау
19 Органикалық шаңның жіктелуі:
а ) металдық, минералдық
б) табиғи, жасанды
в) өсімдік, жануар
г) ірі және ұсақ бөлшекті
д) конденсация және дезинтеграция аэрозолі
№2.20.
І. Тақырыбы: Жұмыс орындарындағы инфра және ультра дыбыстардың әсер етуінің алдын – алу шаралары.
ІІ. Мақсаты: Инфра және ультра дыбыстардың қолайсыз әсерінің алдын алу шараларын меңгеру.
IV. Өткізу түрі:
ІІІ.Тапсырма:
1. Инфрадыбыс пен ультрадыбыстар бойынша нормативтік актілермен танысу.
2. №841 03.12.04 «Бөлмелердегі, қоғамдық ғимараттардың аймағындағы шу деңгейінің гигиеналық нормативтерімен» таныстыру.
3. Инфрадыбыстың жұмысшылар денсаулығына тигізетін әсерін төмендетудің алдын – алу шараларын жасау.
4. Ультрадыбыстың жұмысшылар денсаулығына тигізетін әсерінің алдын – алу шараларын жасау.
IV. Орындау түрі: Презентация, реферат, MSQ форматында тест тапсырмаларын жасау,жағдайлық есептерді құрастыру,кросворд, ғылыми атақты мақалаларға талдау жасау, интеллектуалды карта, альбом.
V. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері (1,2 қосымшаны қараңыз)
VI. Тапсыру мерзімі: 2-7 апта
VІІ. Әдебиеттер:
Негізгі
1. Измеров Н.Ф., Кириллов В.Ф. Гигиена труда. Учебник. Москва,2008.-592с.
2. Гигиена. Кенесариев У.И., Тогузбаева К.К. и др., Учебник Алматы. 2009г.-668с.
3. Руководство по санитарной экспертизе в области гигиены труда. Под ред д.м.н., проф. Сраубаева Е.Н., Белоног А.А. - Караганда, 2008г.-562 с.
қосымша:
1. Санитарные нормы и правила по гигиене труда промышленности. 3т.-Омск. 1995.-1050с.
2. Медицина труда. Учебник /под ред. Измерова Н.Ф./, 2008г.-520с.
3. Методика изучения производственного микроклимата и его влияния на организм работающих. Под.ред. к.м.н. Жакеновой С.Р. Учебно-методическое пособие. 9965-406-50-2.-Караганда, 2005г.-56с.
4. Галаева А.И. Производственные аэрозоли, их гигиеническая оценка и нормирование. Методы исследования и профилактика пылевой профпатологии. Учебное пособие. - Караганда, 2008г. - 80с.
5. Предупредительный и текущий санитарный надзор за вентиляцией.
6. Под ред. Сраубаев Е.Н., Жакенова СР., Шинтаева Н.У - Караганда, 2010г.- 66с.
7. Гигиена труда в ведущих отраслях промышленности РК. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 73с.
8. Гигиена труда при работе с видеотерминалами. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 68с.
9. Предупредительный санитарный надзор при новом строительстве и реконструкции промышленных предприятий. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 72с.
10. Шайзадина Г.Н - Предупредительный санитарный надзор. Учебно-методическое пособие. Астана, 2010г. - 50с.
Қазақ тілінде
Негізгі:
1. Еңбек гигиенасы бойынша тәжірибелік сабақтардың жетекші құралы: Оқу құралы Тоғызбаева К.К. Алматы. 2010ж.- 366б.
Косымша:
1. Жарылқасын Ж.Ж., Өндірістік токсикология негізі. Оку-әдістемелік құрал. Қарағанды. КММА баспаханасы. 2007ж.- 80б.
2. Сраубаев Е.Н., Жакенова С.Р., Шинтаева Н.У., Жарылқасын Ж.Ж. Жалпы және жеке енбек гигиенасы бойынша есептер жинағы. Оку-әдістемелік құрал Қарағанды. КММА баспаханасы. 2007ж.- 44б.
3. Бейнетерминалдармен жұмыс істеу кезіндегі еңбек гигиенасы. Оқу әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.- Алматы, 2010ж.-85б.
4. Жеке өнеркәсіп салаларындағы еңбек гигиенасы. Оқу-әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-28б.
5. Өндіріс кәсіпорындарының реконструкциясы мен жаңадан құрылыс салыну кезіндегі санитарлық сақтық қадағалау. Оку әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-60б.
6. Қазақстан Республикасының ірі өнеркәсіп салаларындағы еңбек гигиенасы. Оқу-әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-36б.
VІІІ. Бақылау-сұрактар:
Инфрадыбыс және ультрадыбыс дегеніміз не?
Ультра және инфра дыбыстың физико-гигиеналық мінездемесін айтып беріңіз?
Ультра және инфра дыбыс деңгейі және спекторын өлшеу қалай жүргізіледі?
Ультра және инфра дыбыстың негізгі көздерін айтыпберіңіз?
Ультра және инфра дыбыстың қолдану аймақтарын айтып беріңіз?
Ультра және инфра дыбыстың адам ағзасына жағымсыз әсерін төмендетудің қандай іс-шаралары бар?
№2.21.
І. Тақырыбы: Еңбек етуші тұрғындардың есту мүшесінің кәсіптік аурушаңдығы деңгейін динамикалық бақылау.
ІІ. Мақсаты: Еңбек етуші тұрғындардың есту мүшесінің кәсіптік аурушаңдығы деңгейін динамикалық бақылау әдістемесін меңгеру.
ІІІ.Тапсырма:
1. ҚР ДСМ № 12 қараша 2009 жыл №705 бұйрығы « Инфекциялық және паразитарлық, уәсіптік аурулардың және тұрғындар улану жағдайларын тексеру тәртібін бекіту» бұйрығымен жұмыс істеу.
2. Еңбек кодексімен және медициналық тексеруді өткізу бойынша заңды құжаттармен танысу.
3. Еңбек етуші тұрғындардың есту мүшелерінің кәсіптік аурушаңдықтың деңгейіне динамикалық бақылау жүргізу әдістемесін бағалау.
4. Еңбек ететін тұрғындардың есту мүшелерінің кәсіптік аурушаңдықтың деңгейіне динамикалық бақылау жүргізу бойынша презентация дайындау.
IV. Орындау түрі: Презентация, реферат, MSQ форматында тест тапсырмаларын жасау,жағдайлық есептерді құрастыру,кросворд, ғылыми атақты мақалаларға талдау жасау, интеллектуалды карта, альбом.
V. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері (1,2 қосымшаны қараңыз)
VI. Тапсыру мерзімі: 2-7 апта
VІІ. Әдебиеттер:
Негізгі
1. Измеров Н.Ф., Кириллов В.Ф. Гигиена труда. Учебник. Москва,2008.-592с.
2. Гигиена. Кенесариев У.И., Тогузбаева К.К. и др., Учебник Алматы. 2009г.-668с.
3. Руководство по санитарной экспертизе в области гигиены труда. Под ред д.м.н., проф. Сраубаева Е.Н., Белоног А.А. - Караганда, 2008г.-562 с.
қосымша:
1. Санитарные нормы и правила по гигиене труда промышленности. 3т.-Омск. 1995.-1050с.
2. Медицина труда. Учебник /под ред. Измерова Н.Ф./, 2008г.-520с.
3. Методика изучения производственного микроклимата и его влияния на организм работающих. Под.ред. к.м.н. Жакеновой С.Р. Учебно-методическое пособие. 9965-406-50-2.-Караганда, 2005г.-56с.
4. Галаева А.И. Производственные аэрозоли, их гигиеническая оценка и нормирование. Методы исследования и профилактика пылевой профпатологии. Учебное пособие. - Караганда, 2008г. - 80с.
5. Предупредительный и текущий санитарный надзор за вентиляцией.
6. Под ред. Сраубаев Е.Н., Жакенова СР., Шинтаева Н.У - Караганда, 2010г.- 66с.
7. Гигиена труда в ведущих отраслях промышленности РК. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 73с.
8. Гигиена труда при работе с видеотерминалами. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 68с.
9. Предупредительный санитарный надзор при новом строительстве и реконструкции промышленных предприятий. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 72с.
10. Шайзадина Г.Н - Предупредительный санитарный надзор. Учебно-методическое пособие. Астана, 2010г. - 50с.
Қазақ тілінде
Негізгі:
1. Еңбек гигиенасы бойынша тәжірибелік сабақтардың жетекші құралы: Оқу құралы Тоғызбаева К.К. Алматы. 2010ж.- 366б.
Косымша:
1. Жарылқасын Ж.Ж., Өндірістік токсикология негізі. Оку-әдістемелік құрал. Қарағанды. КММА баспаханасы. 2007ж.- 80б.
2. Сраубаев Е.Н., Жакенова С.Р., Шинтаева Н.У., Жарылқасын Ж.Ж. Жалпы және жеке енбек гигиенасы бойынша есептер жинағы. Оку-әдістемелік құрал Қарағанды. КММА баспаханасы. 2007ж.- 44б.
3. Бейнетерминалдармен жұмыс істеу кезіндегі еңбек гигиенасы. Оқу әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.- Алматы, 2010ж.-85б.
4. Жеке өнеркәсіп салаларындағы еңбек гигиенасы. Оқу-әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-28б.
5. Өндіріс кәсіпорындарының реконструкциясы мен жаңадан құрылыс салыну кезіндегі санитарлық сақтық қадағалау. Оку әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-60б.
6. Қазақстан Республикасының ірі өнеркәсіп салаларындағы еңбек гигиенасы. Оқу-әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-36б.
VIII. Бақылау: тест тапсырмалары.
1. ... адамдарды шуы қарқынды цехтарға жұмысқа қабылдауға болмайды.
а) жасы 35-тен жоғары
в) 18-23 жастағы
с) 25-35 жастағы
д) 20-30 жастағы
е) жасы 20-тан жоғары
2.Шудың есту мүшесіне әсерінен ... дамиды.
а) кохлеарлы неврит
в) кондуктивті кереңдік
с) шуға бейімделу
д) нейросенсорлық кереңдік
е) отосклероз
3.Шудың әсер етуі кезінде еңбекке жарамдылыққа сараптама жүргізу ... байланысты болады.
а) еңбек жағдайына
в) еңбек өтіліне
с) есту қызметін *** дәрежесіне
д) мамандыққа
е) жұмысшының жасына
4. Шудың ағзаға тигізетін қолайсыз әсерін дәлелдейтін функционалдық диагностиканың оңтайлы әдісі ... болады.
а) тоналды шегті аудиометрия
в) реоэнцефалография
с) электроэнцефалография
д) ультрадыбыста доппле***графия
е) тетрополярная реография
5. 1 метрге дейін сыбырлап сөйлегенді есту кезінде этнологиясы шу болғанда есту қызметін жоғалтудың дәрежесін көрсетіңіз:
а) ІҮ дәреже
в) ІІ дәреже
с) ІІІ дәреже
д) І дәреже
е) Ү дәреже
6. Шу жүйелі түрде әсер еткенде алдымен ... дамиды.
а) нейропатия
в) кардиологиялық синдром
с) Рейно синдромы
д) гипертониялық синдром
е) астено-вегативті синдром
7. Шуға ағза ұзақ әсер еткенде ... дамиды.
а) кохлеарлы неврит
в) бет жүйкесінің невриті
с) серозды эпитимпанит
д) іріңді мезотимпанит
е) бет жүйесінің салдануы
8. Жоғары жиіліктегі шудың әсеріне ұшырайтын жұмысшыларды тексерудің ақпараттық әдісі:
а) отоскопия
в) аудиометрия
с) энцефалография
д) ларингоскопия
е) электроэнцефалография
9. Шудың ағзаға кері әсері шудың ... байланысты болады.
а) физикалық көрсеткіштеріне
в) гигиеналық нормаға
с) шығу көзіне
д) шығу көзінен нысанға дейінгі қашықтыққа
е) дыбыс қысымына
10.Шу тудыратын арнайы емес бұзылыстарға жатады:
а) ОЖЖ қызметінің бұзылысы
в) жарғақша тінінің керілуі
с) есту мүшесі қызметінің бұзылысы
д) есту мүшесінің ақауы
е) кереңдіктің дамуы
№2.22.
І. Тақырыбы: Қазақстандағы кәсіптік діріл аурушаңдығы деңгейін динамикалық бақылау.
ІІ. Мақсаты: Қазақстандағы жұмыс істейтін тұрғындардың кәсіптік діріл аурушаңдығы деңгейін динамикалық бақылау әдісін меңгеру.
ІІІ.Тапсырма:
1. ҚР ДСМ № 12 қараша 2009 жыл №705 бұйрығы « Инфекциялық және паразитарлық, уәсіптік аурулардың және тұрғындар улану жағдайларын тексеру тәртібін бекіту» бұйрығымен танысу.
2. Еңбек кодексімен және медициналық тексеру заңды құжаттармен жұмыс істеу.
3. Жұмыс істейтін тұрғындарда діріл ауруынан болатын кәсіптік аурушаңдықтың деңгейін динамикалық бақылау әдістемесін бағалау.
4. Қазақстанда діріл ауруынан болатын кәсіптік аурушаңдықтың деңгейін динамикалық бақылау бойынша презентация дайындау.
IV. Орындау түрі: Презентация, реферат, MSQ форматында тест тапсырмаларын жасау,жағдайлық есептерді құрастыру,кросворд, ғылыми атақты мақалаларға талдау жасау, интеллектуалды карта, альбом.
V. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері (1,2 қосымшаны қараңыз)
VI. Тапсыру мерзімі: 2-7 апта
VІІ. Әдебиеттер:
Негізгі
1. Измеров Н.Ф., Кириллов В.Ф. Гигиена труда. Учебник. Москва,2008.-592с.
2. Гигиена. Кенесариев У.И., Тогузбаева К.К. и др., Учебник Алматы. 2009г.-668с.
3. Руководство по санитарной экспертизе в области гигиены труда. Под ред д.м.н., проф. Сраубаева Е.Н., Белоног А.А. - Караганда, 2008г.-562 с.
қосымша:
1. Санитарные нормы и правила по гигиене труда промышленности. 3т.-Омск. 1995.-1050с.
2. Медицина труда. Учебник /под ред. Измерова Н.Ф./, 2008г.-520с.
3. Методика изучения производственного микроклимата и его влияния на организм работающих. Под.ред. к.м.н. Жакеновой С.Р. Учебно-методическое пособие. 9965-406-50-2.-Караганда, 2005г.-56с.
4. Галаева А.И. Производственные аэрозоли, их гигиеническая оценка и нормирование. Методы исследования и профилактика пылевой профпатологии. Учебное пособие. - Караганда, 2008г. - 80с.
5. Предупредительный и текущий санитарный надзор за вентиляцией.
6. Под ред. Сраубаев Е.Н., Жакенова СР., Шинтаева Н.У - Караганда, 2010г.- 66с.
7. Гигиена труда в ведущих отраслях промышленности РК. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 73с.
8. Гигиена труда при работе с видеотерминалами. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 68с.
9. Предупредительный санитарный надзор при новом строительстве и реконструкции промышленных предприятий. Учебно-методическое пособие. Тогузбаева К.К. Алматы. 2010г. - 72с.
10. Шайзадина Г.Н - Предупредительный санитарный надзор. Учебно-методическое пособие. Астана, 2010г. - 50с.
Қазақ тілінде
Негізгі:
1. Еңбек гигиенасы бойынша тәжірибелік сабақтардың жетекші құралы: Оқу құралы Тоғызбаева К.К. Алматы. 2010ж.- 366б.
Косымша:
1. Жарылқасын Ж.Ж., Өндірістік токсикология негізі. Оку-әдістемелік құрал. Қарағанды. КММА баспаханасы. 2007ж.- 80б.
2. Сраубаев Е.Н., Жакенова С.Р., Шинтаева Н.У., Жарылқасын Ж.Ж. Жалпы және жеке енбек гигиенасы бойынша есептер жинағы. Оку-әдістемелік құрал Қарағанды. КММА баспаханасы. 2007ж.- 44б.
3. Бейнетерминалдармен жұмыс істеу кезіндегі еңбек гигиенасы. Оқу әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.- Алматы, 2010ж.-85б.
4. Жеке өнеркәсіп салаларындағы еңбек гигиенасы. Оқу-әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-28б.
5. Өндіріс кәсіпорындарының реконструкциясы мен жаңадан құрылыс салыну кезіндегі санитарлық сақтық қадағалау. Оку әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-60б.
6. Қазақстан Республикасының ірі өнеркәсіп салаларындағы еңбек гигиенасы. Оқу-әдістемелік құрал. Тоғызбаева К.К.-Алматы, 2010ж.-36б.
VIII. Бақылау: жағдайлық есептер:
Науқасқа 35 жас, 13 жыл тракторист болып жұмыс істейді. Сыздап ауырғанға, алақан мен саусақтардың жансыздануына, қолдарының тез шаршағыштығына, бас ауруына, ұйқысының бұзылуына шағымданады. Объективті түрде анықталды: қолдары көкшіл-цианозды түс, ісінген. Қолқап типі бойынша алақандары беткейінің сезімталдығының төмендегені және шынтақ бұлшық еттерінің рефлекторлық қозғыштығы артқан. Капилляроскопия кезінде цианозды фонда тырнақ ойысы капилярларының спазмы анықталды. Алақан және қол сүйектерінде ұсақ жарықтанулар анықталды, олар склероздық дұғамен (валикпен) қоршалған.
Тапсырма:
1.Аурудың дамуына қандай кәсіптік зиянды фактор себепкер болды және неліктен?
2.Науқастың диагнозын анықтаңыз?
3.Науқастың еңбек жарамдылығына сараптама жүргізіңіз.
4.Жұмысшының денсаулық жағдайын жақсарту шаралары.
№2 есеп. Шахта бұрғышысында діріл ауруының алғашқы белгілері анықталып, жұмысшы шахта үстіне дәнекерлеуші ретінде ауыстырылды.
Тапсырма:
1.Еңбек жағдайына гигиеналық баға беріңіз.
2.Науқастың еңбекке жарамдылығына сараптама жүргізіңіз. Жұмысшының денсаулық жағдайын ескеріп, жұмыс дұрыс таңдалған ба?
3.Берілген жағдайда жұмысшы денсаулығын жақсартудың қандай шараларын қолдануға болады?
№3 есеп. Емханаға 38 жастағы Н. деген науқас келіп қаралды. Ол алақан мен саусақтардың ауруына, әсіресе салқын мезгілде ұюына шағымданды. Ауырғанына 3 ай болған. 10 жылдан бері бульдозерші болып жұмыс істейді. Қарағанда: қолдарында сыртқы өзгерістер байқалмайды. Неврологиялық тұрғыдан – саусақ ұштарының гипестезия типі бойынша сезімталдығы азғана бұзылған. Капилляроскопия жасағанда – тырнақ ойысы капиллярларының ойқын емес спастикалық жағдайы анықталды.
Достарыңызбен бөлісу: |