Магниттік газанализаторлар
Олардың жұмыс істеу принципіне талданатын қоспаның анықталатын компонент пен магнит өріснің байланысуы себебінен пайда болатын əр түрлі құбылыстар жатады.
Магнит өрісіне жұтылатын газдар парамагнитті, ал итерілетін -
диамагнитті деп аталады.
Газдардың магниттік қасиеттері сан жағынан олардың магнитті қабылдағыштық деп аталатын шамамен анықталады. Парамагнитті газддардың магнит қабылдағыштығы оң мəнді, ал диамагнитті газдарда - теріс мəнді болады. Магнит қабылдағыштық аддитивті қасиетке ие.
Оттегі жəне азот оксиді парамагнитті қасиеттерге ие, сонымен бірге абсолютты мəні бойынша олардың магнит қабылдағыштығы басқа газдар мен булардың магнит қабылдағыштығынан 100 есе көп. Көп компонентті қоспадағы оттегінің концентрациясын есептеу осыған негізделген.
6.1суретте термомагнитті газанализатордың сұлбасы келтірілген.
6.1 сурет – Термомагнитті газанализатордың сұлбасы Суреттегі белгіленулер: 1 - дайындау блогы; 2 - тұрақты магнит; 3 –
сақиналы камера; 4 - жұқа қабырғалы шыны түтік; 5- теңестірілмеген көпір; 6 – потенциометр.
Əрекет принципі: электр тогымен қыздырылатын өткізгіштің біртекті емес магнит өрісінде орналасқан кезінде, қыздырудан туындаған оттегінің магнит қабылдағыштығының төмендеуі себебінен, магнит өрістің үлкен кернеу аймағынан аз кернеу аймағына бағытталған газ қоспасының қозғалысы пайда болады. Талданатын газ 1 дайындық блогынан 3 сақиналы камераға өтеді. Камераның диаметры бойыншажылу шығын өлшегіштің R1жəне R2 терморезисторлары оралған 4 жіңішке шыны түтікшесі
орнатылған. Егерде талданатын қоспада оттегі болмаса, онда 4 түтікшенің көлденең орналасу кезінде ол арқылы газ ағыны болмайды.
Егер талданатын қоспада
O2 оттегі болса, ол түтікшенің сол жағындағы
2 тұрақты магнитпен туындайтын магнит өрісіне жұтылады. Одан кейін O2
оттегі Кюри нүктесінен (~80 0С) жоғарғы t температурасына дейін
R1терморезисторымен қыздырылады, осыдан
O2 оттегі парамагниттік
қасиетін жоғалтып, диамагнитке айналады жəне магнит өрісінен итеріледі (көрсеткіш бағыты бойынша). 4 түтікшеде газ ағыны - «магнит жел» пайда болады. 4 түтікшедегі газ шығыны жылу шығын өлшегішпен өлшенеді.
Талданатын газда оттегінің
O2 көлемдік концентрациясымен анықталатын 5
көпірдің теңгерімсіздігі 6 потенциометрмен өлшенеді жəне тіркеледі.
Өлшеу диапазоны 0 –1%-дан 0 – 100%-ға дейін. Дəлдік кластары: 2,5 –
Реакция уақыты -120 сек.
Достарыңызбен бөлісу: |