Қазақстан Республикасында тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу және профилактикасы саласындағы заңнамаға
және жергілікті полиция қызметінің құқық қолдану практикасына қоғамдық мониторинг туралы есеп
7
барлық стратегиялық бағыттары мен міндеттері
шеңберінде тіркелуді талап етеді.
Іске асыру кезеңдері:
Бірінші кезең (2017-2019 жылдар)
Екінші кезең (2020-2022 жылдар)
Үшінші кезең (2023-2030 жылдар)
Бірінші кезеңде (2017-2019 жылдар) Гендерлік
және отбасылық саясаттың 2017-2019 жылдарға
арналған тұжырымдамасын іске асыру жөніндегі
Жоспарда
қарастырылатын
отбасылық
және
гендерлік саясаттағы қол жеткізілген нәтижелерді
одан әрі дамыту шараларын іске асыруды қамта-
масыз ету жоспарланып отыр.
Екінші кезеңде (2020-2022 жылдар) Қазақ-
стан ның отбасылық және гендерлік саясатындағы
ұзақмерзімді міндеттер мен іс-шараларды іске
асыруды бастау жоспарланып отыр.
Үшінші кезеңде (2023-2030 жылдар) тұрақты
даму мақсаттарына жетуге бағытталған, яғни, өз
кезегінде, Қазақстанның әлемнің ең дамыған 30
мемлекетінің қатарына кіруіне ықпал ететін, Қазақ-
станның отбасылық және гендерлік саясатындағы
ұзақ мерзімді міндеттер мен іс-шаралар іске
асырылатын болады.
Тұжырымдаманың мазмұны:
1. Ағымдағы жағдайға талдау жасау. Өзекті мәсе-
лелер мен негізгі жетістіктер
2. ҚР отбасылық және гендерлік саясатты 2030
жылға дейін дамыту көрінісі
3. Тұжырымдаманың мақсаты, міндеттері, іске
асыру кезеңі мен нысаналы индикаторлары
4. Қазақстанның отбасылық және гендерлік
саясатын іске асыру стратегиясы
5. Сол арқылы Тұжырымдаманы іске асыруды бол-
жай тын нормативтік құқықтық актілердің тізбесі.
«Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы
туралы» Қазақстан Республикасының Заңы қазіргі
кезде тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы
субъектілері, оның ішінде жергілікті полияция
қызметі бөлімшелері қызметтерінің құқықтық,
экономикалық, әлеуметтік және ұйымдастырушылық
негіздерін айқындайтын негізгі заңнамалық акт
болып табылады.
Бірақ, осы заң күшіне енген 2009 жылғы 23 жел-
тоқсаннан бастап тұрмыстық зорлық-зомбы лық-
тың алдын алу аясындағы келеңсіз көріністермен
күресудің құқықтық негіздерін қалыптастыруды
санау басталды деп жорамалдауға болмайды. «Тұр-
мыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы»
ҚР-ның мамандандырылған Заңы қабыл данбай
тұрғанда да 2015 жылғы 1 қаңтарға дейін қолда-
нылған әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы ҚР
Кодексінде 2007 жылдан бастап «Отбасы-тұмыстық
қатынастар аясындағы жеке бастың құқықтарына
қол сұғатын әкімшілік құқық бұзушылықтар» ҚР
ӘҚБтК-нің 9-1-тарауында қарас тырылған [9].
Егер отбасы-тұрмыстық қатынастар аясындағы
қоғамдық қатынастарды сақтау мен қорғауға қатысы
бар ҚР ӘҚБтК нормаларын салыстырсақ, онда бүгінгі
таңда тек қана екі маңызды айырмашылықты көруге
болады:
1) отбасы-тұрмыстық қатынастар аясындағы қо-
ғамдық қатынастар түріндегі құқық бұзушылық
объектісін
көздейтін
мамандандырылған
9-1-тарау жоқ;
2) балаларын, жұбайын (зайыбын), еңбекке қабі-
летсіз отбасы мүшелерін күтіп-бағуға арналған
қаражатты төлеу жөніндегі міндеттерді орын-
дамауға байланысты экономикалық тұрмыстық
зорлық-зомбылық көрсеткені үшін енді 2015
жылғы 1 қаңтарға дейін қолданыста болған ҚР
ӘҚБтК-нің 79-6-бабының орнына ҚР ҚК-нің
139-бабы бойынша қылмыстық жауапкершілік
қарастырылған.
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап 2017 жылғы
шілдені қоса алғанда денсаулыққа ұрып-соғу мен
қасақана жеңіл зиян келтірген тұрмыстық озбырлар
қылмыстық теріс қылығы үшін жеке айыпталу
тәртібімен қылмыстық жауапкершілікке тартылған
[10].
2017 жылғы 3 шілдеден бастап «Қазақстан Рес-
публикасының кейбір заңнамалық актілеріне құқық
қорғау жүйесін жетілдіру мәселелері бойынша
өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»
Қазақстан Республикасының №84 заңымен енді ден-
саулыққа ұрып-соғу мен қасақана жеңіл зиян кел-
тіргені үшін тұрмыстық озбырлар ӘҚБтК-нің 73-1 жә-
не 73-2-баптары бойынша жауапқа тартылады [11].
Жергілікті полиция қызметінің қызметкерлері
өз жұмыстарында Қазақстан Республикасының
Конституциясына, жалпы танылған халықаралық
құқық қағидаттары мен нормаларына негізделген
жоғарыда аталған құқықтық актілерді басшылыққа
алады. Жергілікті полиция қызметінің лауазымды
адамдары өздерінің юрисдикциялық өкілеттіктерін
жүзеге асыруы кезінде ҚР Конституциясының
4-бабына сәйкес халықаралық шарттар мен
Қазақстан Республикасының басқа да міндеттемелері
оның қолданыстағы құқығының құрамдас бөлігі
екенін ескеруге тиісті [12].
Істерді қарау барысында жергілікті полиция
қызметінің қызметкерлері, егер халықаралық
шарттарда басқа қағидалар белгіленбесе, Қазақстан
Республикасы заңнамасының нормаларын қол-
дануға құқығы жоқ, Қазақстан Республикасы үшін
міндеттілікке келісім беру туралы шешім рати фи-
кациялау немесе қосылу жолымен қабылданған.
Мұндай жағдайларда халықаралық шарт тардың
қағи далары қолданылады.
Халықаралық ұйымдар мен олардың орган-
дарының Конституциядағы ел егемендігі туралы
ережелерді бұзатын, Конституцияда белгіленген
мемлекеттің біртұтастығын және аумақтық тұтас-
тығын, Республиканы басқару нысанын өзгертуге
болмайтын, сондай-ақ адамның және азаматтың
конституциялық құқықтары мен бостандықтарына
нұқсан келтіретін («Қазақстан Рес публикасы Консти-
туциясының 4-бабының норма ларын халықаралық
ұйымдар мен олардың орган дарының шешімдерін
| 
