Органическая химия

Карбон қышқылдарының алыну жолдары

жүктеу 0,79 Mb.

бет	19/33
Дата	31.10.2022
өлшемі	0,79 Mb.
	#39920
түрі	Методические указания

1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 ... 33

СРСП новый

8.2 Карбон қышқылдарының алыну жолдары

Карбон қышқылдарын, көмірсутектерді, спирттерді, карбонилді қосылыстарды тотықтыру, сондай-ақ гологенді туындыларды гидролиздеу әдістері арқылы алады. Майларды гидролиздеу арқылы глицеринді және қышқылды бөліп алады.

Гологен алкилдерден алынған алкилнитрилдерді гидролиздегенде бір көміртек атомынаұзарған қышқыл шығады:
Алкилнитрилді қышқылды сілтілік ортада қыздыруға болады.
Тізбек соңында,яғни ω жағдайында хлор атомы бар жоғары карбон қышқылдарын алу үшін, төрт хлорлы көмірсутекпен этиленді теломерлеу арқылы алынған заттарды гидролиздейді. Теломерлеу дегеніміз, асқын тотық не бос радикалдар R¹арқылы ынталандырып, (иницирлеп) бос радикалды механизмі жүретін процесс:
CI₃C-CI+R→ R-CI+CCI₃
CCI₃+CH₂ = CH₂→CCI₃-CH₂-CH₂
CCI₃-CH₂-СH₂+CH₂= CH₂→CCI₃-CH₂-CH₂-CH₂-CH₂
Бұның салдарынан n молекулалы этиленнің теломерлі радиокалы шығады. Сосын тізбек ауысады:
CCI₃-(CH₂-СH₂)_n+ CCI₄→ CCI₃ (CH₂-СH₂)_nCI + CCI₃
Реакция нәтижесінде алынған хлорлы алканды бөліп алады да, күкірт қышқылымен гидролиздеп, мынадай CI (CH₂-СH₂)_n+CООН жалпы формуламен өрнектелетін қышқыл алынады.
Магний не литий органикалық туындылары көміртек қос тотығымен оңай әрекеттеседі де карбон қышқылдарының тұздарын құрайдв. Бұл әдіс лаббораториялық жағдайда галоген туындыларының негізінде карбон қышқылын алу үшін керек: HCI
R -MgBr+CO₂→ R-C-OMgBr R-C-ON
║ H₂O ║
O C
Олифиндер қышқылды катализаторлардың қатысуымен, жоғары қысыммен температурада көміртек тотығымен әрекеттеседі. Бұл реакцияларда карбонилдеуші катализатор-фосфор қышқылы, ал көміртек тотығын-құмырсқа қышқылынан алады:
Н+ +
CI₃-CНR = СН₂-→ CН₃-CН-CН₃→ CН₃CH₂ CH₂→CCI₃-CH₂-CH₂
карб ионы
-CH₂-СH₂+CH₂= CH₂→CCI₃-CH₂-CH₂-CH₂-CH₂
Осы жолмен қатаңдау жағдайда спирт те қышқыл түзеді:
Екі негізді карбон қышқылының моно эфирі болса, қышқылды синтездеу үшін, Кольбенің анодты синтезін қолдануға болады:
Осылайша өндірісте тізбектің құрамында екі еселенген СН₂ тотығы бар қос негізді қышқылдың диэфирін өндіреді.
Малон қышқылының қос эфирінен моно және дикарбон қышқылдарын синтездеуге болады.

жүктеу 0,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 ... 33