Өңдеу Мамандығы: «Мейірбике ісі» Курсы: 3 Семестрі: 6

Қан анализі организімге минерал және су алмасу мен тығыз байланысты екенін көрсетеді. Диурездің көп бөлінуі кезінде бүрек арқылы, көп терлегенне тер арқылы және қайтымсыз құсу кезінде асқазан – ішек жолы арқылы электролиттер мен судың интесивті азаюынан сусыздану дамиды. Су минералды алмасудың әр түрлі бұзылысы қант диабетінің ауыр түрінде, бауыр циррозы кезінде, жүрек – қан тамыр жетіспеушілігі кезінде кездеседі.

С – реактивті ақуыз (СРА) жедел қабыну ауруларының (өкпе қабынуы, аппендицит) ең жедел және сезімтал индикаторы болып табылады.

Клинико – диагностикалық, лабораториялық тексерудің әр бір түрі дәрігердің тағайындауы бойынша жүргізіледі.

11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы: 62 мин (70%)

бөлімшелерде эндокринді жүйе қызметі бұзылуы бар науқастарда мейірбикелік үрдісті орындау.

Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.

1. 
   Қалқанша безі ауыратын науқас диспансерлік қарауда киімінің тар екендігін айтты. Бұл жағдайда медбике:
   

Б)науқасты таразға тартады

В)науқасқа жаны ашиды

Г)берілген мәселеге көңіл аудармайды

2. 
   Эпидемиялық зобтың даму себептері:
   

Б)қалқанша без жетіспеушділігі

В)иод жетіспеушілігі

Г) темірдің көбеюі

3. 
   Инсулин қатысады
   

Б)асқазан- ішек жолынан глюкозаның сіңірілуі

В)организмнен глюкозаның бөлінуі

Г) майлардың сіңірілуі

4. 
   Қант диабетіне тән:
   

Б)арықтау, шөлдеу, гипогликемия

В)ісіктер, әлсіздік, олигурия

Г) әлсіздік, апатия, олигурия

5. 
   Науқасқа бірінші рет инсулин тағайындалады. Ол медбикеге инсулиннің ағзаға қалай әсер ететінін сұрады. Медбике инсулинді
   

Б)клетка арқылы қандағы глюкозаның сіңірілуіне қатысады

В)ұйқы безі клеткалардың қызметін реттейді

6. 
   Диабетикалық комға тән:
   

Б)жүрек айну

В)ацетон иісі

Г) организмнен қанның бөлінуіне қатысады

Д) ұйқы безінің альфа- клеткалардың қызметін реттейді

7. 
   Диабетикалық комаға тән:
   

Б)жүрек айну

В)ацетон иісі

Г) организмнен қанның бөлінуіне қатысады

Д) ұйқы безжінің альфа- клеткалардың қызметін реттейді

8. 
   Медбике науқасқа инсулин енгізгеннен кейін мынандай белгілер дамуы мүмкін: тремор, терлегіштік, әлсіздік, ашығу сезімі, осыған байланысты мынандай кеңес береді:
   

Б)салат

Г) томат сок

9. 
   Қант диабетімен ауыратын науқастарды күту жоспары арқылы, мақсатын анықтау
   

2. құсу болмайды

3. қантты төмендететін дәрілерддің әсерін түсіндіреді

9. Инсулин енгізгеннен кейін науқаста тез дірілі, аштығу байқалды

А) гипертони ялық криз

Б) гипогликемиялық жағдай

В) коллапс

Г) талма

10. Семіздік ауруы бар науқастарды күтіміне байланысты қандай шаралар қолданылады

А) дұрыс тамақтануын ұщйымдастыру

Б) тері күтімі

В)термометрия

Г) емдік физкультура

Ситуациялық есептер.

1. 
   62 ж науқас терапия бөлдімшесиіне мынандай шағымдармен: ауыз қуысының кебюуі, шөлдеу, тері қышуы, жиі кіші дәретке отыру келіп түсті. Қдарағанда: терісі ұстағанда құрғақ, қасыған іздер, РS 86/ минуты қанда- қанды (ашқарында 10,3- моль/ л, тәуліктік зәрде глюкозурия (10/л).
   

2. 45 жасар науқас терапия бөлімшесіне мынандай шағымдармен әкелінеді: жүрегінің қатты соғуы, терминдік қайта құсу, кенеттен әлсіздік, дене салмағын көп мөлшерде жоғалту. 5 жыл тиреотоксикалық зат ретінде «Д» есепте тұр, тиреостатикалық дәрілерді қолданады. Тұмаудан кейін жағдайы нашарлады. Қарағанда t 38⁰ РS180/мин. ҚҚ 140/60 мин ст. Б қалқанша безі аздап үлкейген, аяқ қолдарддың треморы байқалады.

Күтім тактикасы қандай ?

13. Сабақты қорытындылау. 4 мин (4%)

Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады

Н-1, 6 – бөлім , 332 – 349 бет

1.Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.

1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, Құспанова А.Р, Ахметова К.А. – Көкшетау, 2006.

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  
• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті.
  

• 
  Эндокринді жүйелердің қызметі бұзылған науқастарды күту, қадағлау деонтологиялық аспект ілері.
  
• 
  Эндокринді жүйе аурулары бар науқастарды тексеру тәртібі.
  
• 
  Инструменталді және лабораторлы тексеру әдістері және олардың мәні.
  
• 
  Комалық симптомдары және дәрігерге дейінгі көмек.
  
• 
  Қант диабетімен ауыратын науқастардың іріңді жараларды алдын- алу.
  

Жоспар:

1. 
   Егде және ересек жастағы ауруларды күтудегі практикалық дағдыларын меңгерту.
   
2. 
   Осы жастағы адамдардың арасындағы жиі кездесетін ауруды байқау.
   
3. 
   Жасанды тамақтандырылатын тамақты үйымдастыру.
   
4. 
   Егде және ересек адамдардың жеке басының гигиенасы.
   
5. 
   емдік дене шынықтыру
   
6. 
   Бақытсыз жағдайды, сыныкты емдеу.
   
7. 
   Гериатриялық науқастардың өкпе қабыну ауруының алдын алу.
   

Адамның қартаюына байланысты көздің көру, қүлақтың естуі, терінің жүмсақтығы өзгереді. Қартаюдың механизмі.

бөлімшелерде қарт науқастар күтімінің негізгі қағидаларын, түрлі жүйе, ағзалар ауруымен сырқаттанатын науқастарға күтім жасау ережелерін үйрену.

Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.

а) Жиі көңіл бөліп өткені туралы оңгімслесу;

с) Жакын уакьіттағы оқиғаны ссте сактауыныц төмсндеуі;

е) Түйыктық

а) Урологиялық ауруларда дезуриялық көңілдің бүзылуы

Ь) Күндізгі үйқыдан ксйін;

с) Күндізгі емде емдеу- коріау уақытының бүзылуы;

(д) Тыныштандыратын жоне үйыктатын дәрігергс үйренуі;

3. Егде және ересек жастагы наукастардың бакытсыз жағдайға
үшырауының негізгі себептері:

а) Медицина кьізметкерлерінІң ваіша қабылдату;

Ь) Естуі мсн көруінің нашарлауы;

с) Тепе- теңдік пен координацияиың бүзылуынан;

д) КүрделІ қимыл белсенділігінен;

е) Палата мсн дәліздің (коридор) жарыкты нашарлығынан;

а) Өкпсдегі даму қүбылыстарыпың. тоқтау кауіптілігі

Ь) Қан үйығының асқынуының найда болу мүмкіндігі;

с) Зәрді жіберудің қиындауы мен қоспаның зорайуы;

с) зарді жіберуді бақылау;

а) зәр шығару мүшелерінің ауруларында;

Ь) созылмалы бауыр кемістігінде

с) ми қанайналымынын бүзылуынан;

д) (деменция) кәрілік жарыместік

7. Егде және ересек жастагы адамда іш қатуын болдырмас үшін... жасау керек.

а) шөп дәрісін пайдалану;

Ь) майсана майын және тузды әлсіздікті пайдалану;

с) тазалау клизмасын жасау

е) науқастьщ қимыл белсенділігін арттыруы.

8. Егде және ересек жастағы науқасқа тамақтаиу жөнінен қандай үсыныс беру:

а) тамақтың күрамыщшы тез сіңірілетін комірсуын шектеу
Ь) ас түзын пайдалануды шсктеу

с) тамақтағы ақуыз молшерін азайту

а) бір ауруда аурудың бірнеше түрін тіркеу

Ь) аурудың жабык жәнс. аз белгілері бар түрі

с) аскынудьщ дамуына бейімділік

а) аскорыту жүйесінде өте тез сіңірілу;

Ь) аскорыту жүйесінде өте баяу сіңірілуі

с) агзадан дәрінің өте тез шығарылуы

д) косалқы жәнс уландыратын заттардың өте жиі дамуы.

Ситуациялық есептер

І . Жүйке аурулары бөлімінде наукас Асамбаев жатыр, 78 .. жаста диагнозы : инсулът. Науқастың ақыл - есі дүрыс, бірақ сң қолының сал болуына байланысты өздігінен тамактана алмайды. Осындай науқасты қалай тамақтандырасыңдар?

II. Травмотология бөлімінде Ишамова деген наукас жатыр, 70 жаста сан сүйегінің мойны сынған. Наукастың оң тізесі мен табанына гипстен етік кигізілген, катаң төсек тәргібі сақталу керек. Сол аймактың терісі кызарып сол аймақтың
сезгіштік касиеті төмендеген деп көрсеткен.

1. 
   Науқаска не болды ?
   
2. 
   Қандай іс- шара көрсету керек?
   
3. 
   Гипсті етікке қандай күтім жасау керек?
   

1. 
   Науқасқа не болды?
   
2. 
   Сіздің тәсілідіз (тактика)
   

6. 
   Сіздің тәсіліңіз (тактика)
   
7. 
   Қуықты катетеризациялау техникасы қандай ?
   
8. 
   Науқасты қай бөлімге жатқызу қажет?