5.3 Бесінші тарауға бақылау сұрақтары
Келесі түсініктемелерге анықтама беріңіз: қаныққан бу қысымы, жану жылылығы, зат тығыздылығы.
Тығыздық өлшегіштердің классификациясы.
Салмақ тығыздық өлшегіштің сұлбасын келтіріңіз жəне оның əрекет принципін айтыңыз.
Гидростатикалық тығыздық өлшегіштер. Сұлбасы жəне əрекет принципі.
Сұйықтықтың тұтқырлығын өлшеу құралдарының классификациясы.
Капиллярлы вискозиметрдің сұлбасы жəне əрекет принципі.
Ротациялық вискозиметрдің сұлбасы жəне əрекет принципі.
Тығыздылық формуласын келтіріңіз жəне оның қ.ұрамдастырушыларын сипаттаңыз.
Пузель заңы жəне оны қолдану.
Ротациялық вискозиметрдің ротор осінде айналу моменті қалай анықталады?
тарау. Концентрацияны өлшеу
Жалпы мəліметтер
Талданатын қоспаның физика-химиялық қасиеттері аддитивті деп есептелінеді, яғни компоненттердің физикақ-химиялық қасиеттері олардың үлесімен көрсетілген концентрациясына көбейтулердің қосындысы ретінде анықталуы мүмкін. Əдетте көлемдік концентрация бойынша аддитивтілік қолданылады
Егер қоспаның өлшенілетін физика-химиялық қасиеті аддитивті болса, онда келесіні жазуға болады:
V = k п П см = k п (По Со+Пн Сн), 1 = Со+Сн,
мұндағы V- қоспаның физика-химиялық қасиетін анықтау үшін
қолданылатын анализатордың сигналы;
kт- физика-химиялық қасиеті бойынша анализатордың түрлендіру коэффициенті;
Со,Сн– анықталатын жəне анықталмайтын концентрация коэффициенті;
По, Пн– қоспаның қасиетіне сəйкес келетін анықталатын жəне анықталмайтын компонентердің физика-химиялық қасиеттері.
Компоненттің концентрациясын анықтау үшін псевдобинарлы қоспаның кейбір физика-химиялық қасиетттері өлшенеді, сол бойынша көп компонетті қоспа бинарлы болып қарастырылады.
Бинарлы жəне псевдобинаpлы сұйықтық пен газ қоспаларының құрамын анықтау үшін физика-химиялық қасиеттердің əр түрлі анализаторлары қолданылады.
Автоматты газанализаторлар ЖЭС-те органикалық отынды жандырған кезде жану процесін бақылау жəне ауаның керекті шегін білу үшін қолданылады.
Газдық талдау құрылғылары технологиялық объектілердің қауіпсіз жұмыс істеу үшін қолданылады. Мысалы, турбогенераторды суыту жүйесінде Н2 сутектің концентрациясын есептейтін газанализаторлар, АЭС- те радиоактивті жылу тасымалдағыштары бар аппараттарындағы газдарда.
Сонымен бірге, қоршаған ортаны қорғау мəселелеріне көп зер салынатын болғандықтан газанализаторлардың шығарылуы мен қолдануы айтарлықтай көбейді; олар атмосферадағы, өндірістік орындағы ауасындағы, өнеркəсіп кəсіпорындары мен электр станцияларының газдық шығарындыларындағы зиянды қоспаларын бақылауға арналған.
Достарыңызбен бөлісу: |