Фольгоизол – аллюминийден өндірілген кедір-бұдыр немесе
жазық жұқа фольганың*, астына минералды толтырғыш пен
антисептик араластырған битум - резеңке жағылған рулонды материал
рулонның ені – 1 м, ұзындығы 10 м; фольганың қалыңдығы 0,3 мм-ге
дейін. Фольгоизолдың үзуге беріктігі жоғары, ол иілгіш, су жұтпайды.
Фольгоизол маңызды ғимараттардың төбе жабындысының жоғары
қабаты ретінде, əрі оларды гидроизоляциялау үшін қолданылады.
Фольгадан күн сəулесі шағылатындықтан, одан жасалған жабынды
қара түсті жабындылармен салыстырғанда аз жылжыды да, ұзақ уақыт
ешқандай күтімді қажет етпейді.
* Фольга (полякша folga – латынша folium) түстi металдан жұқартылып жасалған қабыршақ лента.
Битум жəне қара май эмульсиялары, пасталары, мастикалары
Эмульсиялар. Бір немесе бірнеше заттардың өте ұсақ
бөлшектері екінші бір заттың өте ұсақ бөлшектерінің арасында
тарауынан пайда болған жүйені – дисперстік жүйе дейді. Заттардың
бірін – дисперстік орта, сол ортада таратылатын затты (немесе
заттарды) – дисперстік фаза деп атайды. Эмульсиялар сұйық зат
бөлшектерінің сұйықта тарауынан түзіледі. Битум не қара май
эмульсиялары су мен битумның немесе су мен қара майдың
гетерогенді (біртекті гомогенді емес), тұрақсыз дисперстік жүйесі.
Мұнда су дисперстік орта, ал бөлшектерінің радиустері 1 мкм-ге жуық (анығырақ 10-5- 10-7) битум не қара май дисперстік фаза.
Осы жүйенің көп уақыт тұрақты болуы үшін оған стабилизатор
ретінде эмульгатор қосады. Əдетте эмульсияларда 50-60% битум не
қара май (пасталарда 60-70%) жəне 3%-дейін суда ерігіш эмульгатор: сабындар (нафтен, сульфанафтен, шайыр, органикалық сабындар) немесе сульфит-ашытқы бражка (СДБ-сулфитна –дрожжевая бража)
болады. Қатты эмульгатор ретінде майды ұнталған саз, əк (ізбес),
цемент, таскөмір, пайдаланылады. Бұлар өзінің заты мен битум немесе
қара май фазасы бөлшектерінің диаметріне, яғни дисперстігіне,
суспензияға 5-тен 15%-ке дейін қосылады. Эмульгатор – битум не қара
май түйіршектерінің сыртына (бетіне) қонады (абсорбцияланады), су
мен битум (қара май) шекарасындағы беттік тартылысты төмендетіп,
бөлшектерді өзара жабысудан сақтайды.
Эмульсиялар – диспергаторларда, гомогенизаторларда немесе
ультра-дыбысты тербелістерді пайдаланатын қондырғыларда
(аппараттарда) дайындалады. Ол үшін диспергатор немесе басқа
аппараттарға температурасы 90°С су құйып, эмульгатор қосады. Онан
соң үзіліссіз араластыру жағдайында 50-ден 120°С-қа дейін битум мен
қара майдың маркасына байланысты, қыздырылған битум не қара май
аз-аздап, қажетті мөлшерге жеткенше, үздіксіз құйылады.
Эмульсиялар конструкциясының, бұйымының не ғимараттар
бөлімінің бетін тегістеп гидроизоляциялауға дайындау үшін, битум не
қара май жасалған рулонды жеке-дара бұйымдарды негізге желімдеу
жəне асфальт-бетондар немесе асфальт-ерітінділер өндіру үшін
пайдаланылатын байланыстырғыш зат ретінде қолданылады. Тас
материалдармен (жарықшақ таспен, құммен) əрекеттескенде эмульсия
ыдырайды да (эмульгатор), тастың бетіне қонады. Ал су ұшады,
тастарға сіңеді (битум, қара май) толтырғыш дəндерінің (түйірлерінің)
бетіне жағылып, оларды өзара байланыстырады.
Достарыңызбен бөлісу: |